Tổng thống Philippines lên tiếng việc gỡ dây phao Trung Quốc ở Biển Đông

Trong phát biểu đầu tiên về vụ căng thẳng liên quan tới bãi cạn Scarborough trên Biển Đông, Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr ngày 29/9 cho biết Philippines đang duy trì quyền đánh bắt cá trong vùng đặc quyền kinh tế của nước này.

"Những gì chúng tôi sẽ làm là tiếp tục bảo vệ Philippines, lãnh hải của Philippines, quyền đánh bắt cá của ngư dân chúng tôi ở những khu vực mà họ đã làm việc ở đó hàng trăm năm nay", ông Marcos nhấn mạnh.

"Đó là lý do tôi không hiểu tại sao điều này lại xảy ra", ông Marcos nói, đề cập đến cuộc tranh cãi đang diễn ra với Trung Quốc về quyền tiếp cận bãi cạn Scarborough.

"Về việc dỡ bỏ rào cản, tôi không nghĩ chúng tôi có thể làm gì khác", nhà lãnh đạo Philippines noi thêm.

Cơ quan Tuần duyên và Cục Thủy sản và Nguồn lợi Thủy sản Philippines ngày 24/9 chỉ trích Trung Quốc giăng dây phao một phần ở khu vực bãi cạn Scarborough, "ngăn các tàu đánh cá Philippines đi vào bãi cạn và ngăn chặn hoạt động đánh bắt và sinh kế của ngư dân Philippines".

Một ngày sau đó, Philippines thông báo đã "gỡ bỏ thành công" dây phao "theo chỉ thị của Tổng thống".

Các bức ảnh đăng tải cho thấy một đoạn dây phao dài khoảng 300m giăng ở khu vực bãi cạn Scarborough và được các tàu của Trung Quốc bảo vệ. Khi các tàu của Philippines bắt đầu đánh bắt, 4 tàu tuần duyên của Trung Quốc phát 15 cảnh báo qua radio để xua đuổi.

Cố vấn An ninh Quốc gia Philippines Eduardo Ano tuyên bố nước này sẽ "áp dụng mọi biện pháp phù hợp" để gỡ bỏ đoạn dây phao do Trung Quốc giăng trên Biển Đông. Ông cũng cho biết Philippines lên án việc lắp đặt dây phao vì "vi phạm quyền đánh cá truyền thống của ngư dân chúng tôi vốn được khẳng định trong phán quyết của tòa trọng tài năm 2016".

Bộ Ngoại giao Philippines tuyên bố sẽ "thực hiện mọi biện pháp thích hợp để bảo vệ chủ quyền đất nước và sinh kế của ngư dân" Philippines.

Đáp lại, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân nói: "Trung Quốc kiên quyết bảo vệ chủ quyền, quyền và lợi ích hàng hải của Hoàng Nham. Chúng tôi khuyên Philippines không nên khiêu khích hay gây rắc rối".

Phó trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ phụ trách khu vực Nam Á và Đông Nam Á Lindsey Ford cho rằng việc Philippines gỡ dây phao Trung Quốc gần bãi cạn Scarborough là hành động mạnh mẽ "nhằm bảo vệ chủ quyền".

Scarborough (Trung Quốc gọi là Hoàng Nham) là một bãi cạn nằm cách đảo Luzon của Philippines 230km và cách bờ biển đông nam Trung Quốc khoảng 1.000km. Trung Quốc giành quyền kiểm soát bãi cạn Scarborough sau một cuộc đối đầu căng thẳng trên biển với Philippines vào năm 2012.

Từ đó đến nay, Trung Quốc thường xuyên ngăn cản ngư dân Philippines tới gần ngư trường dồi dào trên để đánh bắt, thậm chí sử dụng cả vòi rồng để xua đuổi.