Tổng thống Mỹ bổ nhiệm giám đốc CIA mới

Phát biểu tại Nhà Trắng sau khi công bố quyết định bổ nhiệm, ông Bush đã ca ngợi sự nghiệp trong quân đội và cộng đồng tình báo của Hayden, đặc biệt là thời gian đảm nhiệm chức vụ phó giám đốc Cơ quan An ninh quốc gia (NSA) của vị tướng không quân. Ông khẳng định rằng "Hayden là người phù hợp để lãnh đạo CIA vào thời điểm quan trọng này".

"Hayden biết rõ cộng đồng tình báo của chúng ta. Ông ấy đã chứng tỏ khả năng lãnh đạo các cơ quan tình báo đối mặt với những thách thức trong cuộc chiến chống khủng bố", ông phát biểu.

Nhiều nghị sĩ trong quốc hội Mỹ ngay lập tức đã phản đối quyết định bổ nhiệm một chỉ huy quân đội vào vị trí đứng đầu cơ quan tình báo dân sự. Họ cho rằng Hayden - có nghĩa vụ tuân theo mệnh lệnh của Bộ Quốc phòng đầy quyền lực - khó có thể đảm bảo được sự độc lập của CIA đối với Nhà Trắng.

Các tổ chức nhân quyền cũng lên tiếng phản đối. Liên đoàn Tự do dân chủ Mỹ yêu cầu thượng viện chất vấn mạnh mẽ ông Hayden về chương trình theo dõi bí mật công dân Mỹ của NSA.

"Việc Hayden tán thành chính sách theo dõi trái phép công dân Mỹ sau vụ khủng bố ngày 11/9/2001 khiến người ta lo ngại rằng những hoạt động sau này của CIA sẽ nằm ngoài tầm kiểm soát của người dân", Anthony Romero, giám đốc điều hành của Liên đoàn Tự do dân chủ Mỹ, nói.

Romero kêu gọi thượng viện sử dụng phiên chất vấn Hayden để điều tra những cáo trạng đối với cộng đồng tình báo Mỹ, trong đó có cả việc xây dựng các nhà tù bí mật và chuyên chở các nghi phạm khủng bố ra nước ngoài để tra tấn.

Ngay cả một số nghị sĩ thuộc đảng Cộng hoà cũng đã bày tỏ sự quan ngại trước viễn cảnh một tướng lĩnh quân đội lãnh đạo CIA, cho rằng điều này sẽ giúp Lầu Năm Góc có ảnh hưởng lớn đến công tác thu thập thông tin tình báo. Ngay trước thông báo chính thức của Tổng thống Bush, thông tin về giám đốc mới của CIA đã trở thành một chủ đề tranh luận sôi nổi tại quốc hội.

"Tôi tin rằng Hayden là một người không phù hợp, được bổ nhiệm vào một vị trí không phù hợp vào thời điểm không thích hợp", Peter Hoekstra, nghị sĩ thuộc đảng Cộng hoà, nói.

Porter Goss đã bất ngờ từ chức giám đốc CIA vào ngày 6/5. Người kế nhiệm ông sẽ phải trải qua phiên chất vấn trước thượng viện.

Phát biểu trước báo giới sau khi tuyên bố từ chức, ông Goss từ chối bình luận về quyết định từ chức của mình và chỉ úp mở rằng đó là "một bí mật lớn". Điều này làm nảy sinh hàng loạt phỏng đoán về sự ra đi bất ngờ của ông. Washington Post trích lời các quan chức cao cấp nhận định, Tổng thống Bush không còn tin tưởng Goss và ra quyết định thay thế ông từ một tháng trước.

Ông Hoekstra, hiện là chủ tịch Uỷ ban Tình báo quốc hội, nhận định rằng mặc dù chưa thể xác nhận tính xác thực của những phỏng đoán trên, song rất có thể CIA và Lầu Năm Góc đã có mâu thuẫn với nhau trong thời gian ông Porter Goss làm giám đốc CIA.

Thượng nghị sĩ Joe Biden thuộc đảng Dân chủ đồng ý với nhận định của Hoekstra, đồng thời cho rằng quyết định bổ nhiệm ông Hayden khiến người ta có cảm giác rằng CIA đã bị Bộ Quốc phòng "thôn tính".

Theo Việt Linh

Vnexpress/BBC, AFP