Thủ tướng Singapore: Đông Nam Á có thể phải chọn Mỹ hoặc Trung Quốc

“Nếu làm bạn với hai quốc gia vốn ở hai phía khác biệt nhau, đôi khi vẫn có thể hòa hợp với cả hai, nhưng thậm chí còn khó xử hơn khi cố gắng hòa hợp với cả hai”, Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long phát biểu tại hội nghị thượng đỉnh thường niên của ASEAN ngày 15/11.

“Tôi nghĩ điều chúng ta mong muốn là không phải đứng hẳn về phía bên nào. Tuy nhiên có những tình huống buộc ASEAN phải lựa chọn giữa một trong hai bên. Tôi hy vọng chuyện đó sẽ không sớm xảy ra”, ông Lý Hiển Long nói thêm.

Phát biểu tại hội nghị thượng đỉnh ASEAN - Mỹ hôm qua, Thủ tướng Lý Hiển Long, người chủ trì phiên họp của ASEAN, cho biết mặc dù Singapore hài lòng khi chứng kiến mối quan hệ giữa ASEAN và Mỹ phát triển tốt đẹp trong các lĩnh vực như quốc phòng và an ninh mạng, song quan hệ đối tác giữa hai bên cần được đặt trên nền tảng của quan hệ Mỹ - Trung.

“Quan hệ Mỹ - Trung có tác động sâu sắc tới ASEAN. Các nước ASEAN mong muốn có thể hợp tác với cả Mỹ và Trung Quốc, đồng thời tối đa hóa quy mô và lợi thế của sự hợp tác này. Do vậy, chúng tôi hy vọng rằng quan hệ Mỹ - Trung sẽ luôn ổn định”, Thủ tướng Singapore nhấn mạnh.

Thủ tướng Lý Hiển Long nhận định, trong bối cảnh Trung Quốc tiếp tục mở rộng tầm ảnh hưởng của nước này, thế giới cần chuẩn bị đối mặt với những thay đổi sắp tới. Ngoài ra, nhà lãnh đạo Singapore cũng nhận định khu vực Đông Nam Á cần “làm quen” với cách tiếp cận khác của Mỹ trong chính sách châu Á.

Theo SCMP, phát biểu của Thủ tướng Lý Hiển Long đã cho thấy sự quan ngại của các nước trong khu vực về nguy cơ bị mắc kẹt trong tình trạng đối đầu ngày càng tăng giữa Mỹ và Trung Quốc cả về kinh tế và an ninh.

Việc Tổng thống Mỹ Donald Trump vắng mặt tại hai hội nghị thượng đỉnh của châu Á trong tuần này, gồm hội nghị thượng đỉnh ASEAN và hội nghị cấp cao APEC, đã đặt ra nhiều nghi vấn về cam kết của Mỹ với khu vực. Tuy vậy, Phó Tổng thống Mike Pence, người thay mặt Tổng thống Trump dự họp, khẳng định Mỹ vẫn coi ASEAN là “đối tác chiến lược không thể thay thế”.

Trong một thông điệp được cho là nhằm cảnh báo các động thái cứng rắn của Trung Quốc trên Biển Đông, ông Pence tuyên bố “sự kiểm soát và gây hấn không có chỗ ở Ấn Độ - Thái Bình Dương”. Trong khi Phó Tổng thống Pence dự họp tại Singapore, Hải quân Mỹ thông báo nhóm tác chiến tàu sân bay Ronald Reagan và John C Stennis đang tiến hành tập trận ở vùng biển Philippines nhằm thể hiện cam kết của Mỹ với khu vực.

Đại diện cho Trung Quốc dự hội nghị thượng đỉnh ASEAN tại Singapore năm nay là Thủ tướng Lý Khắc Cường. Ông Lý đã tìm cách trấn an các nước láng giềng Đông Nam Á về sự trỗi dậy của Trung Quốc, khẳng định Bắc Kinh cam kết hoàn tất bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông trong vòng 3 năm tới.

Thủ tướng Trung Quốc cũng kêu gọi các nước thành viên ASEAN phối hợp với nhau để đối phó với các chính sách thương mại của Mỹ và hoàn tất các cuộc đàm phán về Hiệp định Đối tác Toàn diện Khu vực (RCEP) - một thỏa thuận giữa 10 nước ASEAN và 6 nước châu Á - Thái Bình Dương khác.

Trung Quốc và Mỹ dự kiến sẽ tiếp tục “cạnh tranh” trong việc thiết lập ảnh hưởng tại hội nghị cấp cao APEC ở Papua New Guinea vào cuối tuần này. Đại diện cho Mỹ và Trung Quốc tham dự hội nghị là Phó Tổng thống Mike Pence và Chủ tịch Tập Cận Bình.

Thành Đạt

Tổng hợp