Thủ tướng Anh từ chức

Thủ tướng Anh Liz Truss tuyên bố từ chức trong một phát biểu tại nhà số 10 phố Downing hôm nay 20/10. Sau hơn một tháng đảm nhiệm chức vụ, quyết định này đưa bà Truss trở thành Thủ tướng Anh có thời gian tại nhiệm ngắn nhất trong lịch sử.

Trong tuyên bố từ chức, Thủ tướng Truss cho biết bà "đặt ra một tầm nhìn rõ ràng về việc cắt giảm thuế và tăng trưởng kinh tế".

"Tuy nhiên, với tình hình hiện tại, tôi nhận ra rằng tôi sẽ không thể đảm đương nhiệm vụ mà đảng Bảo thủ giao phó", bà Truss chia sẻ, đồng thời tiết lộ bà đã nộp đơn từ chức lên Vua Charles III. 

Hiện chưa rõ bà Truss sẽ từ chức ngay lập tức hay sẽ đợi cho đến khi đảng Bảo thủ tìm ra người kế nhiệm. Cựu Bộ trưởng Tài chính Rishi Sunak, cựu Ngoại trưởng Jeremy Hunt, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Penny Mordaunt và đương kim Bộ trưởng Quốc phòng Ben Wallace được xem là những ứng viên tiềm năng thay thế bà Truss.  

Trước đó, khoảng 15-20 cựu bộ trưởng và các nghị sĩ cấp cao khác của đảng Bảo thủ đã được mời tham dự "bữa tối của những người trưởng thành" vào ngày 17/10 để bàn về kế hoạch, cách thức và thời điểm loại bà Liz Truss khỏi vị trí lãnh đạo đảng.

Thủ tướng Truss rơi vào tình thế "ngàn cân treo sợi tóc" như hiện nay sau các quyết định sa thải Bộ trưởng Tài chính Kwasi Kwarteng, một người bạn thân của bà, và hủy bỏ nhiều phần trong kế hoạch cải cách kinh tế mới gây tranh cãi mà bà đưa ra khi nhậm chức thủ tướng hồi tháng 9. Đồng bảng Anh và trái phiếu chính phủ đã giảm mạnh sau các quyết định của bà Truss.

Một số nghị sĩ đe dọa công khai kêu gọi bà Truss từ chức sau khi chương trình cắt giảm thuế của nữ thủ tướng bị phá sản. Trong khi đó, các đồng minh trong nội các của bà Truss tuyên bố sẽ "chiến đấu" để bảo vệ bà. Họ cho biết sẽ tổ chức một cuộc bỏ phiếu tín nhiệm và cảnh báo đảng Bảo thủ sẽ "đặt dấu chấm hết" cho chính mình nếu lật đổ nhà lãnh đạo chỉ trong vài tháng. Các cuộc thăm dò cho thấy ủng hộ dành cho đảng Bảo thủ đã sụt giảm mạnh, gây ra sự hoảng loạn trong chính đảng lớn của Anh.

Bà Truss, 47 tuổi, là người kế nhiệm cựu Thủ tướng Boris Johnson. Bà là thủ tướng thứ 4 của đảng Bảo thủ kể từ cuộc bầu cử năm 2015 và là nữ thủ tướng thứ 3 trong lịch sử nước Anh sau "bà đầm thép" Margaret Thatcher và bà Theresa May.

Tháng trước, bà Truss đã giành chiến thắng trong cuộc đua trở thành lãnh đạo đảng Bảo thủ với cam kết sẽ cắt giảm thuế mạnh và giảm bớt những quy định mà bà cho rằng đang kìm hãm nền kinh tế. Tuy nhiên, kế hoạch cải cách kinh tế mà bà Truss đưa ra, trong đó đề xuất cắt giảm thuế, đã gây nhiều tranh cãi và vấp phải sự chỉ trích từ nhiều phía. Thị trường tài chính Anh lao đao, đồng bảng Anh giảm xuống mức thấp kỷ lục so với đồng USD, trong khi lợi suất trái phiếu chính phủ Anh tăng vọt.

Trong 7 năm qua, Anh đã trải qua nhiều biến động và nhiệm kỳ của bà Truss cũng phải đối mặt với thách thức không nhỏ, một phần do ảnh hưởng của cuộc chiến Nga - Ukraine. Bà Truss phải đối mặt với áp lực rất lớn để chèo lái Anh vượt qua những thách thức. Khủng hoảng năng lượng đang đẩy Anh hướng tới cuộc khủng hoảng kinh tế tồi tệ nhất trong hàng chục năm qua.