Thư từ LHQ: Nơi áp lực trở thành không khí để thở

Thứ hai, 15/09/2014 - 06:00

(Dân trí) - PV Dân trí đã có mặt tại trụ sở Liên Hợp Quốc (LHQ) ở New York (Mỹ), trước thềm Đại hội đồng khóa 69, chứng kiến những công đoạn chuẩn bị hối hả cuối cùng, và “thâm nhập” thế giới đầy áp lực của các nhà báo làm việc tại đây.

Trụ sở LHQ nhìn từ bên ngoài.

Căn phòng chật chội của CNN

Học bổng của Quỹ Dag Hammarskjɯld dành cho các nhà báo, mỗi năm chọn ra 3 đến 4 người từ hàng trăm ứng viên trên toàn thế giới để tham dự 10 tuần đầu tiên của các kỳ Đại hội đồng LHQ. Năm nay, tôi thật may mắn khi trở thành người Việt Nam đầu tiên được nhận học bổng danh giá này, kể từ khi học bổng bắt đầu được trao năm 1962.

Càng may mắn cho tôi hơn nữa khi năm nay, ban lãnh đạo Quỹ đã xoay xở được cho tôi và 3 đồng nghiệp đến từ Philippines, Tunisia và Nigeria, mỗi người một chiếc thẻȠbáo chí dành riêng cho các nhà báo thường trú, để ra vào và tác nghiệp tại trụ sở LHQ. Theo bà Evelyn Leopold, Chủ tịch Quỹ, mỗi năm có ít nhất hơn 5.000 nhà báo làm việc, đưa tin tại LHQ, nhưng chỉ có khoảng 250 người được cấp thẻ thường trú, với nhiềɵ ưu tiên hơn thẻ thông thường.

Ngoài chúng tôi, các nhà báo được cấp thẻ thường trú khác đều là những người mà cơ quan của họ có văn phòng đặt trong trụ sở LHQ, và họ phải có tin bài được đăng đều đặn hàngȠtuần. Ngay sau khi được cấp thẻ, chúng tôi được dẫn qua những cửa kiểm tra an ninh nghiêm ngặt, nơi chúng tôi phải quét thẻ ra vào của mình, để vào bên trong tòa nhà LHQ. Việc đầu tiên chúng tôi làm là đi tham quan một vòng khu vực văn phòng của các cơȠquan báo chí.

Trên các cánh cửa, phần lớn là những tên tuổi lừng lẫy toàn thế giới như BBC, CNN, AP, Reuters…, nhưng khi nhìn vào trong có thể thấy mỗi cơ quan chỉ được một diện tích vô cùng chật hẹp, từ vài mét vuông tới khoảng hʡn 20m2 mỗi phòng là cùng. Cũng dễ hiểu thôi bởi đây là LHQ, nơi có sự hiện diện của gần 200 quốc gia trên toàn thế giới, nơi làm việc của hơn 10.000 con người.

Ngay trong cuộc họp báo đầu tiên tại LHQ, chúng tôi được gặp Richard Roɴh, phóng viên kỳ cựu chuyên trách LHQ và New York của CNN từ hơn 20 năm nay, người mà chúng tôi đã quá quen mặt khi xem kênh truyền hình này. Richard vui vẻ mời chúng tôi quay trở lại ghé thăm văn phòng của CNN.

Tại căn phòng chỉ rộng khoảng hơn 10m2, chính giữa đặt một màn hình lớn chiếu hình ảnh trực tiếp khuôn viên phía ngoài tòa nhà LHQ. Trước màn hình là một chiếc ghế để Richard ngồi dẫn, hoặc khách mời ngồi trả lời phỏng vấn. Sát bức tường đối diện là một máy quay đặt trên giá, được điều khiển từ xa, một phần có lẽ cũng vì căn phòng quá hẹp không đủ khoảng cách để người quay phim ngồi. Hai bên căn phòng kê san sát các loại thiết bị cùng vài chiếc ghế.

Richard Roth đang dẫn chương trình trên CNN, từ phòng làm việc bé nhỏ của mình

Chúng tôi người ngồi người đứng trong căn phòng chật ních, nhưng thật may mắn vìȠđúng lúc đó có một khách mời là quan chức LHQ tới trả lời phỏng vấn về vấn đề dịch Ebola. Đoạn phỏng vấn được thu và phát trực tiếp trên toàn thế giới. Được sự đồng ý của cả Richard và vị khách mời, chúng tôi nín thở theo dõi với ý nghĩ thú vị rằng, hàɮg triệu người đang theo dõi cuộc phỏng vấn mà không biết rằng chúng tôi đang đứng ngay bên cạnh nhân vật đó.

Hít thở áp lực

Ngoài Richard, chúng tôi đã có dịp gặp gỡ, tiếp xúc với nhiều nhà báo kỳ cựu kɨác tại đây. Tất cả đều sắc bén, cá tính, và xoay xở một cách vô cùng nhanh nhẹn và hiệu quả với khối lượng công việc cũng như áp lực thời gian khổng lồ. Mặc dù kỳ Đại hội đồng chưa chính thức bắt đầu, nhưng tại LHQ thì công việc không bao giờ ngừng lạiȮ Luôn luôn có những sự kiện nối tiếp sự kiện, thậm chí chồng chất lên nhau, khiến những người mới tiếp xúc như chúng tôi cảm thấy ngộp thở, thậm chí như bị đè bẹp.

Thế nhưng, các nhà báo lão luyện tại LHQ tiếp nhận mọi việc một cácɨ thật nhẹ nhàng, suôn sẻ. Họ ngồi vào một cuộc họp báo, điềm tĩnh đặt câu hỏi và ghi chép, lát sau đã thấy họ chúi đầu gõ máy tính ở văn phòng hoặc một góc nào đó trong tòa nhà, lúc lại thấy đứng ở hành lang trò chuyện, phỏng vấn một ai đó, và cuối giờȠchiều có thể lại có mặt ở một cuộc tiếp tân của một phái đoàn nào đó để mở rộng quan hệ và khai thác thông tin.

Lối vào khu vực của Hội đồng Bảɯ an, cơ quan
quan trọng và đầy quyền lực của LHQ

Lối vào khu vực của Hội đồng Bảo an, cơ quan quan trọng và đầy quyền lực của LHQ

Tại cuộc tiếp tân do Đại sứ New Zealand tại LHQ Jim McLay tổ chức, tôi gặp John Metzler, phóng viên báo World Tribune của Mỹ. Anh tỏ ra rất quan tâm tới Việt Nam và hỏi tôi rằng Bộ trưởng Ngoại giao của Việt Nam sẽ sang dự Đại hội đồng chứ, vì anh rất muốn được phỏng vấn ông về vấn đề biển Đông. Anh bày tỏ sự ủng hộ tuyệt đối với Việt Nam trong vấn đề này, bởi “lẽ phải thuộc về các bạn, về lý cũng như về mặt đạo đức”, anh nói.

Tàn cuộc tiếp tân, kết thúc một ngày làm việc vất vả, ɫhi thấy tôi thoáng tỏ vẻ mệt mỏi, anh bạn mới quen nháy mắt và bảo: “Rồi sẽ quen ngay thôi, cậu sẽ sớm hít thở cái áp lực này vào như hít thở không khí vậy, lúc đó mọi chuyện sẽ trở thành bình thường”. Tôi gật đầu cười tán đồng.

Hình ảnh New York nhìn từ một căn phòng trong LHQ

Dù sao thì những ngày vất vả thực sự vẫn còn ở phía trước, khi Đại hội đồng khai mạc ngày 16/9, và Phiên thảo luận chung Ȋkhai mạc ngày 24/9. So với giai đoạn sắp tới đó thì ngày đầu tiên của chúng tôi mới chỉ như một cuộc dạo chơi. Mà đúng là có dạo chơi thật, bởi ngoài những cuộc họp báo, gặp gỡ đầu tiên, thì chúng tôi còn có thêm may mắn được tham dự tour tham quan khu vực mới của tòa nhà LHQ, đang được gấp rút hoàn thành để phục vụ kỳ Đại hội đồng đã gần kề.

Tòa nhà LHQ được xây dựng từ năm 1952, và đến năm 2007 thì người ta quyết định rằng nó phải được nâng cấp. Năm 2008 việc nâng cấp bắt đầu, và năm 2011 thì LHQ ra thêm quyết định mở rộng khuôn viên bằng cách xây dựng một tòa nhà liền kề tòa nhà cũ. Tới đúng thời điểm này, mọi việc nâng cấp và xây mới đang hoàn thành,Ƞvới tổng chi phí lên tới khoảng 2 tỉ USD, và chúng tôi nằm trong số những người đầu tiên được tham quan khu vực mới.

Ông Michael Adlerstein, Trợ lý Tổng thư ký và là Giám đốc điều hành dự án nâng cấp trụ sở LHQ, đích thân dẫn chúng Ȋtôi đi xem công trình và khẳng định, mặc dù nhìn có vẻ còn bừa bộn, nhưng chỉ đến thứ Hai ngày 16/9, là mọi thứ sẽ gọn gàng đâu vào đấy. Đội ngũ công nhân xây dựng đang gấp rút hoàn thành những phần việc cuối cùng và sẽ làm việc xuyên cuối tuần để đảm ɢảo tiến độ.