Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ thăm Đài Loan bất chấp cảnh báo của Trung Quốc

Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 16/9 cho biết Thứ trưởng Ngoại giao Keith Krach sẽ thăm Đài Loan để dự lễ tưởng niệm cựu lãnh đạo Đài Loan Lý Đăng Huy vào ngày 19/9.

Ông Lý Đăng Huy, người qua đời hồi tháng 7 ở tuổi 97, từng khiến Bắc Kinh nổi giận khi ủng hộ một Đài Loan mang bản sắc riêng.

Thông báo về chuyến đi của ông Krach, nhà ngoại giao Mỹ phụ trách các vấn đề kinh tế, được nhiều người dự đoán từ trước sau khi ông David Stilwell, trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách Đông Á và Thái Bình Dương, hồi tháng trước tuyên bố Washington sẽ củng cố quan hệ với Đài Loan bằng cách thiết lập một cuộc đối thoại kinh tế song phương. Ông Stilwell sau đó nói rằng ông Krach sẽ chủ trì cuộc đối thoại này.

Tuy nhiên, thông báo của Bộ Ngoại giao Mỹ về chuyến đi của ông Krach không đề cập tới cuộc đối thoại với Đài Loan. Giới phân tích nhận định điều này dường như phản ánh sự bất đồng trong chính quyền Mỹ về cách xử lý các vấn đề kinh tế với Đài Loan cũng như sự thận trọng của Washington nhằm tránh đi quá xa trong việc “chọc giận” Bắc Kinh.

Khi được hỏi về khả năng diễn ra chuyến thăm của Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Keith Krach tới Đài Bắc, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Wang Wenbin ngày 14/9 tuyên bố Bắc Kinh kiên quyết phản đối các trao đổi chính thức giữa Mỹ và Đài Loan, đồng thời cảnh báo nguy cơ tổn hại nghiêm trọng đối với quan hệ Mỹ - Trung.

Bộ trưởng Y tế Mỹ Alex Azar đã thăm Đài Loan hồi tháng trước, trở thành quan chức cấp cao nhất của Mỹ tới hòn đảo này kể từ khi Washington dừng quan hệ ngoại giao với Đài Bắc để ủng hộ Bắc Kinh vào năm 1979.

Các chuyên gia Đài Loan cho biết họ tin rằng ông Krach là quan chức cấp cao nhất của Bộ Ngoại giao Mỹ có chuyến thăm công khai tới hòn đảo này kể từ năm 1979.

Trung Quốc cảnh báo trừng phạt các quan chức Mỹ thăm Đài Loan

Hu Xijin, Tổng biên tập Thời báo Hoàn Cầu, ấn phẩm phụ của Nhân dân Nhật báo - cơ quan ngôn luận của đảng Cộng sản Trung Quốc, hồi đầu tháng cảnh báo Trung Quốc sẽ trừng phạt các quan chức cấp cao Mỹ thăm Đài Loan và các công ty Mỹ có mối liên hệ với họ. Các quan chức Mỹ bị trừng phạt không bao giờ được phép nhập cảnh vào Trung Quốc đại lục và các công ty Mỹ có liên quan tới họ sẽ mất thị trường tại Trung Quốc.

Theo Derek Scissors, chuyên gia về Trung Quốc tại Viện Nghiên cứu Doanh nghiệp Mỹ, quyết định cử Thứ trưởng Krach tới dự lễ tưởng niệm cố lãnh đạo Đài Loan đã tạo điều kiện cho việc thảo luận sâu hơn về một cấu trúc chính thức cho các cuộc đối thoại kinh tế giữa hai bên.

“Trong khi Trung Quốc phản đối bất kỳ chuyến thăm nào của các quan chức Mỹ tới Đài Loan, Mỹ đã chọn cách coi đây là sự kiện chỉ diễn ra một lần. Điều đó sẽ được Trung Quốc nhìn nhận một cách tích cực hơn việc bắt đầu một loạt các chuyến thăm”, chuyên gia Scissors nói.

Trung Quốc luôn coi Đài Loan là một phần lãnh thổ không thể tách rời và sẵn sàng sáp nhập bằng mọi giá, kể cả dùng vũ lực. Bắc Kinh cũng phản đối các nước khác có quan hệ ngoại giao chính thức với hòn đảo này.

Tương tự hầu hết các nước, Mỹ có quan hệ chính thức với Bắc Kinh, không phải Đài Loan. Về mặt chính thức, Washington vẫn công nhận nguyên tắc “Một Trung Quốc”. Tuy nhiên, Mỹ cũng bị ràng buộc bởi một đạo luật hỗ trợ Đài Loan phòng vệ và là nước cung cấp vũ khí chính cho hòn đảo này.

Reuters ngày 16/9 đưa tin Washington có kế hoạch bán 7 hệ thống vũ khí gồm mìn, tên lửa hành trình và máy bay không người lái cho Đài Loan, trong bối cảnh Tổng thống Donald Trump tăng cường gây sức ép với Trung Quốc trước thềm cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào tháng 11 tới.