Thay đổi để dễ đổi thay

Và việc chọn châu Á là điểm đến sau khoảng 1 tháng nhậm chức của ông Antony Blinken cho thấy, trọng tâm trong chính sách ngoại giao của Tổng thống Barack Obama vẫn không thay đổi, đó là quyết tâm theo đuổi chiến lược “xoay trục”.

Ngày 4/2, Hãng Bloomberg dẫn nguồn thạo tin cho biết, Tokyo sẽ xem xét khả năng triển khai tuần tra trên trời và trên biển ở Biển Đông và đây là động thái có thể khiến căng thẳng giữa Nhật Bản với Trung Quốc càng gia tăng. Ngày 3/2, khi trả lời câu hỏi về việc Tư lệnh Hạm đội 7 Robert Thomas nói rằng, Mỹ hoan nghênh Nhật Bản mở rộng tuần tra ở Biển Đông, để đối phó với số lượng ngày càng tăng của tàu Trung Quốc, Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Gen Nakatani cho rằng, tình hình Biển Đông ảnh hưởng đến an ninh quốc gia đất nước mặt trời mọc, nhưng hiện Tokyo vẫn chưa có kế hoạch cụ thể cho vấn đề nhạy cảm này.

Cũng trong ngày 3/2, tờ Tin tức Trung Quốc cảnh báo, nếu Tokyo điều lực lượng Phòng vệ Trên không và Trên biển đến Biển Đông tuần tra, Bắc Kinh sẽ sử dụng các biện pháp đáp trả nghiêm khắc như sẽ tuyên bố Vùng nhận dạng phòng không ở Biển Đông, đẩy nhanh việc xây dựng căn cứ ở Biển Đông… Giới truyền thông Trung Quốc cho rằng, việc Mỹ khuyến khích Nhật Bản triển khai lực lượng quân sự ở Biển Đông cho thấy, Washington đã hụt hơi, lực bất tòng tâm trong quá trình triển khai chiến lược “xoay trục” sang Châu Á - Thái Bình Dương.

Cùng ngày 3/2, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe cho rằng, phải sửa đổi Hiến pháp để bảo vệ mạng sống và tài sản của công dân Nhật Bản khi ông đề cập tới thất bại trong nỗ lực bảo vệ 2 con tin bị nhóm Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng bắt giữ và sát hại. Được biết, Chính phủ và liên minh cầm quyền ở Nhật Bản muốn giữ nguyên đạo luật liên quan đến tình huống ở các khu vực xung quanh đất nước mặt trời mọc và việc này trái ngược với kế hoạch ban đầu là hủy bỏ. Trước đó, ông Shinzo Abe cũng tuyên bố, Tokyo không nên áp đặt giới hạn địa lý đối với các địa điểm mà Lực lượng Phòng vệ (SDF) có thể được triển khai để bảo vệ đồng minh trong quyền phòng vệ tập thể. Điều này cho thấy, Nhật Bản cân nhắc tới khả năng sử dụng vũ lực trên toàn cầu.

Giới truyền thông Nhật Bản từng quan ngại về bài phát biểu của Thủ tướng Shinzo Abe khi ông lược bỏ những nội dung quan trọng trong Tuyên bố Murayama, do cựu Thủ tướng Nhật Bản Tomiichi Murayama đưa ra cách đây hơn 21 năm (1994-2015) - thừa nhận đế quốc Nhật từng xâm lược, gây nhiều thiệt hại và đau thương cho các nước châu Á. Ngày 25/1, khi xuất hiện trên Đài Phát thanh truyền hình Nhật Bản (NHK), ông Shinzo Abe cho biết, sẽ có bài phát biểu vào 15/8, ngày đánh dấu sự thất bại của Nhật Bản trong Chiến tranh thế giới thứ 2.