Sau lệnh ngừng bắn, Hezbollah đối mặt "cuộc chiến tái thiết"

Hezbollah ước tính số lượng chiến binh của họ thiệt mạng trong 14 tháng xung đột có thể lên tới vài nghìn người, phần lớn thiệt mạng kể từ khi Israel phát động tấn công vào tháng 9, ba nguồn tin quen thuộc với các hoạt động của lực lượng này cho biết, trích dẫn các ước tính nội bộ chưa được công bố trước đó.

Một nguồn tin cho hay lực lượng Hezbollah do Iran hậu thuẫn có thể đã mất tới 4.000 người - gấp hơn 10 lần số người thương vong trong cuộc chiến kéo dài một tháng với Israel vào năm 2006. Theo chính quyền Li Băng, tính đến nay, khoảng 3.800 người đã thiệt mạng trong các cuộc xung đột giữa Israel và Hezbollah, chưa phân biệt chiến binh và dân thường.

Hezbollah rơi vào trạng thái chao đảo từ cấp trên xuống dưới. Lãnh đạo của tổ chức này vẫn chưa hết bàng hoàng sau vụ cựu thủ lĩnh Sayyed Hassan Nasrallah bị sát hại, và hàng loạt người ủng hộ bị mất nhà cửa do các cuộc ném bom tại khu vực phía nam Beirut, cũng như sự tàn phá toàn bộ các ngôi làng ở miền nam.

Khi lệnh ngừng bắn Israel - Hezbollah có hiệu lực từ ngày 27/11, chương trình nghị sự của Hezbollah, bao gồm nỗ lực khôi phục hoàn toàn cơ cấu tổ chức, điều tra các vi phạm an ninh khiến Israel có thể giáng nhiều đòn đau đớn, và tiến hành đánh giá toàn diện về năm vừa qua, bao gồm cả những sai lầm khi đánh giá thấp khả năng công nghệ của Israel.

Chia sẻ với Reuters, ông Hassan Fadallah, một chính trị gia cấp cao của Hezbollah, cho biết ưu tiên hàng đầu sẽ là người dân. "Bảo vệ người dân, dọn dẹp đống đổ nát, tiễn biệt các chiến binh, và trong giai đoạn tiếp theo, tái thiết lại mọi thứ", ông nói.

Chiến dịch của Israel tập trung chủ yếu vào các trung tâm Hồi giáo Shi'ite của Hezbollah, nơi những người ủng hộ nhóm bị tấn công nặng nề. Trong số đó, có cả những người vẫn đang gánh chịu hậu quả từ cuộc tấn công của Israel nhằm vào các thiết bị liên lạc di động hồi tháng 9.

Hawraa, một phụ nữ đến từ miền nam Li Băng có người thân tham gia chiến đấu cho Hezbollah, chia sẻ: "Tôi có một người anh trai thiệt mạng, một người anh rể bị thương trong các cuộc tấn công vào thiết bị nhắn tin, hàng xóm và họ hàng của tôi đều hoặc là thiệt mạng, hoặc là bị thương, hoặc là mất tích. Chúng tôi muốn tập hợp thi thể và chôn cất họ... Chúng tôi muốn xây dựng lại những ngôi nhà của mình".

Cuộc tấn công của Israel đã buộc hơn 1 triệu người phải di dời, phần lớn trong số đó đến từ những khu vực mà Hezbollah có ảnh hưởng.

Một quan chức cấp cao của Li Băng, người am hiểu tư tưởng của Hezbollah, cho biết nhóm sẽ tập trung hoàn toàn vào việc đảm bảo sự trở lại của người dân và xây dựng lại nhà cửa cho họ. "Hezbollah giống một người bị thương. Một người bị thương có đứng dậy và chiến đấu không? Một người bị thương cần phải chăm sóc vết thương của mình", ông nói.

Vị quan chức trên hi vọng Hezbollah sẽ tiến hành một cuộc đánh giá chính sách trên diện rộng sau xung đột, giải quyết tất cả các vấn đề lớn như: Israel, vũ khí của nước này, và chính trị nội bộ của Li Băng, nơi vũ khí của họ từ lâu đã trở thành điểm xung đột.

Iran, quốc gia hậu thuẫn Hezbollah, hứa sẽ hỗ trợ tái thiết. Chi phí là rất lớn: Ngân hàng Thế giới ước tính thiệt hại nhà ở tại Li Băng là 2,8 tỷ USD, với 99.000 ngôi nhà bị phá hủy một phần hoặc toàn bộ. Một quan chức cấp cao của Li Băng cho biết Tehran có nhiều cách khác nhau để cấp vốn cho Hezbollah nhưng không nêu chi tiết.

Chủ tịch Quốc hội Nabih Berri, một đồng minh thân cận của Hezbollah, đang kêu gọi những người theo giáo phái Hồi giáo Shi'ite giàu có ở Li Băng trong cộng đồng hải ngoại gửi tiền hỗ trợ những người phải di dời.

Các quan chức cũng mong đợi những khoản quyên góp lớn sẽ đến từ các tổ chức tôn giáo Shi'ite trong khu vực.

"Cuộc kháng chiến sẽ tiếp tục"

Hezbollah cho hay họ có ý định giữ lại vũ khí, dập tắt hy vọng của các đối thủ tại Li Băng, những người dự đoán rằng sức ép từ cuộc chiến cuối cùng sẽ buộc nhóm giao vũ khí cho nhà nước. Các quan chức Hezbollah cho biết cuộc kháng chiến - được hiểu là trạng thái vũ trang của lực lượng này - sẽ tiếp tục diễn ra.

Trước đó ngày 8/10/2023, Hezbollah đã nổ súng nhằm ủng hộ đồng minh Hamas tại Gaza. Israel đã phát động cuộc tấn công chống lại nhóm này vào tháng 9, tuyên bố mục tiêu là đảm bảo sự trở về của 60.000 người đã bị sơ tán khỏi các ngôi nhà ở miền bắc.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu nói rằng chiến dịch của nước này đã đẩy lùi Hezbollah nhiều thập niên, loại bỏ các thủ lĩnh cấp cao của nhóm, phá hủy hầu hết tên lửa, vô hiệu hóa hàng nghìn máy bay chiến đấu, và xóa sổ cơ sở hạ tầng của tổ chức này gần biên giới.

Theo một quan chức cấp cao của Mỹ, Hezbollah "cực kỳ yếu" vào thời điểm này, cả về quân sự và chính trị. Một nhà ngoại giao phương Tây cũng đồng tình với đánh giá này, cho rằng Israel đang chiếm ưu thế và gần như đã đưa ra các điều khoản rút quân của mình.

Các điều khoản ngừng bắn mà Israel và Li Băng đã đồng ý yêu cầu Hezbollah không có sự hiện diện quân sự ở khu vực giữa biên giới Israel và sông Litani, nơi nối với biển Địa Trung Hải, cách biên giới khoảng 30km.

Hezbollah vẫn chưa tuyên bố cách thức thực hiện các điều khoản của thỏa thuận ngừng bắn, bao gồm cả việc liệu họ có chủ động giao vũ khí cho quân đội Li Băng đang triển khai ở miền nam hay để các binh sĩ tự phát hiện vũ khí.

Hỗ trợ người dân tái thiết cuộc sống

Hezbollah đã trao tiền mặt cho những người bị ảnh hưởng kể từ khi xung đột nổ ra, với số tiền là 200 USD mỗi tháng cho mỗi dân thường ở lại các ngôi làng tiền tuyến, và hỗ trợ nhiều hơn cho những người dân buộc phải chạy trốn khỏi khu vực, theo lời kể của những người nhận.

Kể từ khi căng thẳng leo thang vào tháng 9, Hezbollah đã chi khoảng 300 USD mỗi tháng để hỗ trợ các gia đình phải di dời.

Hezbollah không giấu giếm sự hỗ trợ về quân sự và tài chính mà họ nhận được từ Iran, quốc gia đã chuyển những khoản tiền mặt khổng lồ vào năm 2006 để hỗ trợ người vô gia cư và giúp họ tái thiết cuộc sống.

Phát biểu trước người dân Li Băng vào tháng 10, Lãnh tụ Tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei tuyên bố: "Sự tàn phá sẽ được thay thế... Trả món nợ cho những người dân Li Băng bị thương và chảy máu là nghĩa vụ của chúng tôi…".

Bảo Châm