Quyết định lịch sử với 800 triệu nông dân Trung Quốc

Đồng thời, nó góp phần giúp rút ngắn khoảng cách thu nhập giữa cư dân nông thôn và thành thị - vấn đề ưu tiên hàng đầu hiện nay.

Trước tình hình hố sâu ngăn cách giàu - nghèo, khoảng cách thu nhập giữa nông thôn và thành thị ngày càng gia tăng, để tăng thêm thu nhập và nâng cao mức sống của nông dân, kể từ năm 2004, Trung Quốc đã bắt đầu thực hiện miễn thuế nông nghiệp ở nhiều tỉnh và khu vực.

Đồng thời, việc xóa bỏ toàn diện thuế chăn nuôi đã mang lại lợi ích thiết thực cho bà con nông dân. Năm 2005, đã có 28/31 tỉnh, thành phố của Trung Quốc quyết định bãi bỏ thuế nông nghiệp với tổng mức 50 tỷ NDT cho 800 triệu nông dân.

Việc bãi bỏ thuế này là theo đề xuất của Thủ tướng Ôn Gia Bảo hồi tháng 3/2004. Thành Thiện Quân, một nông dân ở tỉnh Hà Nam cho biết: "Đầu năm nay, các vùng nông thôn trong tỉnh Hà Nam đã được giảm miễn toàn bộ thuế nông nghiệp. Trước đây, thuế nông nghiệp bình quân mỗi người mỗi năm là hơn 200 nhân dân tệ, từ khi miễn thuế nông nghiệp, gia đình tôi tổng cộng 5 người hằng năm đã có thể giảm bớt gánh nặng 1.400 NDT".

Thuế nông nghiệp đã có ở Trung Quốc từ thời nhà Chu. Dưới thời nước CHND Trung Hoa, chính phủ bắt đầu trưng thu thuế nông nghiệp ngay từ khi thành lập nước năm 1949. Lúc đó, mỗi nông dân phải đóng thuế 28 kg lương thực/năm.

Tới năm 2000, mức thuế này giảm còn 13kg/người/năm. Năm 1958, Trung Quốc lại ban hành Điều lệ thuế nông nghiệp đối với các đơn vị và cá nhân tiến hành sản xuất nông nghiệp hoặc có doanh thu về nông nghiệp. Điều lệ quy định, thuế nông nghiệp hiện hành của gồm thuế nông nghiệp, thuế đặc sản nông nghiệp và thuế chăn nuôi.

Theo các chuyên gia, việc bãi bỏ thuế nông nghiệp sẽ ảnh hưởng đến nguồn thu ngân sách của các địa phương nhưng sẽ giảm đáng kể gánh nặng thuế giúp nông dân tăng thu nhập, có thêm vốn tái đầu tư sản xuất và làm tăng sức cạnh tranh cho nông sản; giảm khoảng cách chênh lệch giàu - nghèo giữa nông thôn và thành thị.

Mặc dù Trung Quốc vẫn là nước nông nghiệp lớn với gần 70% dân số sống ở nông thôn, xuất khẩu nông sản đạt 18 tỷ USD mỗi năm, nhưng nông nghiệp chỉ chiếm tỷ trọng nhỏ so với công nghiệp và dịch vụ. Thuế nông nghiệp không có ý nghĩa lớn với ngân sách quốc gia.

Tuy nhiên, các quan chức cấp cao của Trung Quốc cũng nêu rõ, việc bãi bỏ thuế nông nghiệp không có nghĩa là sau này nông dân không cần đóng bất cứ thuế gì nữa. Đây chỉ là một bước quan trọng về việc thiết lập chế độ thuế thống nhất giữa thành thị và nông thôn.

Ngay sau khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định bỏ "Điều lệ thuế nông nghiệp”, Chủ tịch Ủy ban Thường vụ Quốc hội TQ Ngô Bang Quốc nói: "Sau này, song song với thể chế kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa không ngừng được hoàn thiện, Trung Quốc sẽ thúc đẩy việc thực thi chế độ thuế thống nhất giữa thành thị và nông thôn. Điều này có ý nghĩa quan trọng đối với việc giảm bớt gánh nặng, tăng thêm thu nhập cho bà con nông dân cũng như phát huy tính tích cực sản xuất, củng cố vai trò của ngành nông nghiệp và xúc tiến sự phát triển thống nhất giữa thành thị và nông thôn".

Ngoài ra, chính phủ Trung Quốc đã chỉ đạo các ngành, địa phương, sau khi bỏ "Điều lệ thuế nông nghiệp”, cần phải tăng cường khâu giám sát, đề phòng việc chính quyền cấp dưới trở lại thu các khoản thuế khác của nông dân với những danh nghĩa khác.

Bên cạnh việc miễn thuế nông nghiệp, chính phủ Trung Quốc còn giảm mạnh các lệ phí khác cho nông dân, nhằm giảm bớt gánh nặng và nâng cao mức sống của họ; tăng cường xây dựng cơ sở hạ tầng, mở rộng dân chủ ở nông thôn. Năm 2005, Trung Quốc cũng đã đưa ra kế hoạch tự do hóa thị trường ngũ cốc để giảm khó khăn, thiệt thòi cho nông dân.

Chính sách này cho phép doanh nghiệp nhà nước và tư nhân cạnh tranh bình đẳng trong kinh doanh. Chính phủ xem cuộc cải cách này như biện pháp sống còn trong việc đổi mới hơn nữa ngành nông nghiệp. Sản lượng ngũ cốc đã giảm 16% trong sáu năm gần đây, từ 512,3 triệu tấn trong năm 1998 xuống còn 430 triệu tấn vào năm 2003.

Theo các chuyên gia phân tích, việc thị trường ngũ cốc của Trung Quốc thoát khỏi vòng kiểm soát của nhà nước khiến cho các doanh nghiệp tư nhân đầu tư nhiều hơn vào công nghiệp chế biến sản phẩm. Nhờ đó, khắc phục được tình trạng trước đây là các kho dự trữ và mạng lưới phân phối ngũ cốc yếu kém làm thất thu 18% sản lượng sau khi thu hoạch, tương đương với việc tiết kiệm được 15 triệu tấn ngũ cốc mỗi năm. Tự do hóa không chỉ giúp thực hiện tốt khả năng về an ninh lương thực mà còn làm tăng thu nhập cho nông dân.

Theo Nhân dân