"Philippines sẽ không xa rời Mỹ nhưng cũng không cúi mình"

Trong cuộc phỏng vấn đầu tiên với báo chí quốc tế từ sau khi được Tổng thống đắc cử của Philippines Rodrigo Duterte bổ nhiệm chức vụ ngoại trưởng trong nội các mới, ông Perfecto Yasay khẳng định sự độc lập của Manila trong việc giải quyết những tranh chấp về lãnh thổ với Trung Quốc trên Biển Đông.

“Chúng tôi sẽ không hạ mình trước bất kỳ quốc gia nào”, ông Yasay nói. Ông Yasay cũng cho rằng quan hệ giữa Philippines và Trung Quốc nên sớm được cải thiện.

“Miễn là Trung Quốc tuân thủ những quy tắc của luật pháp, tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Philippines, thì chúng ta nên tiếp tục thúc đẩy mối quan hệ và tình hữu nghị giữa hai nước phát triển mạnh mẽ hơn”, ông Yasay nói.

Cũng theo ông Yasay, Philippines sẵn sàng đàm phán song phương với Trung Quốc để giải quyết tranh chấp ở bãi cạn Scarborough nhưng vẫn theo đuổi các cuộc đối thoại đa phương về các vấn đề trên Biển Đông vì tranh chấp tại khu vực này có liên quan tới nhiều nước.

Về vụ kiện của Philippines tại Tòa trọng tài quốc tế (PCA) ở La Hay, Hà Lan đối với các yêu sách trắng trợn của Trung Quốc trên Biển Đông, ông Yasay nói Philippines sẽ tôn trọng mọi phán quyết cuối cùng của tòa. PCA dự kiến sẽ ra phán quyết trong một vài tuần tới.

Về phía Trung Quốc, Ngoại trưởng Vương Nghị khẳng định cánh cửa đối thoại giữa Trung Quốc và Philippines luôn rộng mở.

“Nếu Philippines chân thành muốn quay lại quỹ đạo đàm phán và đối thoại, chúng tôi hoan nghênh điều đó. Việc Trung Quốc và Philipppines có thể giải quyết tốt đẹp các tranh chấp thông qua đối thoại và hội đàm sẽ giúp hai nước khai thông những bế tắc trong quan hệ song phương suốt những năm vừa qua”, ông Vương nói.

Trong nhiệm kỳ của Tổng thống Benigno Aquino sắp mãn nhiệm, Philippines kiên trì theo đuổi đường lối tăng cường quan hệ với Mỹ với tư cách đồng minh an ninh thân cận lâu năm. Trong khi đó, với Trung Quốc, chính quyền của ông Aquino thường thể hiện thái độ cứng rắn, do vậy quan hệ giữa Bắc Kinh và Manila luôn trong trạng thái căng thẳng.

Tuy nhiên, tổng thống đắc cử Duterte, người sẽ thay thế ông Aquino lãnh đạo Philippines từ 30/6 tới, hôm 31/5 tuyên bố rằng Manila sẽ không phụ thuộc nhiều vào mối quan hệ đồng minh truyền thống với Washington, đồng thời khẳng định nước này sẽ trở nên độc lập hơn trong việc giải quyết các vấn đề với Trung Quốc.

Đây là dấu hiệu cho thấy chính phủ mới của Philippines có thể sẽ theo đuổi một cách tiếp cận mới trong vấn đề Biển Đông cũng như các vấn đề an ninh khác. Giải thích về tuyên bố này của ông Duterte, ông Yasay nói: “Ông ấy (Duterte) chỉ muốn nêu quan điểm cho rằng, theo hiến pháp, chúng tôi (Philippines) cần xây dựng một chính sách đối ngoại độc lập”.

Thành Đạt

Tổng hợp