Phi công Ukraine khẩn thiết kêu gọi phương Tây hỗ trợ tiêm kích F-16

Hai máy bay phản lực Ukraine gầm rú ngay phía trên những tán cây, rồi bay theo đội hình khi tiếp tục tiến về tiền tuyến.

Những chiếc Su-25 thời Liên Xô cũ lướt chậm, kêu to, nhả khói đen dày đặc khi bay. Chúng dường như bám sát mặt đất, bay càng thấp càng tốt để tránh radar phát hiện, "né" hệ thống phòng không của Nga và quan trọng hơn là máy bay  chiến đấu của đối phương.

Su-25 là dòng máy bay cũ, được giới thiệu lần đầu tiên vào những năm 1980, và bị xem là "con mồi" dễ dàng cho Su-35 của Nga cùng các radar và tên lửa tầm xa tiên tiến của Moscow.

"Chúng tôi mất nhiều chiến đấu cơ vì những máy bay đánh chặn này", phi công lái Su-25 có tên Oleksyi và mang mật danh "Pumba" cho biết.

Anh biết quá rõ trận chiến khó khăn mà mình và các đồng nghiệp phải đối mặt. Anh đã mất nhiều đồng đội kể từ khi xung đột bùng phát từ hồi tháng 2/2022. "Tôi đã mất chỉ huy phi đội và đồng đội quan trọng trong trận chiến. Cả hai đều là anh hùng của Ukraine", anh nói.

Nỗi đau mất những người thân với anh là gánh nặng mà bản thân anh vẫn canh cánh nỗi lòng.

"Khi bạn nhìn thấy đồng nghiệp tử trận ngay trước mắt mình, trong thời gian thực, đó là một cú sốc", anh nói và giải thích rằng cuộc chiến không kết thúc ở đó. "Trận chiến lớn nhất là trận chiến với chính bạn, bởi vì bạn phải tìm thấy sức mạnh nào đó trong tâm hồn, tinh thần của bạn: đó là làm thế nào để mình có thể bay trở lại".

Bất chấp căng thẳng về tinh thần và những khó khăn bị Nga áp đảo sau hơn 18 tháng tham chiến, Pumba là một trong số hàng chục phi công vẫn làm việc cật lực cho lực lượng không quân Ukraine.

Với tình hình Ukraine đang trong tình thế phản công, vai trò của những phi công chiến đấu như anh là cần thiết hơn bao giờ hết. "Mục đích chính của những chiếc máy bay như thế này là hỗ trợ lực lượng mặt đất của Ukraine ở tiền tuyến", Pumba nói. Anh nhấn mạnh: "Những ngày này, đó là nhiệm vụ chính của chúng tôi".

Mặc dù bị giới hạn về số lượng và phạm vi tiếp cận, chúng vẫn là nguồn hỗ trợ trên không có giá trị. "Khi chúng tôi hoàn thành nhiệm vụ, những đồng đội trên bộ sẽ gửi cho chúng tôi những tin nhắn cảm ơn. Tôi nghĩ chúng tôi cũng nâng cao tinh thần cho lực lượng bộ binh của mình", Pumba nói.

Một trong những vấn đề chính khiến lực lượng bộ binh của Kiev phải đối mặt với nhiều khó khăn khi cuộc phản công đang diễn ra là sức mạnh không quân của Nga. Nga vẫn duy trì ưu thế trên không khiến lực lượng mặt đất của Ukraine khó tiến công.

"Không quân của Nga hoạt động theo từng đợt", một phó chỉ huy của một trong các đơn vị thuộc Lữ đoàn phòng thủ lãnh thổ riêng biệt 128 cho biết. "Liên tục, suốt cả ngày, họ hoạt động bằng trực thăng hoặc máy bay", người chỉ huy có biệt danh "Spa" cho biết. "Nói chung, hỗ trợ từ không quân đang rất thiếu", chỉ huy này nói thêm.

Cho đến nay, Ukraine đã nhận được 45 chiếc Su-25 và Mig-29 từ NATO và các quốc gia đồng minh ở châu Âu, nhưng vấn đề không chỉ là ở số lượng.

Một phi công lái Mig-29, với biệt danh "Juice", thừa nhận những khó khăn mà lực lượng không quân Ukraine phải đối mặt và nói rằng, các quốc gia phương Tây có thể giúp đỡ bằng cách cung cấp cho Ukraine những chiếc F-16 tân tiến mà họ muốn.

Đối thủ quá mạnh

Những chiếc F-16 do Mỹ sản xuất có khả năng tiếp nhiên liệu trên không và tương thích với hầu hết các loại vũ khí của NATO đã được cung cấp cho Ukraine.

Mặc dù được đưa vào sản xuất lần đầu tiên vào những năm 1980, nhưng F-16 đã được nâng cấp nhiều lần nên rất tiên tiến và linh hoạt hơn bất kỳ máy bay phản lực nào Ukraine hiện có trong hạm đội. Nó cũng là đối thủ đáng gờm của hầu hết các máy bay Nga, ngoại trừ các mẫu mới hơn mà Moscow đã do dự để triển khai ở Ukraine.

"Cuộc phản công của chúng tôi có thể hiệu quả và an toàn hơn nhiều cho những người lính trên bộ nếu chúng tôi có F-16", Juice nhấn mạnh.

"Tôi tin rằng nó có thể là nhân tố thay đổi cuộc chơi thực sự cho cuộc phản công và cho toàn bộ cuộc chiến, bởi vì F-16 có khả năng thực hiện rất nhiều công việc quan trọng cho lực lượng Ukraine", phi công này nói thêm.

Giống Pumba, Juice cũng lo ngại hệ thống phòng không và Su-35 của Nga, nhưng nói rằng Ukraine đã có thể làm giảm hiệu quả của chúng bằng cách áp dụng các chiến thuật mới.

"Chúng tôi nỗ lực điều động để tránh Su-35 của Nga và xác định các khoảng thời gian để tấn công các mục tiêu khi rủi ro là thấp nhất và nó thực sự hiệu quả. Nhưng nó không đảm bảo an toàn cho chúng tôi vì Nga cũng đang thay đổi chiến thuật", anh nói thêm.

Ngay cả với các tên lửa do phương Tây cung cấp, hiệu quả cũng không phải là 100% khi Kiev tiếp tục sử dụng các máy bay hiện có.

"Thật không may, trong trường hợp sử dụng tên lửa HARM, nó bị hạn chế một chút", anh nói và giải thích rằng Ukraine chỉ có thể sử dụng khoảng 25% tiềm năng của các tên lửa nhắm mục tiêu radar này. "Chúng tôi không thể sử dụng 100% tiềm năng vì giới hạn phạm vi và độ chính xác", anh cho biết thêm.

Theo viên phi công này, các tên lửa tương tự được sử dụng trên những chiếc F-16 sẽ hiệu quả hơn nhiều.

Yêu cầu của các phi công như Juice và Pumba đã đánh động đến tận các cấp trên của chính phủ Ukraine, bao gồm Bộ trưởng Quốc phòng Oleksyi Reznikov và Tổng thống Volodymyr Zelensky, khi cả hai nhà lãnh đạo này đều ưu tiên mua F-16.

Một số quốc gia phương Tây, đặc biệt là Mỹ, lại không ủng hộ mạnh mẽ việc này do lo ngại leo thang căng thẳng với Moscow, ít nhất là trong thời điểm hiện tại. Nhưng Mỹ hiện cho biết họ sẽ đào tạo các phi công Ukraine sử dụng chiến đấu cơ này, còn Anh và Đan Mạch đang thúc đẩy việc mua bán này.

Đối với Juice và những người đồng đội, việc đào tạo sử dụng F-16 đã bắt đầu từ lâu.

"Chúng tôi bắt đầu tự học cách đây một năm", Juice nói và cho biết thêm, "chúng tôi đang cố gắng cải thiện các kỹ năng tiếng Anh, đọc một số hướng dẫn sử dụng bí mật, và đang lái những chiếc F-16 mô phỏng đầy ngẫu hứng".