Pháp hé mở các tình tiết khiến cựu Tổng thống Sarkozy bị tạm giữ

Cảnh sát tư pháp Nanterre, một địa phương ở ngoại ô thủ đô Paris, đã tạm giữ ông Nicolas Sarkozy, cựu Tổng thống Pháp nhiệm kỳ 2007 – 2012 để phục vụ điều tra nghi án ông này đã nhận tiền trái phép từ chính quyền Libya của cố Tổng thống Gaddafi trong chiến dịch tranh cử Tổng thống hồi năm 2007.

Báo chí Pháp nhận định, việc ông Sarkozy bị tạm giữ chỉ là hồi kết của một câu chuyện có tính chất phức tạp cả về chính trị, kinh tế và ngoại giao. Tờ Thế giới (Le Monde), nhật báo hàng đầu nước Pháp, đã điểm lại những diễn biến chính trong cuộc điều tra kéo dài nhiều năm qua của cảnh sát Pháp và mối quan hệ phức tạp giữa ông Sarkozy và Gaddafi.

Theo đó, vào đầu năm 2007, Nicolas Sarkozy, khi ấy là Bộ trưởng Nội vụ Pháp đã có cuộc gặp đầu tiên với ông Gaddafi tại Libya. Trong cuộc gặp này, ông Sarkozy bị tình nghi đã đặt vấn đề muốn được Tổng thống Libya cung cấp tài chính cho chiến dịch tranh cử sắp tới.

Từ tháng 3 - 7/2007, thời điểm diễn ra cuộc bầu cử Tổng thống vòng 1 và vòng 2 tại Pháp, 5 triệu euro đã được chuyển cho chiến dịch tranh cử của ông Sarkozy, thông qua một nhân vật trung gian là doanh nhân người Libya Ziad Takieddine. Trong một đoạn video được công bố năm 2016, doanh nhân này đã thừa nhận trực tiếp mang 3 va li tiền (tổng cộng 5 triệu euro) từ Tripoli (thủ đô Libya) đến Paris.

Giữa hai vòng bầu cử Tổng thống Pháp năm 2007, ông Choukri Ghanem cựu Thủ tướng kiêm Bộ trưởng dầu mỏ Libya đã ghi lại việc chuyển 1,5 triệu euro cho ông Sarkozy trong một cuốn sổ. Đoạn ghi chép này được trang Mediapart của Pháp công bố vào tháng 9/2016.

Sau khi ông Sarkozy thắng cử, chính quyền Pháp dưới thời Sarkozy bắt đầu bình thường hóa và thúc đẩy quan hệ với Libya một cách nhanh chóng. Đỉnh cao là chuyến thăm chính thức của Tổng thống Libya tới Pháp hồi tháng 3/2008.

Bước ngoặt của câu chuyện xảy ra vào tháng 3/2011, khi doanh nhân người Libya Ziad Takieddine bị cảnh sát Pháp bắt giữ tại lãnh thổ Pháp khi vừa trở về từ Libya với 1 va li chứa 1,5 triệu euro tiền mặt. Khi bị thẩm vấn, ông này đã khai nhận về vai trò trung gian của mình trong quan hệ giữa 2 nước giai đoạn 2005 – 2007.

Kể từ đó, quan hệ giữa chính quyền Tổng thống Sarkozy và Gaddafi thay đổi nhanh chóng. Trong cuộc khủng hoảng ở Libya, ông Sarkozy là nguyên thủ quốc gia đầu tiên công nhận Hội đồng Chuyển tiếp Quốc gia của phe đối lập tại Libya và kêu gọi liên minh quốc tế tấn công quân sự vào chính quyền của Kadhafi.

Tổng thống Libya thiệt mạng trong các cuộc không kích của NATO. Cuối năm đó, con trai của lãnh đạo Libya đã cáo buộc ông Sarkozy nhận tiền của Libya trong chiến dịch tranh cử.

Sau chiến tranh Libya, một thỏa thuận cung cấp tài chính trị giá 50 triệu euro cho chiến dịch tranh cử năm 2007 của ông Sarkozy đã bị tiết lộ. Văn bản này sau đó đã được các tòa án chứng nhận ít không phải giả mạo.

Năm 2013, Viện kiểm sát Paris đã mở cuộc điều tra về các cáo buộc Libya hỗ trợ tài chính cho chiến dịch tranh cử Tổng thống của ông Sarkozy vào năm 2007. Theo sau là hàng loạt các vụ thẩm vấn và bắt giữ những người có liên quan. Đến ngày 20/3/2018, ông Nicolas Sarkozy chính thức bị cảnh sát tư pháp thẩm vấn và tạm giữ.

Theo Huỳnh Điệp

VOV-Paris