Những bức ảnh của Saddam sẽ thổi bùng ngọn lửa chống Mỹ?
Một lần nữa, hình ảnh nặng hơn lời nói. Những bức ảnh gây chấn động dư luận chụp cựu tổng thống Iraq mặc mỗi chiếc quần lót trắng đã chạm vào tình cảm còn nóng bỏng ở Iraq và toàn Trung Đông, các nhà phân tích chính trị cảnh báo.
"Xét về khía cạnh văn hoá, điều này là cực kỳ xúc phạm đối với người Ảrập và Hồi giáo", Fawaz Gerges, giáo sư nghiên cứu Trung Đông và quốc tế tại Sarah Lawrence College ở New York, nói.
Cùng với những hình ảnh vẫn còn sống động về việc quân nhân Mỹ xâm phạm thân thể các tù nhân Iraq, bắt họ xếp thành đống trong tư thế khoả thân, Gerges cho rằng vụ việc mới này sẽ gây phẫn nộ trong thế giới Ảrập. Nó sẽ không chỉ là một vụ việc đơn lẻ, mà được xem như những hành động liên tiếp nhằm bỉ báng người Hồi giáo.
Những bức ảnh sinh hoạt riêng tư của Saddam Hussein trong tù được đăng trên trang nhất số ra hôm qua trên các báo The Sun và New York Post, thuộc tập đoàn truyền thông của Rupert Murdoch.
Trong bài báo đi cùng các bức ảnh, The Sun cho biết họ có được hình ảnh đó từ một nguồn tin quân sự Mỹ, người này hy vọng rằng việc công bố những bức ảnh như vậy sẽ là một đòn giáng vào lực lượng phản kháng Iraq".
Nhưng các nhà phân tích dự đoán rằng kết quả sẽ ngược lại.
"Đây không phải là cách để thu phục trái tim và khối óc", James Zogby, chủ tịch Viện Arập - Mỹ nói. "Tôi kinh hoàng trước sự vô trách nhiệm của những người làm rò rỉ và những người công bố các bức ảnh", ông nói.
Cộng đồng Hồi giáo tại Anh bị sốc trước các bức ảnh trên tờ Sun, tờ báo có số lượng phát hành lớn nhất nước.
"Động cơ của việc này rõ ràng là ngu xuẩn", Azzam Tamimi, giám đốc Viện Tư tưởng chính trị Hồi giáo ở London, nhận xét. Ông cũng đồng ý rằng những bức ảnh sẽ không làm suy giảm phong trào phản kháng ở Iraq, mà ngược lại sẽ tạo điều kiện cho các nhóm chiến binh tuyển mộ thêm quân.
Nadim Shehadi, quyền giám đốc chương trình Trung Đông của Học viện Hoàng gia Nghiên cứu Chiến lược Anh, bình luận rằng những bức ảnh này cộng với vụ Abu Ghraib sẽ tích tụ sự căm phẫn ở Trung Đông.
"Điều đó trái hoàn toàn với những gì Mỹ mong muốn", ông nói. "Thay vì được coi là người giải phóng, họ biến thành những kẻ xúc phạm - và những bức ảnh này hiển nhiên là xúc phạm". Hình ảnh của Mỹ trong thế giới Hồi giáo thời gian gần đây bị xấu đi nghiêm trọng sau bài báo của Newsweek - hiện đã được rút xuống - nói rằng các thẩm vấn viên Mỹ tại Guantanamo vứt kinh Koran vào toilet.
Lầu Năm Góc không tranh cãi về tính xác thực của các bức ảnh và đang tức tốc điều tra nguyên nhân, cách thức và thời điểm những ảnh này được chụp. Giới chức Mỹ cho rằng ít nhất việc chụp và đăng ảnh đã vi phạm quy định của Bộ Quốc phòng và Công ước Geneva về đối xử với tù binh.
"Sự việc này có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng", phó thư ký báo chí Nhà Trắng Trent Duffy thừa nhận. "Sẽ có một cuộc điều tra kỹ lưỡng".
Nhưng cho dù kết quả điều tra như thế nào, hình ảnh của Mỹ cũng đã bị hư hại, Gerges nhận xét. "Đến lúc này, còn làm gì được nữa?".
Tại phòng Bầu dục ở Nhà Trắng, được hỏi về những tác động của các bức ảnh này, Tổng thống Mỹ Bush nói ông không cho là việc đăng ảnh có thể làm gia tăng phản kháng ở Iraq hay thúc đẩy làn sóng bài Mỹ vốn đã la tràn ở Trung Đông.
"Tôi không nghĩ là những kẻ giết người được thúc đẩy bởi một bức ảnh", Bush nói. "Tôi nghĩ chúng được thúc đẩy bởi một lý tưởng dã man và lạc hậu mà hiếm người phương tây nào có thể hiểu".
Nhằm trang điểm lại hình ảnh Mỹ ở nước ngoài, Tổng thống Bush đã đề nghị cố vấn truyền thông lâu năm của mình là bà Karen Hughes làm thứ trưởng ngoại giao phụ trách đối ngoại công cộng. Nhưng đề xuất này chưa được Thượng viện thông qua và nếu được, vài tháng nữa Hughes mới bắt đầu công việc.
"Nếu Karen Hughes nhậm chức, tôi đồ rằng điều đầu tiên mà bà ấy phải làm là lường trước xem công việc sẽ khó khăn đến đâu", Zogby nói. "Bởi vì đã có người nào đó quá ư xuẩn ngốc và vô cảm chụp bức ảnh đó trong tù, rồi người nào đó lại xuẩn ngốc y như thế khi công bố chúng".
Theo T. Huyền
Vnexpress/Kansas City Star, AP