Nhà giàu Trung Quốc sắp "hết cửa" mua hộ chiếu vàng châu Âu?
(Dân trí) - Trong nhiều năm, người giàu Trung Quốc đã đổ tiền đầu tư vào đảo Síp và Malta để đối lấy hộ chiếu Liên minh châu Âu (EU) - được gọi là thị thực vàng. Nhưng giờ đây, EU muốn chấm dứt hình thức này.
“Các giá trị của châu Âu không phải để đem bán”
Theo Bưu điện Hoa nam Buổi sáng, Lời kêu gọi chấm dứt chính sách thị thực vàng xuất phát từ quan chức cấp cao nhất của Ủy ban châu Âu (EC), khi Chủ tịch Ursula von der Leyen thẳng thắn nêu ra vấn đề này trong bài phát biểu thông điệp toàn liên minh đầu tiên của bà hồi đầu tháng 9.
“Các giá trị của châu Âu không phải để đem bán”, bà Ursula von der Leyen nói.
“Các vi phạm luật pháp không thể được dung thứ. Tôi sẽ tiếp tục bảo vệ nó và tính toàn vẹn của các tổ chức châu Âu của chúng ta - đó là về tính ưu việt của luật pháp châu Âu, quyền tự do báo chí, sự độc lập của cơ quan tư pháp hay việc mua bán hộ chiếu vàng”, Chủ tịch EC nói.
Ủy ban châu Âu thậm chí đang cân nhắc khả năng đưa các quốc gia thành viên chuyên cấp các hộ chiếu vàng ra tòa, trong bối cảnh EU gây sức ép chính trị đối với các nước này nhằm chấm dứt việc mua bán hộ chiếu.
Thị thực vàng cho phép người sở hữu có thị thực EU đầy đủ. Hộ chiếu này rất hấp dẫn do người sở hữu có thể đi lại tự do trong số các quốc gia thành viên của khối. Theo Bưu điện Hoa nam Buổi sáng, Công dân Trung Quốc không được miễn thị thực đối với hầu hết các nước trong EU.
Một tổ chức phi chính phủ của Đức cho biết, trong 10 năm tính tới cuối năm 2018, EU đã đón hơn 6.000 công dân mới và gần 100.000 người cư trú mới thông qua các chương trình thị thực vàng.
Hiện có 4 quốc gia thành viên EU có cấp hộ chiếu và 12 quyền cư trú kinh doanh thông qua các chương trình thị thực vàng. Hai danh sách này chồng chéo nhau, khi 3 nước là Bulgaria, Síp và Malta đều có cả 2 chương trình. Síp và Malta dường như là các địa điểm yêu thích của các nhà đầu tư Trung Quốc.
“Do bản chất của quốc tịch EU, các chương trình này có ảnh hưởng lên cả khối nói chung. Ủy ban đang xem xét theo luật EU và sẽ đưa ra các biện pháp pháp lý, nếu cần thiết”, một phát ngôn viên của EC nói.
“Ủy ban thường nêu ra các lo ngại về các chương trình quốc tịch đầu tư và các rủi ro tiềm ẩn, đặc biệt liên quan tới an ninh, rửa tiền, trốn thuế và tham nhũng”, quan chức trên nói thêm.
Cao ủy EU về tư pháp Didier Reynders đã liên lạc với 3 quốc gia thành viên trên để đưa ra các lo ngại trực tiếp, phát ngôn viên trên cho hay.
EU đã bị sức ép phải hành động sau một cuộc điều tra của hãng tin Al Jazeera công bố hồi tháng trước cho thấy hàng chục công dân nước ngoài nhận được thị thực đảo Síp từ 2017-2019 đáng lẽ nên bị từ chối do “những nguy cơ cao” chiếu theo các quy định luật pháp của nước này.
Điều tra của Al Jazeera đã nêu tên vài nhân vật Trung Quốc có hộ chiếu như vậy và hiện là cố vấn cho đảng Cộng sản Trung Quốc trong Hội nghị Hiệp thương Chính trị Nhân dân Trung Quốc.
Nhà giàu Trung Quốc có thể tìm đường khác?
Bất chấp các phát biểu ngày càng cứng rắn của EU, các công ty về tư vấn thị thực tại Trung Quốc dường như "sống khỏe", khi nhiều trang web vẫn tiếp tục quảng cáo các cách thức để nhận được hộ chiếu EU.
“Liên minh châu Âu là một liên đoàn lỏng lẻo và Chủ tịch EU không thể phát biểu đại diện cho chính phủ các quốc gia thành viên”, Tan, giám đốc một công ty tư vấn di cư tại Quảng Châu, Trung Quốc nói.
Tan nói bà và những người khác không tin rằng chương trình thị thực vàng sẽ chấm dứt. “Như chúng ta thấy, các chương trình như vậy đang tạo ra những nguồn thu lớn cho Síp, Malta, Bồ Đào Nha và thậm chí Tây Ban Nha”, Tan nói.
Síp cho phép công dân nước ngoài đầu tư ít nhất 2,2 triệu Euro (2,6 triệu USD) để đổi lấy thị thực vàng mà không bắt buộc người xin thị thực phải sống thực tế tại đó. Trong vòng 6 tháng nhà đầu tư có thể có hộ chiếu EU, với quyền sinh sống và làm việc tại tất cả 27 quốc gia của khối và miễn thị thực với hơn 170 nước trên thế giới.
Tại Malta, các nhà đầu tư có thể nhận hộ chiếu nếu tài trợ 650.000 Euro cho một quỹ phát triển quốc gia của chính phủ, đầu tư 150.000 Euro vào các quỹ hoặc cổ phiếu do chính phủ phê duyệt, mua bất động sản trị giá ít nhất 350.000 Euro và cam kết sinh sống ít nhất 5 năm.
Công dân không thuộc EU có thể được cấp quyền cư trú tại Bồ Đào Nha nếu chi ít nhất 500.000 Euro cho bất động sản, hoặc con số thấp hơn cho các khu vực thưa dân cư, hoặc các khu vực được dành để tái phát triển.
EU không thể cấm các chương trình như vậy của các quốc gia thành viên, nhưng đang xem xét các cách thức nhằm đưa các chương trình như vậy vào diện bất hợp pháp, trong đó có việc thông qua tòa án.
Tuy nhiên, nếu các quốc gia châu Âu chấm dứt các chương trình như vậy, các nhà đầu tư Trung Quốc có thể có các lựa chọn khác.
“Dù một số quốc gia thành viên có thể đóng các chương trình thị thực vàng, người giàu sẽ tìm các nơi khác, ví dụ như Saint Kitts và Mexico có các chương trình tương tự”.
“Đối với các khách hàng Trung Quốc, miễn là hộ chiếu mới có thể tạo ra sự thuận tiện về đi lại hoặc giúp chuyển tài sản ra nước ngoài, nhu cầu sẽ luôn có”, Tan nói.