Nghi án gián điệp “đốt nóng” căng thẳng Đài Loan - Bắc Kinh

Trong ngày thứ hai liên tiếp, đài truyền hình nhà nước Trung Quốc tối 12/10 đã phát sóng hình ảnh một người Đài Loan nhận tội gián điệp. Người này được xác định danh tính là Cheng Yu-chin - một học giả từng giảng dạy tại Cộng hòa Séc.

Truyền hình Trung Quốc đưa tin Cheng từng làm việc với vai trò trợ lý cho Cho Jung-tai - cựu chủ tịch đảng Dân chủ Tiến bộ (DPP) cầm quyền tại Đài Loan. Theo bản tin của truyền hình Trung Quốc, Cheng thừa nhận trước máy quay rằng anh ta biết hành động của mình “gây hại” cho Trung Quốc.

Theo Reuters, bản tin cho biết Cheng bị bắt tại Trung Quốc vào tháng 4 năm ngoái.

Tuy nhiên, cả ông Cho Jung-tai và đảng DPP đều khẳng định Cheng chưa bao giờ làm việc cho ông. Trong một tuyên bố trên Facebook, Cho tuyên bố ông không quen biết Cheng.

“Thông tin này sai hoàn toàn”, ông Cho cho biết.

Hội đồng Các Vấn đề Đại lục của chính quyền Đài Loan đã lên án Trung Quốc vì đưa Cheng lên truyền hình thú tội. Hội đồng này cho rằng Trung Quốc đang chơi trò chơi chính trị khi tìm cách bắt người khác nhận tội gián điệp.

Một số nước phương Tây từng chỉ trích việc Trung Quốc đưa các nghi phạm lên truyền hình nhà nước để thú tội trước khi xét xử họ.

Tuần trước, truyền hình nhà nước Trung Quốc cũng phát sóng lời thú tội của một người được cho là gián điệp Đài Loan. Người này bị cáo buộc tới Hong Kong để hỗ trợ những người biểu tình chống chính quyền và bí mật ghi hình các lực lượng an ninh Trung Quốc tại biên giới.

CGTN, kênh truyền thông nhà nước Trung Quốc, ngày 12/10 đưa tin các cơ quan an ninh quốc gia Trung Quốc đã phát hiện “hàng trăm vụ do thám liên quan tới các gián điệp từ Đài Loan”.

“Các hoạt động này bao gồm nỗ lực nhằm phá vỡ các trao đổi giữa hai bờ eo biển (Đài Loan), hỗ trợ các phần tử ly khai tại Hong Kong và châm ngòi hỗn loạn trong quan hệ giữa Trung Quốc và các nước khác”, CGTN cho biết.

Các vụ việc trên xảy ra trong bối cảnh căng thẳng giữa Đài Loan và Bắc Kinh ngày càng căng thẳng, đặc biệt sau chuyến thăm của các quan chức cấp cao Mỹ tới hòn đảo trong 2 tháng gần đây. Trung Quốc luôn coi Đài Loan là một phần lãnh thổ không thể tách rời và sẵn sàng sáp nhập bằng mọi giá, kể cả dùng vũ lực. 

Trung Quốc phản đối các nước khác có quan hệ ngoại giao chính thức với Đài Loan. Về mặt chính thức, Mỹ vẫn công nhận nguyên tắc “Một Trung Quốc”, nhưng Washington cũng bị ràng buộc bởi một đạo luật hỗ trợ Đài Loan và là nước cung cấp vũ khí chính cho hòn đảo này.

Việc Đài Loan tăng cường mua vũ khí của Mỹ để nâng cao năng lực phòng vệ cũng khiến Bắc Kinh “nóng mặt”. Quân đội Trung Quốc thường xuyên tập trận quy mô lớn hoặc có động thái quân sự gần Đài Loan. Máy bay quân sự Trung Quốc cũng nhiều lần tiến vào vùng nhận diện phòng không xung quanh hòn đảo này.

Nghi vấn gián điệp Australia

Trong một diễn biến có liên quan, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lijian Zhao thông báo tại cuộc họp báo hôm 12/10 rằng, Yang Jun, một học giả Australia gốc Trung Quốc, đã bị cáo buộc tội gián điệp.

Theo Taiwan News, Yang, 54 tuổi, bị bắt hồi tháng 1/2019 tại sân bay ở Quảng Châu khi cùng gia đình tới thành phố này sau chuyến bay từ Mỹ. Trung Quốc chính thức bắt giữ Yang với tội danh gián điệp vào tháng 8 năm ngoái.

Yang vẫn đang bị điều tra với cáo buộc gián điệp. Học giả Australia có thể đối mặt với án tử hình hoặc tù nhiều năm nếu bị kết tội.