Nga dỡ bỏ lệnh cấm bán hệ thống phòng không S-300 cho Iran

Thông báo của Điện Kremlin cho biết sắc lệnh có hiệu lực ngay sau khi được ký.

“Sắc lệnh dỡ bỏ lệnh cấm trung chuyển qua lãnh thổ Nga, vận chuyển từ lãnh thổ Nga vào Iran, cũng như chuyển giao cho Iran các hệ thống tên lửa phòng không S-300”, thông báo của Điện Kremlin nêu rõ.

Ngoài việc dỡ bỏ lệnh cấm trên, Mátxcơva cũng đã khởi động chương trình đổi dầu lấy lương thực với Nhà nước Hồi giáo trong động thái muốn tận dụng những lợi thế từ việc Iran sẽ dần được dỡ bỏ các lệnh trừng phạt.

“Về chương trình đổi dầu lấy lương thực, hiện chúng ta đang cung cấp cho Iran một số mặt hàng. Hành động này hoàn toàn không bị cấm hay bị giới hạn theo cơ chế hiện hành”, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov khẳng định.

Chủ tịch Ủy ban Quốc phòng Duma quốc gia (Hạ viện) Nga Vladimir Komoedov nhận định đây là những quyết định kịp thời của Điện Kremlin, mở đường cho Nga có thể cung cấp các thiết bị quốc phòng khác cho Iran sau khi Tehran và nhóm P5+1 đạt được thỏa thuận khung về chương trình hạt nhân.

Trước đó, vào năm 2007, Nga ký hợp đồng bán 5 khẩu đội S-300 cho Iran với tổng trị giá 800 triệu USD. Tuy nhiên, sau đó Mátxcơva đã phải hủy hợp đồng bán hệ thống phòng không tân tiến này cho Tehran do sức ép từ phương Tây sau khi Nhà nước Hồi giáo bị Liên hợp quốc ra nghị quyết áp đặt các biện pháp trừng phạt liên quan tới chương trình hạt nhân.

Mỹ và Israel đã lập tức chỉ trích quyết định này của Nga, cho rằng Iran đang lợi dụng thỏa thuận hạt nhân để bổ sung thêm năng lực quân sự.

“Quyết định của Nga đang gây nên những quan ngại cho cộng đồng quốc tế”, người phát ngôn Nhà Trắng Josh Earnest nhấn mạnh.

“Đây là hệ quả trực tiếp của sự chính danh mà Iran được hưởng từ thỏa thuận hạt nhân sắp hình thành, và là bằng chứng cho thấy tăng trưởng kinh tế của Iran nhờ việc dỡ bỏ cấm vận sẽ được tận dụng để vũ trang cho chính nước này, chứ không phải là đem lại sự thịnh vượng cho người dân”, Bộ trưởng Tình báo Israel Yuval Steinitz phát biểu gay gắt hơn.

 Giới chuyên gia nhận định việc Nga dỡ bỏ lệnh cấm bán vũ khí cho Iran sẽ tạo ra sự khởi đầu thuận lợi cho Mátxcơva trong cuộc đua giành lấy những lợi ích từ việc quốc tế sẽ phải dần dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt Tehran theo thỏa thuận đạt được giữa Iran và nhóm P5+1.

Vũ Anh