Mỹ - Trung "ông chẳng bà chuộc" về thượng đỉnh Trump - Tập

Mỹ, Trung nêu đề xuất khác nhau

Thời báo Hoa nam Buổi sáng (SCMP) đưa tin, Bắc Kinh đã đề nghị thượng đỉnh Mỹ - Trung sắp tới diễn ra tại đảo Hải Nam vào tháng tới, sau các gợi ý từ Nhà Trắng rằng Tổng thống Donald Trump muốn gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, dù sớm hay muộn.

“Tổng thống Trump muốn gặp Chủ tịch Tập sớm”, cố vấn Nhà Trắng Kellyanne Conway nói với Fox News ngày 11/2, cho biết thêm rằng dường như cả hai bên đều đang tiến gần tới một thỏa thuận để chấm dứt chiến tranh thương mại.

Giới chức Trung Quốc đã đề xuất rằng lãnh đạo Mỹ - Trung gặp nhau tại đảo Hải Nam ở miền nam Trung Quốc vào khoảng thời gian diễn ra Diễn đàn châu Á Bác Ngao thường niên từ ngày 26-29/3, theo một nguồn thạo tin.

Nhưng đề xuất trên mới là sơ bộ và Mỹ chưa phản hồi với đề xuất này. “Cả thời gian và địa điểm của thượng đỉnh đều chưa được chốt”, nguồn tin nói.

Trang tin Axios của Mỹ ngày 11/2 cũng dẫn lời 2 quan chức chính quyền Mỹ giấu tên cho hay, ông “Tập có thể sớm tới khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago” để gặp ông Trump vào giữa tháng 3.

Nguồn tin trên nói, khu nghỉ dưỡng của ông Trump tại Floria - nơi hai nhà lãnh đạo gặp nhau lần đầu tiên vào năm 2017 - nhiều khả năng sẽ là chủ nhà của thượng đỉnh Mỹ - Trung lần 2, dù chưa có gì cụ thể được quyết định.

Trả lời về các thông tin, cố vấn Nhà Trắng Kellyanne Conway chỉ nói rằng có khả năng một cuộc gặp tại khu nghỉ dưỡng. Axios dẫn lời một quan chức khác nói, các địa điểm khác, như Bắc Kinh, đang được cân nhắc.

Hạn chót đàm phán về chiến tranh thương mại

Theo SCMP, một cuộc gặp trực tiếp giữa ông Trump và ông Tập, cùng tuyên bố chấm dứt cuộc chiến thương mại giữa 2 nền kinh tế lớn nhất thế giới, có thể khích lệ các nhà đầu tư và triển vọng của sự tăng trưởng toàn cầu.

Đã có những kỳ vọng rằng ông Trump và ông Tập sẽ gặp nhau trước ngày 1/3, hạn chót cho một thỏa thuận trong cuộc đàm phán về chiến tranh thương  mại. Hồi cuối tháng 1, ông Trump đã viết trên Twitter rằng không cần có một thỏa thuận cuối cùng trước khi hai nhà lãnh đạo gặp nhau “trong tương lai gần để thảo luận và nhất trí” một số vấn đề tranh cãi kéo dài và những điểm khó khăn hơn.

Tuy nhiên, những hi vọng này tiêu tan chỉ trong 1 tuần khi ông Trump lại nói ông nhiều khả năng không gặp được ông Tập trước hạn chót là 1/3.

Điều đó đã làm phá vỡ kỳ vọng về một sự kết thúc nhanh chóng về chiến tranh thương mại và bắt đầu gây ra những đồn đoán về thời gian, địa điểm thượng đỉnh và liệu hai nhà lãnh đạo có gặp nhau hay không. Các nhà phân tích cho rằng bức tranh sẽ rõ hơn sau các cuộc đàm phán thương mại Mỹ - Trung tại Bắc Kinh trong tuần này.

Một phái đoàn cấp thấp của Mỹ đã tới Bắc Kinh vào hôm qua để tiến hành các cuộc gặp chuẩn bị, vốn được kỳ vọng sẽ mở đường cho các cuộc đàm phán cấp cao vào thứ Năm và Sáu tuần này.

Pang Zhongying, một giáo sư về quan hệ quốc tế tại Đại học Hải dương Trung Quốc tại Thanh Đảo, cho hay hai bên nhiều khả năng sẽ gia hạn hạn chót cho một thỏa thuận do cần thêm thời gian để dàn xếp các vấn đề kỹ thuật.

“Một cuộc gặp thượng đỉnh giữa hai nhà lãnh đạo là cần thiết khi một số vấn đề then chốt vẫn cần sự đồng thuận của các nhà lãnh đạo cao nhất” và hai bên có vẻ sẵn sàng duy trì động lực ngoại giao”, ông Pang nói.

Lu Xiang, một chuyên gia về Mỹ-Trung Quốc tại Học viện Khoa học Xã hội Trung Quốc, nói rằng một cuộc gặp thượng đỉnh có thể giúp đi tới một thỏa thuận nếu có tiến triển thực sự tại Bắc Kinh trong tuần này, như một thỏa thuận chung về các lĩnh vực đã thống nhất và còn bất đồng giữa hai bên.

“Điều đó có nghĩa là hai nước có thể sẵn sàng giải quyết các bất đồng thông qua một cuộc gặp thượng đỉnh. Nhưng nếu các tranh cãi quá lớn để đưa ra một tuyên bố, điều đó có thể hiểu là bất đồng giữa hai bên khó để hàn gắn và có thể không cần thiết phải có một cuộc gặp thượng đỉnh nào”, chuyên gia Lu nói.

Vòng đàm phán mới nhất diễn ra tại Washington hồi tháng trước đã kết thúc mà không có một thỏa thuận cụ thể, nhưng hai bên lạc quan về việc giải quyết tranh chấp thương mại, khi Trung Quốc nói rằng cả hai có một lộ trình cụ thể cho các cuộc đàm phán tiếp theo.

Còn người đứng đầu Ủy ban Kinh tế tế Quốc gia Nhà Trắng Larry Kudlow tuần trước cho hay có “khoảng cách khá lớn” giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới nhằm đi tới một thỏa thuận.

An Bình