Lộ diện nhân vật tự xưng đứng sau bạo loạn ở Kazakhstan

Hãng tin Sputnik ngày 7/1 đưa tin, ông Mukhtar Ablyazov, cựu Bộ trưởng Công thương và Năng lượng Kazakhstan, người cũng từng là chủ tịch một ngân hàng và hiện sống lưu vong ở nước ngoài, đã bất ngờ tự nhận là "thủ lĩnh" của phong trào biểu tình đang diễn ra ở Kazakhstan. Người đàn ông này cho biết, người biểu tình ở Kazakhstan đã thường xuyên tham vấn ông về các vấn đề chiến thuật.

"Tôi coi mình là thủ lĩnh của phe đối lập. Mỗi ngày người biểu tình đều gọi điện cho tôi và hỏi: Chúng tôi nên làm gì? Chúng tôi đang ở đây, chúng tôi nên làm gì", ông Ablyazov nói.

Ông Ablyazov hiện đang sống lưu vong ở Paris, Pháp do bị cáo buộc biển thủ 6 triệu USD từ một ngân hàng Kazakhstan. Ông tuyên bố sẵn sàng trở lại đất nước và dẫn dắt một chính phủ lâm thời khi các cuộc biểu tình đạt được kết quả. Ông Ablyazov bác bỏ những cáo buộc cho rằng có thế lực nước ngoài tài trợ cho làn sóng biểu tình ở Kazakhstan. Ông khẳng định không nhận bất cứ nguồn tài trợ nào từ phương Tây cho mục đích này.

Các cuộc biểu tình phản đối chính phủ nổ ra ở Kazakhstan từ đầu tuần này sau quyết định ngừng trợ giá năng lượng của chính phủ khiến giá khí hóa lỏng ở đây tăng gấp đôi. Biểu tình đã nhanh chóng lan rộng và biến thành bạo lực khi người biểu tình đốt phá các trụ sở chính quyền, đụng độ với cảnh sát. Người biểu tình đưa ra hàng loạt yêu cầu, trong đó có yêu cầu chính phủ của Tổng thống Kassym-Jomart Tokayev phải từ chức. Để xoa dịu tình hình, Tổng thống Tokayev đã cách chức toàn bộ nội các, đồng thời cam kết kiểm soát giá năng lượng trong ít nhất nửa năm nữa.

Bất chấp những nỗ lực này, làn sóng biểu tình vẫn không có dấu hiệu hạ nhiệt. Tổng thống Tokayev buộc phải cảnh báo có các biện pháp cứng rắn với người biểu tình quá khích. Ông gọi các cuộc biểu tình là mối đe dọa khủng bố và cáo buộc có thế lực nước ngoài đứng sau làn sóng biểu tình bạo loạn này.

Trước khi ông Ablyazov tự nhận là thủ lĩnh phong trào biểu tình, không có cá nhân hay tổ chức nào đứng ra nhận trách nhiệm. Hãng tin RT của Nga nhận định, làn sóng bạo loạn dường như là tự phát và không kiểm soát, không có thủ lĩnh cũng như không có đảng phái nào đứng sau. Điều này khiến cho triển vọng đàm phán giữa chính phủ của Tổng thống Tokayev với người biểu tình gặp nhiều trở ngại hơn. Mặt khác, việc không có thủ lĩnh cũng có thể khiến các cuộc biểu tình nhanh chóng thoái trào.

Tổng thống Tokayev hôm qua cho biết, giới chức nước này đã kiểm soát tình hình, nhưng "các phần tử khủng bố" vẫn đang phá hoại tài sản của người dân. "Các chính quyền địa phương đang kiểm soát tình hình, nhưng các phần tử khủng bố vẫn đang sở hữu vũ khí và phá hoại tài sản người dân. Điều đó khiến chiến dịch chống khủng bố sẽ được duy trì đến khi những kẻ này bị tiêu diệt hoàn toàn", Tổng thống Tokayev nói.

Trước đó, ông đã nhờ đến sự hỗ trợ của lực lượng gìn giữ hòa bình của Tổ chức Hiệp ước An ninh Tập thể (CSTO) do Nga dẫn đầu. Hiện chưa rõ lực lượng này sẽ thực hiện sứ mệnh ở Kazakhstan trong bao lâu.