Lithuania có nữ tổng thống đầu tiên

Với 96% số phiếu được kiểm, bà Dalia Grybauskaite đã đảm bảo được trên 68% phiếu bầu. Và tính ra, bà đã giành được tổng là 51% sự ủng hộ, trên mức 50% cần thiết để bà giành chiến thắng ngay ở vòng bầu cử đầu tiên.

Lithuania là thành viên của Liên minh châu Âu (EU) và Tổ chức quân sự bắc Đại Tây Dương (NATO) kể từ năm 2004. Hồi tháng 1 vừa qua, nước này đã trải qua một cuộc bạo động tồi tệ nhất kể từ thời hậu Xô Viết.

Theo luật Lithuania, tổng thống là người đứng đầu nhà nước và chính thức bổ nhiệm thủ tướng cùng nội các. Trong khi tổng thống có một số ảnh hưởng đến chính sách kinh tế, như quyền được phủ quyết luật ngân sách, nhưng quyền hành pháp của họ lại chỉ giới hạn ở thực thi các chính sách ngoại giao và quốc phòng cùng với chính phủ.

“Tôi chúc mừng người Lithuania vì sự lựa chọn của họ”, bà Grybauskaite phát biểu trước đám đông ở trụ sở bầu cử. Bà cho biết thêm “chiến thắng đi kèm với gánh nặng trách nhiệm”.

Và giờ đây EU phải tìm một trưởng ban ngân sách mới thay cho bà Grybauskaite.

Với tư cách là tổng thống, bà có quyền cách chức các bộ trưởng. Tuy nhiên bà cho biết ủng hộ phần lớn các biện pháp thắt lưng buộc bụng của thủ tướng trung hữu. Nhưng bà cũng cho rằng một số chính sách tăng thuế là không hợp lý. Ngoài ra bà muốn thúc đẩy xuất khẩu, hỗ trợ của EU, giảm thuế cho những doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Sau một cuộc bầu cử tổng thống, chính phủ sẽ phải từ chức và được tái bổ nhiệm. Bà Grybauskaite cho hay đây sẽ là nhiệm vụ đầu tiên của bà sau khi nhậm chức vào ngày 12/7 tới. Bà được kỳ vọng sẽ tái bổ nhiệm Thủ tướng Andrius Kubilius, lãnh đạo liên minh gồm 4 đảng trung tả.

Phan Anh

Theo Reuters