Kỳ 1: "Chắp cánh” cho Singapore “hóa rồng”

Trong suốt 31 năm trên cương vị Thủ tướng, ông Lý Quang Diệu được đánh giá chính là vị “tổng công trình sư” của tất cả những thay đổi về mọi mặt trong đời sống xã hội của Singapore…

“Không bao giờ bế tắc cả!”

Sinh năm 1923 tại Singapore, ông Lý Quang Diệu lớn lên trong cảnh đất nước bị thực dân Anh, rồi phát xít Nhật cai trị. Năm 1945 khi Chiến tranh Thế giới lần thứ hai kết thúc, ông sang Anh theo học tại Đại học Cambridge. Trở về nước, ông tham gia làn sóng chống thực dân Anh. Năm 1954, ông tham gia sáng lập Đảng Nhân dân Hành động (PAP) của Singapore. Và chỉ 5 năm sau khi ra đời, năm 1959, Đảng PAP giành thắng lợi trong bầu cử, đưa Tổng thư ký Đảng là Lý Quang Diệu trở thành vị Thủ tướng đầu tiên của đất nước Singapore. Ông đảm nhiệm cương vị này tới năm 1990, khi quyết định rút lui khỏi chính trường.

“Nhân tài là tài sản quý báu nhất của quốc gia”

Trong cuốn hồi ký mang tên "From Third World to First: The Singapore Story: 1965-2000" (bản dịch tiếng Việt có nhan đề "Bí quyết hóa rồng"), ông Lý Quang Diệu khẳng định: “Nhân tài là tài sản quý báu nhất của quốc gia” và “càng có nhiều nhân tài là những vị bộ trưởng, các nhà quản trị và những người có chuyên môn cao thì các chính sách càng có nhiều ảnh hưởng, kết quả đạt được càng tốt hơn”. Từ nhận thức sâu sắc này, ông đã đề ra và thực hiện nhiều chính sách tạo nguồn, nuôi dưỡng và thu hút nhân tài trong, ngoài nước.

Để có được lực lượng nhân tài dồi dào, Singapore sớm có chính sách xây dựng nguồn nhân lực, tạo cơ hội phát triển cho tất cả mọi người. Giáo dục phổ thông được miễn phí không chỉ có học phí mà cả sách giáo khoa, giao thông... Singapore không tổ chức các kỳ thi đại học mà xét tuyển căn cứ kết quả học tập ở các cấp học phổ thông, nhưng đặc biệt yêu cầu cao ở thi tốt nghiệp đại học. Sinh viên học yếu không thể tốt nghiệp.

“Thế giới không ai nợ nần chúng ta”

Sinh thời, ông Lý Quang Diệu luôn nhấn mạnh, mặc dù một nước nhỏ như Singapore luôn phải tìm cách “kết thêm bạn” càng nhiều càng tốt, song điều cốt yếu vẫn phải là giữ được chủ quyền và độc lập. “Hữu nghị, trong quan hệ quốc tế, không thể lệ thuộc nơi thiện chí hay hỉ nộ ái ố của thiên hạ. Chúng ta phải luôn giữ cho “ta là ta”. Chúng ta phải đầy đủ trách nhiệm với đất nước, sao cho các nước khác nhìn nhận rằng việc đất nước chúng ta tiếp tục tồn tại và thịnh vượng như là một quốc gia có chủ quyền và độc lập còn là lợi ích của họ”, ông phát biểu tại buổi nói chuyện ở trường S.Rajaratnam hồi tháng 4-2009.

Bên cạnh đó, ông cũng đề cao tinh thần tự lực tự cường vươn lên của đất nước với câu nói nổi tiếng: “Thế giới không ai nợ nần chúng ta. Chúng ta không thể cầm bát đi ăn mày để sống". Chính vì vậy, ông luôn nhắc nhở người dân rằng “ngày nào người Singapore còn năng động, thích nghi và cạnh tranh tốt, ngày đó chúng ta còn có thể tiến lên”.

Ông Lý Quang Diệu được đánh giá là người nổi tiếng về việc tuyên bố quan điểm hay đưa ra quyết định mạnh mẽ. Ông từng nói: “Chúng ta quyết định những gì đúng đắn. Đừng ngại mọi người nghĩ gì”.

Ông từng thừa nhận đã làm “một vài điều đau xót và nghiệt ngã để xử lý mọi việc đúng đắn và có thể có một số người không đồng ý với điều tôi đã làm”, song cái đích cuối cùng vẫn là vì lợi ích chung của đất nước.