Kênh bí mật của Kennedy trong chiến tranh Việt Nam
Các tài liệu vừa giải mật ở Mỹ, Ba Lan cho biết, Tổng thống Mỹ John F. Kennedy từng bí mật tìm kiếm giải pháp ngoại giao cho cuộc chiến tranh ở Việt Nam.
Kênh bí mật này được khởi động 3 năm trước khi Mỹ ồ ạt đem quân sang Việt Nam.
Tổng thống Kennedy đã ủy nhiệm cho Đại sứ Mỹ ở Ấn Độ, John Kenneth Galbraith, lập kế hoạch nối đàm phán với miền Bắc Việt Nam từ tháng 4/1962 thông qua một quan chức ngoại giao cấp cao của Ấn Độ.
Tuy nhiên, nỗ lực mở kênh đàm phán bí mật không thành vì Tổng thống Kennedy chịu sức ép rất lớn từ các cố vấn đòi mở rộng sự can thiệp của Mỹ trong chiến tranh Việt Nam.
Các tài liệu vừa giải mật lại làm bùng nổ cuộc tranh cãi về việc có thể chiến tranh đã đi theo hướng khác nếu Kennedy không bị ám sát vào tháng 11/1963. Một số cựu cố vấn cho rằng, Tổng thống Kennedy có cách nhìn về chiến tranh Việt Nam khác so với L. Johnson và nếu ông không bị ám sát có thể mọi chuyện đã khác.
Cựu Bộ trưởng Quốc phòng R.McNamara, người phản đối giải pháp ngoại giao và các cựu quan chức khác lại cho rằng, việc thiết lập kênh ngoại giao bí mật vào thời điểm đó là chưa thích hợp và dù không bị ám sát, Tổng thống Kennedy cũng khó thành công.
Cựu Đại sứ Mỹ tại Ấn Độ Galbraith, 87 tuổi, vừa tiết lộ rằng ông và Tổng thống Kennedy đã thảo luận về chiến tranh Việt Nam tại trang trại ở Virginia vào đầu tháng 4/1962.
Ông Galbraith trao cho Tổng thống bản kế hoạch 2 trang nhằm thông qua quan chức Ấn Độ để tiếp xúc với miền Bắc Việt Nam. McNamara và nhiều quan chức Mỹ phản đối quyết liệt đề nghị này. Tuy nhiên, Tổng thống vẫn giao cho Galbraith sứ mệnh tìm kiếm kênh đàm phán bí mật thông qua M.J. Desai, sau này là Ngoại trưởng Ấn Độ.
Với những tài liệu vừa giải mật, dư luận đang dấy lên mối nghi ngờ mới về nguyên nhân khiến các kênh ngoại giao bí mật này không thể tiến xa được. Một số nhà sử học Mỹ đặt câu hỏi, liệu vấn đề này có liên quan đến vụ ám sát Tổng thống Kennedy và anh em Ngô Đình Diệm?
Theo Tiền phong