Hành trình ly kỳ thoát khỏi Afghanistan của người từng giúp đỡ ông Biden

Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 11/10 xác nhận, ông Aman Khalili và gia đình đã lên máy bay của chính phủ Mỹ bay tới Doha, Qatar sau khi họ băng qua biên giới Afghanistan để sang Pakistan. Khalili đã phải đi trốn nhiều tuần ở Afghanistan sau khi Taliban giành quyền kiểm soát đất nước từ ngày 15/8. 

Trước đó, Wall Street Journal cho biết, ông Khalili, vợ và 5 con, những người không thể di tản trong đợt không vận Mỹ tổ chức hồi tháng 8, đã rời khỏi Afghanistan nhờ sự trợ giúp của những người Mỹ gốc Afghanistan và một nhóm cựu chiến binh Mỹ.

Khalili là người từng tham gia vào nhóm hỗ trợ ông Biden, khi đó vẫn là thượng nghị sĩ, trong một trận bão tuyết ở Afghanistan vào năm 2008. Vào thời điểm đó, trực thăng chở ông Biden buộc phải hạ cánh ở một khu vực hẻo lánh tại Afghanistan vì thời tiết bất lợi. Khalili, khi đó là thông dịch viên của quân đội Mỹ, đã cùng lực lượng phản ứng nhanh của Mỹ di chuyển từ căn cứ Bagram tới khu vực đồi núi hiểm trở để hỗ trợ ông Biden.

Sau khi Tổng thống Biden quyết định rút quân Mỹ khỏi Afghanistan và lực lượng Mỹ thực hiện chiến dịch sơ tán quy mô lớn hồi tháng 8, ông Khalili đã liên hệ với phía Mỹ để có thể di tản khỏi Afghanistan.

Gia đình ông đã ra sân bay Kabul vào cuối tháng 8 và cố gắng lên những chuyến bay cuối cùng của Mỹ để rời khỏi đất nước. Tuy nhiên, các quân nhân Mỹ khi đó nói rằng, chỉ một mình ông được lên máy bay và gia đình ông phải ở lại.

Vì vậy, ông đã quyết định sẽ ở lại Afghanistan và chờ cơ hội khác. Sau đó, ông đã gửi thông điệp cầu cứu tới ông Biden: "Ngài Tổng thống, xin hãy cứu tôi và gia đình tôi". Khi đó, phía Nhà Trắng cho biết phía Mỹ sẽ giúp đỡ ông.

Hành trình ly kỳ

Sau đó, ông Khalili cùng gia đình được đưa tới một nơi trú ẩn an toàn ở Kabul trong nhiều ngày. Theo Wall Street Journal, một nhà thầu tư nhân nói rằng, để đưa một gia đình tới nơi trú ẩn thường mất chi phí khoảng 11.000 USD, mỗi đêm ở lại đây tốn 900 USD và chi phí để đưa cả gia đình ra sân bay cũng là 11.000 USD. Tuy nhiên, phía giúp ông Khalili nói, họ đã đưa gia đình này tới nơi trú ẩn mà không tốn chi phí, trong lúc họ lên phương án để đưa gia đình ông đi.

Bên hỗ trợ ông Khalili đã nhận được nhiều lời trợ giúp từ các bên sau khi truyền thông đưa tin về trường hợp của ông. Một số nghị sĩ Mỹ tìm cách giúp ông Khalili có thể lên chuyến bay tới Qatar. Người sáng lập nhà thầu quân sự Blackwater Erik Prince đề xuất một mở một chiến dịch nhằm hỗ trợ ông Khalili rời đi.

Trở ngại lớn nhất là vợ ông Khalili và 4/5 con của ông chưa có hộ chiếu Afghanistan, điều mà Taliban nói rằng là bắt buộc để có thể rời khỏi đất nước.

Hàng loạt kế hoạch được vạch ra, nhưng lại thất bại vì không khả thi hoặc có nhiều yếu tố tác động tới. Ông Khalili đã lo lắng khi nghe được tin đồn rằng Taliban tới từng nhà để tìm những người từng làm việc cho Mỹ trước đó.

Cuối cùng, gia đình Khalili đã di chuyển gần 1.000 km và tới được Pakistan vào hôm 5/10 thông qua biên giới đường bộ. Theo Wall Street Journal, việc di chuyển Khalili và gia đình từ Afghanitan sang Pakistan là rất khó khăn. Phía chính phủ Mỹ cho biết, những lệnh hạn chế do Taliban đặt ra là nguyên nhân khiến các nỗ lực giúp đỡ Khalili gặp trở ngại trong một thời gian dài.

Cuối cùng, gia đình ông Khalili cũng đã có thể rời khỏi Afghanistan. "Sau 144 giờ đồng hồ lái xe ngày và đêm và phải di chuyển qua hàng loạt các trạm kiểm soát, gia đình tôi đã vô cùng sợ hãi. Tuy nhiên, giờ đã là thiên đường với chúng tôi", ông nói.

Trong chuyến thăm tới Pakistan, Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ Wendy Sherman đã đưa ra đề nghị với Islamabad cho phép Washington đón gia đình Khalili và đã được đồng ý.

Suzy George, chánh văn phòng của Ngoại trưởng Antony Blinken, đã được giao nhiệm vụ theo dõi trường hợp của Khalili và hỗ trợ ông cùng gia đình có được thị thực nhập cư đặc biệt và các thủ tục cần thiết để nhập cảnh vào Mỹ.

Khalili cho biết ông gửi lời cảm ơn tới mọi người, đặc biệt là nhóm cựu chiến binh Mỹ và các tổ chức đã giúp ông rời khỏi Afghanistan an toàn.

"Nếu có cơ hội, tôi muốn gặp ông Biden và cảm ơn ông ấy vì sự trợ giúp và những cam kết. Tôi rất biết ơn vì Mỹ đã hoàn thành lời hứa", ông nói.