Gần 10.000 trẻ em Ấn Độ mồ côi, bị bỏ rơi vì Covid-19

Trong bản tuyên thệ trình lên Tòa án Tối cao Ấn Độ ngày 1/6, Ủy ban Quốc gia Bảo vệ Quyền Trẻ em (NCPCR) đề xuất kế hoạch 6 bước nhằm giám sát phúc lợi cho trẻ mồ côi do Covid-19.
Theo NCPCR, thống kê cho thấy, 9.346 trẻ em ở nước này đã mất cha mẹ hoặc bị bỏ rơi do đại dịch Covid-19 kể từ tháng 3/2020. Trong đó, 1.742 trẻ em mồ côi cả cha lẫn mẹ, 7.464 trẻ em còn cha hoặc mẹ, 140 trẻ em đã bị bỏ rơi kể từ tháng 3/2020 đến ngày 29/5/2021.

Cha của cậu bé Pratham (5 tuổi) và em trai Ayush (10 tháng tuổi) qua đời vì Covid-19 hồi tháng 4. Nhiều ngày sau, tại một bệnh viện khác ở Delhi, Covid-19 tiếp tục cướp đi sinh mạng người mẹ. Bỗng chốc, thế giới của các em thay đổi 180 độ, đến nỗi chính các em cũng chưa thể hiểu được nỗi đau đó như thế nào. Người thân nói với cậu bé Pratham rằng cha mẹ em đã đi làm. Nhưng Pratham vẫn không ngừng hỏi mỗi ngày, và tình hình càng trở nên khó khăn hơn. Người thân đã quyết định liên lạc với một tổ chức phi chính phủ (NGO) có trụ sở tại thủ đô New Delhi chuyên chăm sóc trẻ mồ côi. Tổ chức phi chính phủ này nói họ hy vọng ai đó sẽ nhận nuôi cả hai anh em Pratham.

Cha của Sonia, 12 tuổi và em trai Amit, 7 tuổi, cũng qua đời trong đợt đại dịch đầu tiên vào tháng 6/2020, trong khi người mẹ mới qua đời trong đợt dịch hồi tháng 4 vừa qua. Bà nội đang chăm sóc các em và thật sự lo lắng cho tương lai 2 cháu. Tuy nhiên, bà không muốn nghĩ đến việc cho các em làm con nuôi dù có nhiều người đến xin nhận nuôi.

Tình trạng khẩn cấp quốc gia

Nhưng ở Ấn Độ giờ đây, đó không phải là câu chuyện cá biệt. Covid-19 đã tàn phá nhiều gia đình trên khắp Ấn Độ, đẩy nhiều đứa trẻ rơi vào thảm cảnh mồ côi. Gần đây, trên Twitter, Bộ trưởng về phúc lợi cho phụ nữ và trẻ em Smirti Irani cho biết, ít nhất 577 trẻ em mồ côi cả cha lẫn mẹ vì Covid-19 chỉ tính riêng từ ngày 1/4 đến 25/5. Nhưng các chuyên gia cho rằng, con số thực tế còn cao hơn nhiều.

Cuối tuần qua, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi cũng công bố các biện pháp hỗ trợ trẻ em mồ côi, với quỹ phúc lợi khoảng 13.970 USD dành cho mỗi em. Số tiền này sẽ được trao cho các em như một khoản trợ cấp từ năm 18-23 tuổi.

Tại Ấn Độ, luật nhận con nuôi rất nghiêm ngặt. Mỗi bang đều có một ủy ban phúc lợi và bảo vệ trẻ em, bổ nhiệm các quan chức ở các quận. Một số tổ chức phi chính phủ cũng giúp các ủy ban xác định trẻ có nguy cơ gặp khó khăn hay không. Tỷ lệ nhận con nuôi ở Ấn Độ rất thấp. Tính đến tháng 3/2020, trong số hàng chục nghìn trẻ mồ côi, chỉ 3.351 trẻ em được nhận nuôi. Để so sánh, tại Mỹ, hơn 66.000 trẻ em đã được nhận làm con nuôi trong năm 2019.

Và vấn đề này càng nổi lên sau làn sóng virus thứ hai ở Ấn Độ. Anurag Kundu, Chủ tịch Ủy ban Bảo vệ Quyền trẻ em New Delhi, cho hay: "Trong đời tôi chưa bao giờ nghe nói về nhiều người chết trong một khoảng thời gian ngắn như vậy - chắc hẳn họ đã bỏ lại rất nhiều con em dưới 18 tuổi. Đó là tình trạng khẩn cấp quốc gia".

Vì những thủ tục khá rắc rối, ông Kundu cho rằng, cần tập trung ngắn hạn vào việc chăm sóc thay thế trước mắt thay vì nhận nuôi hoàn toàn để giúp giảm bớt vấn đề. Chính sách chăm sóc thay thế cho phép trẻ em được gia đình và bạn bè chăm sóc và chúng không phải ở chờ đợi được nhận nuôi mòn mỏi trong những trại trẻ mồ côi đông đúc.

Giới chuyên gia cho rằng, điều này có thể giúp cải thiện tỷ lệ nhận con nuôi ảm đạm của Ấn Độ, vì nhiều gia đình có thể tạm thời chăm sóc những đứa trẻ mồ côi, rồi sau đó có thể chính thức nhận nuôi.

Lo ngại nạn buôn bán trẻ em

Một thực trạng hiện nay tại Ấn Độ là trên các mạng xã hội tràn ngập những lời kêu gọi nhận nuôi những trẻ em mồ côi vì Covid-19. Nhưng việc chia sẻ công khai số điện thoại và hình ảnh của các em như vậy làm dấy lên lo ngại về nạn buôn người. Ông Kundu cảnh báo về nguy cơ các mạng xã hội sẽ bị biến thành dịch vụ "giống như Amazon", nơi mọi người có thể chọn trẻ em làm con nuôi.

Ông Kundu cho biết, nhóm của ông phát hiện một trang Facebook rao là "chuyên cung cấp trẻ em làm con nuôi". "Một nhân viên của tôi đã gọi đến số điện thoại đăng trên trang Facebook và họ báo giá 7.000 USD cho một đứa trẻ. Chúng tôi đã báo cảnh sát", ông nói.

Ở Ấn Độ còn có những lo ngại trẻ em có thể bị bóc lột làm lao động chân tay rẻ mạt hoặc thậm chí là mại dâm. Sonal Kapoor, Giám đốc điều hành của tổ chức phi chính phủ Protsahan có trụ sở tại New Delhi, cho biết tổ chức của bà đã gặp phải những trường hợp cha hoặc mẹ đã qua đời và người còn lại, thường là cha, buộc những đứa trẻ phải làm công việc lao động chân tay. Theo bà, chính nó tạo ra nhu cầu thị trường đáng lo ngại là những kẻ tuyển dụng đi tìm những trẻ mồ côi cha hoặc mẹ.

Hiện nay, chính quyền các bang ở Ấn Độ đã bắt đầu tăng cường nỗ lực chăm sóc những trẻ mồ côi do đại dịch. Nhưng các chuyên gia cho rằng cần phải hành động nhiều hơn nữa.