Động thái tiếp theo của Nga giữ Syria trước mặt Mỹ

Ngày 12/10, Hội đồng Liên bang (Thượng viện) Nga đã thông qua thỏa thuận triển khai thường trực một lực lượng không quân của nước này tại Syria và vô thời hạn.

Với 158 nghị sĩ ủng hộ và một nghị sĩ bỏ phiếu trắng, quyết định của Quốc hội Nga đã cho thấy sự đồng lòng và quyết tâm giành lấy Syria khỏi sự ảnh hưởng của khủng bố Hồi giáo IS tự xưng và liên quân Mỹ ở Trung Đông.

Thỏa thuận giữa Nga và Syria được ký hồi tháng 8 năm ngoái cho phép Nga thiết lập căn cứ không quân Hmeymim nhằm tiến hành chiến dịch hỗ trợ các lực lượng của Tổng thống Syria Bashar al-Assad. Thỏa thuận này được trình lên quốc hội Nga để thông qua vào hồi đầu tháng 8/2016.

Moscow sẽ sử dụng căn cứ này miễn phí và tiến hành các hoạt động triển khai vũ khí, tiếp đạn dược mà không phải tuân theo bất kì quy định hay trách nhiệm nào.

Bên cạnh đó, quân nhân Nga sẽ được hưởng quyền miễn truy tố giống như quyền miễn trừ được quy định trong Công ước Vienna về quan hệ ngoại giao. Các binh sĩ Nga cũng sẽ không bị kiểm tra hải quan khi nhập cảnh Syria.

Trước đó, hôm 7/10, Duma Quốc gia (Hạ viện) Nga cũng đã thông qua thỏa thuận nêu trên khi toàn bộ 446 nghị sĩ có mặt trong phiên họp đều bỏ phiếu tán thành.

Động thái mới của Moscow được đưa ra sau tuyên bố lực lượng quân đội Nga đang có kế hoạch bố trí căn cứ Hải quân ở Tartus của Syria trên cơ sở thường trực.

Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Nga Nikolai Pankov thông báo: "Ở Syria, chúng tôi sẽ có một căn cứ hải quân thường trực tại Tartus. Các tài liệu tương ứng đã được chuẩn bị, hiện đang qua thủ tục phê duyệt phối hợp liên ngành. Mức độ sẵn sàng khá cao, và chúng tôi hy vọng sắp tới sẽ yêu cầu phía bạn phê chuẩn những tài liệu này".

Ngay trước khi Nga công khai thông tin này, Tổng thống Syria Bashar al-Assad đã bật đèn xanh cho Nga khi nói rằng, Syria đã sẵn sàng cho Moskva xây dựng căn cứ Hải quân lớn tại nước này.

Kênh truyền hình Zvezda (Nga) dẫn lời ông Assad cho biết, Syria đang đợi một đề nghị như vậy và nếu nhận được Damascus chắc chắn sẽ đáp ứng.

Các phản ứng liên tiếp nhau từ Moscow được đồn đoán rằng, thỏa thuận này được nhanh chóng thông qua nhằm đáp trả thích đáng đối với quyết định của Mỹ về việc đình chỉ các cuộc đàm phán song phương với Nga về thỏa thuận ngừng bắn tại Syria, vừa được phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ John Kirby công bố hôm 3/10.

Nga đương đầu công khai với Mỹ

Trên cả chiến trường và trên bàn nghị sự ở Hội đồng Bảo an Liên hiệp quốc, Nga đang ở thế đối đầu với Mỹ, tranh giành các ảnh hưởng và kiên quyết thể hiện con đường hòa bình ở Syria.

Căng thẳng gần đây giữa Nga và Mỹ về tình hình Syria đã tăng lên cấp độ mới. Nga đã gửi một thông điệp rõ ràng tới Mỹ rằng trò "hai mặt" của Mỹ sẽ không thể được tha thứ nữa.

Các thông điệp của Nga gửi tới Mỹ đã lên tới cấp độ quân sự và ngoại giao.

Các hệ thống phòng không S400 và S300 đã được nhanh chóng triển khai tới Syria. Đây được xem là một thông điệp rõ ràng gửi đến Mỹ rằng bất kỳ cuộc can thiệp quân sự hoặc tấn công nào nhằm vào quân đội Syria sẽ bị trừng phạt.

Việc triển khai hệ thống phòng không này diễn ra trong bối cảnh liên minh chống khủng bố do Mỹ dẫn đầu tấn công nhằm vào các cứ điểm của quân đội Syria hồi tháng 9/2016.

Khoảng 90 binh sĩ Syria đã thiệt mạng bởi các cuộc không kích trong khi đang chống lại tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) ở tỉnh Deir al-Zour.

Dù phía Mỹ liên tiếp nói họ "chẳng may" không kích nhằm vào lực lượng quân đội Syria nhưng giới phân tích cho rằng đó là dấu hiệu đầu tiên trong chuỗi các sự kiện cho thấy quan điểm của Mỹ ở Syria đã thay đổi- hay "kế hoạch B" của Mỹ đã được kích hoạt thêm một lần nữa.

Đặc biệt, sau cuộc "không kích nhầm" vào quân đội Syria vừa rồi, Liên minh chống khủng bố do Mỹ dẫn đầu đã chuyển sang tấn công nhằm vào các cứ điểm của quân đội Syria để giúp phe nổi dậy, đặc biệt là khi quân đội Syria đang có bước tiến lớn trước phe nổi dậy nhờ có sự giúp đỡ của Nga.

Nếu đúng là thực hiện quân sự hóa cuộc chiến ở Syria, Mỹ đã hoàn toàn lộ rõ là luôn lên tiếng rao giảng về hòa bình nối lại giữa các phe đối lập, trong khi vẫn tổ chức không kích và biết đâu nữa lại có một sự "nhầm lẫn" nữa ở Syria.

Video: Hệ thống phòng không S-300V4 hoạt động

Nhà phân tích chính trị Maher Ihsan nhận định: “Khả năng lực lượng chính phủ Syria tái chiếm thành phố Aleppo mà phe nổi dậy đang nắm giữ một phần sẽ là một đòn giáng đối với các nhóm thánh chiến và phe nổi dậy được Thổ Nhĩ Kỳ và phương Tây hậu thuẫn. Đó là lý do tại sao các cường quốc phương Tây đang ‘đấu đá’ bằng các biện pháp ngoại giao để họ không mất ảnh hưởng ở Aleppo, bởi họ biết rõ rằng Tổng thống Bashar al-Assad sẽ giành được lợi thế trong cuộc xung đột nếu Aleppo trở về tay ông… Với việc Nga triển khai hệ thống phòng không, việc Mỹ tung ra mọi nỗ lực để thúc đẩy sự thay đổi chế độ ở Syria sẽ chỉ tính từng ngày”.

Cuộc chiến trên bàn ngoại giao

Ngày 8/10 vừa qua, tại Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, Nga và một bên gồm các nước Pháp, Anh, Tây Ban Nha và Mỹ đã tranh cãi kịch liệt, tạo ra cuộc leo thang căng thẳng khác ở LHQ.

Lần thứ 5 kể từ khi cuộc khủng hoảng nổ ra ở Syria 5 năm trước, Nga đã sử dụng quyền phủ quyết để bác bỏ dự thảo nghị quyết của Pháp.

Các cường quốc phương Tây cũng dùng quyền phủ quyết chống lại Nga, với việc đồng loạt giơ tay phản đối dự thảo nghị quyết mà Nga đưa ra cũng trong phiên họp bất thường đó.

Giới phân tích cho rằng lá phiếu phủ quyết của Nga là một thông điệp khác gửi tới Mỹ và các đồng minh phương Tây của Mỹ rằng bất kỳ động thái nào nhằm hỗ trợ phe nổi dậy cực đoan là không thể chấp nhận, bởi việc tiến hành không kích ở phía Đông Aleppo sẽ chỉ giúp củng cố phe nổi dậy, vốn phần lớn liên kết với Mặt trận Nusra, hiện đã đổi tên thành Jabhat Fateh al-Sham, sau khi cắt đứt quan hệ với al-Qaeda.

Nhà phân tích chính trị Ahmad al-Ashkar nói với Tân Hoa xã: “Nếu không phải vì lá phiếu phủ quyết của Nga thì các cường quốc phương Tây cũng sẽ áp đặt sự chi phối và lặp lại các hành động thiếu trách nhiệm của họ, như chúng ta đã thấy ở Iraq và Libya. Họ muốn thiết lập một vùng cấm bay để hỗ trợ phe nổi dậy trên thực địa, và ngăn chặn chính phủ Syria trục xuất các tay súng nổi dậy khỏi miền Đông Aleppo”.

Ông nhấn mạnh rằng với việc Nga đang cố gắng ngăn chặn Mỹ, thế giới có thể thấy được các giải pháp khác cho cuộc khủng hoảng Syria - nơi “chính sách của phương Tây nhằm kích động bất ổn thay vì đưa ra các biện pháp sẽ bị hạn chế”.

Theo Đông Phong

Đất Việt