Đồng minh thân cận của Bush bị truy tố

Đây là thành viên Quốc hội cao cấp nhất bị truy tố tội hình sự từ trước đến nay. Ông tuyên bố sẽ tạm thời thôi chức để trả lời những cáo buộc: “Tôi không làm gì sai, tôi vô tội”.

DeLay phê phán công tố viên đảng Dân chủ trong vụ này, Ronnie Earle, là “kẻ đảng phái cuồng tín”. Ông Earle đáp lại lời phê phán này: “Công việc của chúng tôi là truy tố những hành vi lạm dụng quyền lực và đưa những hành vi lạm dụng ra trước công chúng”. Ông cũng nhận xét là đã từng truy tố nhiều nhân vật đảng Dân chủ trong quá khứ.

Đảng Cộng hoà nhanh chóng lấp chỗ trống và thông báo Roy Blunt sẽ tạm thời thay thế DeLay.

DeLay là người gây quỹ chính cho Tổng thống Bush và có cực kỳ nhiều ảnh hưởng chính trị. Phát ngôn viên của Nhà Trắng Scott McClellan bình luận Bush vẫn coi DeLay là “một người đồng minh tốt, một nhà lãnh đạo đã hợp tác chặt chẽ với chúng tôi để làm được nhiều việc cho người dân Mỹ".

Cáo trạng của DeLay có thể dẫn tới mức án 2 năm tù. Tổng thống Bush sẽ gặp thêm nhiều khó khăn, vì DeLay là người đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy lịch trình của đảng Cộng hoà tại Quốc hội. Việc này cũng gia tăng áp lực lên đảng Cộng hoà vào thời điểm lãnh đạo tại Thượng viện của họ - Bill Frist – cũng đang bị điều tra về việc ông bán số cổ phiếu trong bệnh viện của gia đình ông ngay trước khi giá cổ phiếu giảm. Bên cạnh đó, tỷ lệ ủng hộ Tổng thống Bush đang ở mức thấp kỷ lục.

Ông DeLay bị điều tra về hoạt động gây quỹ bất hợp pháp. Cáo buộc liên quan đến kế hoạch của DeLay năm 2001 giúp cho phe Cộng hoà giành được quyền kiểm soát Hạ viện ở Texas trong cuộc bầu cử năm 2002. Theo cáo trạng, tổ chức Người Texas vì Uỷ ban Hành động Chính trị cho một đảng Cộng hoà nắm Đa số (TRMPAC) do DeLay thành lập đã nhận 155.000 USD từ các công ty, sau đó chuyển chúng vào một tài khoản. Tiếp theo, 190.000 USD từ tài khoản này lại được đưa sang một nhánh của Uỷ ban Quốc gia đảng Cộng hoà. Tiền cuối cùng lại được rót về Texas để hỗ trợ các ứng cử viên lập pháp của đảng Cộng hoà tại đây.

Hai phụ tá của DeLay là John Colyandro và Jim Ellis cũng bị truy tố. Luật pháp Texas cấm việc sử dụng tiền đóng góp của các công ty cho việc vận động bầu cử. Tiền này chỉ có thể dùng cho các khoản chi tiêu tài chính.

“Các bị can đã có thoả thuận với nhau hay với TRMPAC để tiến hành việc quyên góp vi phạm luật về bầu cử của của Texas”, cáo trạng nêu rõ. “Khoản đóng góp này đã được đưa lên thẳng Uỷ ban Quốc gia đảng Cộng hoà trong vòng 60 ngày trước bầu cử’.

DeLay từng bị một uỷ ban về các quy tắc của Quốc hội phê bình 3 lần vì “hành động đáng chê trách”. Trong quá khứ, DeLay gọi những cáo buộc chống lại ông là “chuyện hư cấu, những lời bóng gió” và kết quả của sự đấu đá đảng phái.

Theo M.C.

Vnexpress/AP, BBC