Chiến lược chặn bành trướng trên Biển Đông

Trang mạng “Asiatimes.com” mới đây đã có bài phân tích của tác giả Harry Kazianis về tình hình Biển Đông với tiêu đề “Đã tới lúc Mỹ cần có một chiến lược mới ở Biển Đông”. Bài phân tích cho rằng, mục tiêu ban đầu của Mỹ muốn đảm bảo sự trỗi dậy của Trung Quốc là hòa bình và Bắc Kinh sẽ có vai trò như một người “cầm trịch có trách nhiệm” giữa các quốc gia ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương và rộng hơn là Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương đã bị chôn vùi.

Bài phân tích khiến dư luận và giới học giả khu vực rất quan tâm trong bối cảnh Trung Quốc với sức mạnh cả về kinh tế, chính trị và quân sự ngày càng gia tăng của mình chẳng những không đóng góp vào hòa bình, ổn định và phát triển mà còn dùng sức mạnh ấy để thực hiện tham vọng đòi hỏi chủ quyền phi lý khiến cả khu vực lo ngại sâu sắc.

Khi Trung Quốc mới trỗi dậy, Mỹ đã thi hành chiến lược “kiềm chế ôn hòa” để Trung Quốc trở thành một “cường quốc có trách nhiệm” trong khu vực và trên toàn cầu.

Thế nhưng, thực tế cho thấy sự ảo tưởng của Washington và hệ quả tất yếu là thất bại thấy rõ của chiến lược kiềm chế Trung Quốc một cách ôn hòa. Cùng với sự gia tăng sức mạnh, Trung Quốc đã đổ tiền ngày càng nhiều nhằm nhanh chóng hiện đại hóa quân đội, lấy đó làm công cụ để mỗi ngày một hung hăng hơn trong việc hiện thực hóa tham vọng bành trướng chủ quyền trên biển.

Bài phân tích trên “Asiatimes.com” cho rằng, dường như ở Biển Đông, mọi thứ không thể tồi tệ hơn được nữa khi việc Trung Quốc đặt và thử các tên lửa chống hạm trên các đảo cưỡng chiếm đã cho thấy sự lo sợ khủng khiếp của châu Á đang hiện hữu… Song Bắc Kinh lại dường như chẳng cần quan tâm tới sự căng thẳng mà mình đang gây ra trên khắp khu vực do chính những đường băng hay tên lửa mà họ đặt trên các hòn đảo nhân tạo.

Bởi thế, theo tác giả Harry Kazianis, Mỹ cần phải chấp nhận sự thất bại của chiến lược cũ, chấp nhận rằng chính sách của Washington muốn “nhào nặn sự trỗi dậy” của Trung Quốc với hy vọng nó không thách thức hiện trạng đã kết thúc. Washington giờ đây phải làm mọi cách có thể để ngăn chặn tham vọng của Bắc Kinh muốn làm thay đổi thực trạng theo kiểu “vết dầu loang” để tạo sự đã rồi trong bành trướng trên Biển Đông.

Bài phân tích cho rằng, Mỹ cần phải thực thi chiến lược mới đối với Trung Quốc, trong đó tập trung vào 6 điểm, bao gồm:

Gửi thông điệp mạnh mẽ “không một quốc gia nào có thể đơn phương biến các biển và đại dương lân cận thành lãnh thổ của mình”; Tăng cường thực thi luật pháp để cùng các đồng minh và đối tác ở Biển Đông có cùng nói tiếng nói đa phương thống nhất phản đối sự áp đặt của Trung Quốc; Cho thế giới thấy rõ mỗi động thái bành trướng mà Bắc Kinh tiến hành; Thực hiện chiến lược chống tiếp cận/chống xâm nhập để hỗ trợ các nước có tuyên bố chủ quyền ở Biển Đông phát triển hoặc mua các vũ khí chống tàu tiên tiến; Thực thi Chiến lược “Hòa bình Xanh” để cung cấp thông tin kịp thời cho giới môi trường toàn cầu khi Trung Quốc phá hủy các dải đá ngầm san hô và các đảo tự nhiên để xây dựng các tiền đồn của mình ở Biển Đông; Thay đổi chính sách lâu nay như cung cấp vũ khí hiện đại cho Đài Loan, Philippines...; gây sức ép về nhân quyền…

Theo tác giả bài phân tích, vấn đề cốt lõi là liệu Mỹ có ý chí để thách thức các hành động ép buộc của Bắc Kinh hay không? Và châu Á, thực ra là cả thế giới, đang chờ câu trả lời.

Theo Hoàng Tuấn

An ninh thủ đô