Chìa khóa ADN trong phá vụ án khủng bố ở Brussels

Cảnh sát Bỉ được đặt trước một thách thức vô cùng khó khăn đó là bằng mọi giá phải phá thành công vụ án đặc biệt nghiêm trọng này. Vậy đâu là "đột phá khâu điều tra" khi kế hoạch khủng bố được tính toán rất kỹ lưỡng và được thực hiện bởi các đối tượng thuộc tổ chức khủng bố chuyên nghiệp? Một lần nữa ADN lại là chìa khóa quan trọng để mở hướng điều tra…

Tháng 12-2015, thế giới bàng hoàng trước những vụ tấn công khủng bố liên tiếp nhằm vào Thủ đô Paris (Pháp) khiến 130 người chết. Tại hiện trường, cảnh sát tìm thấy mẫu ADN trên những chiếc áo đai bom. Không lâu sau đó, vào lúc 8 giờ ngày 22-3-2016, hai vụ nổ bom liên tiếp xảy ra tại sân bay chính của Thủ đô Brussels (Bỉ). Và chỉ một giờ sau là vụ nổ trong ga tàu điện ngầm Maelbeek ở trung tâm Brussels.

Các vụ nổ được các đối tượng khủng bố thực hiện đã làm 31 người chết và hơn 300 người bị thương. Tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) ngay lập tức lên tiếng nhận trách nhiệm về các vụ tấn công này.

Tổ chức Cảnh sát hình sự quốc tế (INTERPOL), Cục điều tra liên bang Mỹ (FBI) và cảnh sát nhiều nước tuyên bố phối hợp chặt chẽ với cảnh sát Bỉ hoặc trực tiếp cử điều tra viên tới hỗ trợ điều tra với cảnh sát Bỉ.

Các lực lượng nghiệp vụ của cảnh sát Bỉ được huy động tổng lực để tiến hành điều tra. Các điều tra viên đặc biệt chú ý đến việc khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm tử thi và tỷ mỷ thu các mẫu sinh phẩm có nhiều biểu hiện nghi vấn. Tuy nhiên, do trong các vụ nổ gây nhiệt rất lớn khiến các mô sinh học bị tàn phá mạnh, chất lượng không cao.

Đồng thời, các mảnh mô từ cơ thể đối tượng rất dễ lẫn lộn với mô của các nạn nhân. Với sự nỗ lực và trách nhiệm cao nhất, cảnh sát Bỉ đã cố gắng thu được các mẫu chính xác nhất. Các mẫu này được lưu trữ với công nghệ hiện đại nhất để phục vụ giám định tại các cơ sở kỹ thuật hình sự tốt nhất. Kết quả xét nghiệm được nhanh chóng cập nhật và gửi tới INTERPOL cùng cảnh sát các nước liên quan để phối hợp so sánh trong hệ thống cơ sở dữ liệu.

Khám xét đồng loạt tại nhiều địa điểm nghi là nơi ẩn náu trước đó của các đối tượng, trong đó khi lục soát nhiều ngôi nhà ở Thủ đô Bỉ sau vụ tấn công, cảnh sát đã tìm thấy một lá cờ của tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng và nhiều thiết bị chế tạo bom khác tại quận Schaebeek.

Cảnh sát Bỉ cũng đã phát hiện loại chất nổ mà IS chuyên sử dụng trong các vụ tấn công khủng bố trong các ngôi nhà này. Đồng thời, thu được nhiều tài liệu và chứng cứ quan trọng cùng các dữ liệu điện tử có liên quan.

Kết quả điều tra ban đầu của cảnh sát cho thấy chất nổ TATP và phương thức mà bọn khủng bố tiến hành trong vụ khủng bố tại Brussels giống với vụ khủng bố tại Paris. TATP là một loại chất nổ được làm từ những thành phần gia dụng dễ kiếm nhưng đòi hỏi người chế tạo cần phải có kiến thức và huấn luyện đầy đủ, bởi một sai sót nhỏ có thể trả giá bằng chính sinh mạng của mình.

Trong vụ tấn công tại Paris, bọn khủng bố đã sử dụng khá nhiều bom loại này, chứng tỏ chúng hoặc người chế tạo ra chúng đã được đào tạo và huấn luyện chế tạo TATP một cách thuần thục.

Điều đáng chú ý là cảnh sát Bỉ cũng thu được mẫu ADN từ mảnh xác đối tượng khủng bố. Kết quả so sánh kỹ thuật hình sự thông qua phối hợp quốc tế của cảnh sát cho thấy mẫu này trùng với mẫu ADN của nghi phạm mà cảnh sát Pháp thu được trước đó trên chiếc áo đánh bom và cả mẫu ADN thu được tại hai ngôi nhà.

Các điều tra viên Bỉ đã xác định chính xác được đối tượng Najim Laachraoui, công dân 24 tuổi mang quốc tịch Bỉ, sinh ra ở Maroc là một trong những đối tượng tham gia tấn công khủng bố. Najim Laachraoui, cũng đã thiệt mạng tại sân bay Zavantem, chính là kẻ đã tham gia nhóm chế tạo bom sử dụng trong loạt vụ khủng bố tại Paris (Pháp).

Từ kết quả thu được do so sánh mẫu ADN này, cảnh sát Bỉ tiếp tục kết hợp với các kết quả điều tra khác đã xác định được danh tính của ba nghi phạm tham gia vụ đánh bom liên hoàn ở Bỉ.

Trong đó, ngoài Najim Laachraoui, hai anh em Ibrahim El Bakraoui và Khalid El Bakraoui đều đã thiệt mạng sau khi cho kích nổ bom tại sân bay Zavantem và ga tàu điện ngầm Maelbeek. Hai đối tượng này từng có tiền án và đã nhiễm tư tưởng Hồi giáo cực đoan trong thời gian bị giam giữ.

Điều tra mở rộng của cảnh sát Bỉ cho thấy những kẻ tấn công khủng bố tại Thủ đô Paris đã chuẩn bị hành động tại Bỉ trong một thời gian rất dài và cực kỳ công phu. Các đối tượng trong vụ khủng bố Paris và Brussels có quan hệ mật thiết, nhận lệnh từ IS với mục đích gây nên những vụ tấn công khủng khiếp tại châu Âu, gây càng nhiều thương vong càng tốt để tạo thanh thế thêm cho IS và làm nhụt ý chí liên minh quốc tế chống IS.

11 đối tượng liên quan các vụ tấn công này đã bị cảnh sát Bỉ bắt giữ. Tuy nhiên, những kẻ tình nghi chính trong vụ tấn công tại Paris là Salah Abdeslam và bạn của hắn là Mohamed Abrini, đều đến từ quận Molenbeek (Bỉ) hiện vẫn đang lẩn trốn. Đồng thời, các đối tượng chỉ đạo nhóm khủng bố này từ xa vẫn chưa được xác định chính xác và chưa bị bắt giữ.

Tuy nhiên, việc thu được kết quả tích cực dựa trên chứng cứ ADN đã giúp cảnh sát xác định được chính xác mối liên quan của hai vụ án và những đối tượng trực tiếp gây án. Đây là cơ sở quan trọng để cảnh sát Bỉ, cảnh sát Pháp và cảnh sát quốc tế tiếp tục điều tra mở rộng, tiến tới bắt giữ toàn bộ các đối tượng tham gia gây ra những vụ án chấn động thế giới kể trên, đồng thời tiếp tục nâng cao cảnh giác khi mối đe dọa từ bóng ma khủng bố vẫn hiện hữu...

Theo Phạm Vũ

Cảnh sát toàn cầu