Bộ trưởng rút khỏi nội các thời chiến, Thủ tướng Israel gặp thách thức

Bộ trưởng nội các thời chiến Israel Benny Gantz hôm 9/6 cho biết đảng của ông sẽ rời khỏi chính phủ liên minh sau khi nhiều lần cáo buộc chính quyền của Thủ tướng Benjamin Netanyahu thiếu chiến lược thời hậu chiến cho Gaza.

"Ông Netanyahu đang ngăn cản chúng ta tiến tới một chiến thắng thực sự. Đó là lý do tại sao hôm nay chúng tôi rời chính phủ khẩn cấp với trái tim nặng trĩu", ông Gantz nói trong một bài phát biểu trên truyền hình.

Ông Gantz kêu gọi bầu cử sớm, nói rằng "cần có những cuộc bầu cử để cuối cùng sẽ thành lập một chính phủ chiếm được lòng tin của người dân và có thể đối mặt với những thách thức."

"Tôi kêu gọi ông Netanyahu ấn định ngày bầu cử đã được thống nhất", ông nói.

Ông Gantz cho biết vào tháng trước rằng ông sẽ từ chức khỏi nội các thời chiến nếu ông Netanyahu không phê duyệt kế hoạch thời hậu chiến cho Gaza trước ngày 8/6.

Trong một bài đăng trên X, ông Netanyahu đã kêu gọi ông Gantz không "từ bỏ cuộc chiến".

"Ông Benny, đây không phải là lúc để từ bỏ trận chiến, đây là lúc để hợp lực", ông Netanyahu viết.

Đảng Liên minh Quốc gia trung dung của ông Gantz đã đệ trình một dự luật vào tuần trước để giải tán Knesset, quốc hội của Israel và tổ chức một cuộc bầu cử sớm.

Từng là tư lệnh quân đội và bộ trưởng quốc phòng, ông Gantz thành lập Đảng Liên minh Quốc gia vào năm 2019 với mục tiêu rõ ràng là đối đầu với ông Netanyahu.

Tuy nhiên, khi chiến sự với Hamas nổ ra, ông Gantz đã đồng ý gia nhập nội các thời chiến, cơ quan có nhiệm vụ điều phối hoạt động tác chiến, gồm Thủ tướng, ông Gantz và Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallant.

Tuy nhiên, các bên ngày càng trở nên bất đồng quan điểm với viễn cảnh tương lai, đặc biệt liên quan tới Gaza thời hậu chiến.

Ông Gantz có quan hệ khá tốt với giới chức Mỹ. Sự có mặt của ông trong nội các thời chiến giúp Israel có thêm sự ủng hộ từ cộng đồng quốc tế.

Ông Gantz nhiều lần kêu gọi chính phủ Israel phải xây dựng kế hoạch Gaza mới, bao gồm thành lập chính quyền có tính quốc tế, có sự tham gia của người Palestine nhằm giải quyết vấn đề dân sự ở Gaza.

Việc ông Gantz từ chức được cho là sẽ không làm sụp đổ nội các thời chiến vì liên minh cầm quyền của ông Netanyahu nắm 64/120 ghế ở quốc hội.

Tuy nhiên, ông Netanyahu giờ đây sẽ phải phụ thuộc nhiều hơn vào các đảng cựu hữu và theo chủ nghĩa dân tộc. Đây là những đảng đã khiến Mỹ và đồng minh phương Tây của Israel không hài lòng vì họ có mong muốn kiểm soát Gaza sau cuộc chiến.

Việc ra đi của ông Gantz làm gia tăng áp lực trong và ngoài nước lên nội các thời chiến của Israel và chính Thủ tướng Netanyahu. 

Cuộc tấn công của Israel đã kéo dài 8 tháng nhưng chưa đạt được mục tiêu nêu ra. Hamas vẫn chưa bị xóa sổ trong khi các con tin vẫn tiếp tục mắc kẹt tại Gaza. Các nỗ lực đàm phán vẫn bế tắc và áp lực từ các phía lên Israel ngày càng lớn.