Biển Đen "dậy sóng", Nga bắt đầu xây dựng căn cứ hải quân mới?

Ngày 5/10, ông Aslan Bzhania, lãnh đạo vùng Abkhazia ly khai Gruzia, cho biết Nga có kế hoạch xây dựng một căn cứ hải quân trên bờ Biển Đen của vùng.

Ông Bzhania nêu ra thông tin trên một ngày sau khi gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin. Theo ông, hai bên đã ký thỏa thuận xây dựng một căn cứ hải quân lâu dài ở khu vực Ochamchira.

Thông tin Nga bắt đầu xây dựng căn cứ hải quân ở Ochamchira xuất hiện vào ngày 28/12 trên kênh Telegram Oko Gora + News and Analytics. Dựa trên các hình ảnh xuất hiện gần đây, lực lượng vũ trang Nga được cho là bắt đầu các hoạt động nạo vét tại cảng.

Kênh Telegram đăng tải hình ảnh cho thấy, tính đến ngày 26/12, có khoảng 50 tàu cập cảng, mặc dù một tuần trước đó không có tàu nào. Các hình ảnh cũng cho thấy sự khác biệt về độ sâu đáy cảng.

Trong khi đó, BBC Newsnight và BBC Verify đã phân tích hình ảnh vệ tinh cho thấy hoạt động nạo vét và xây dựng đã được thực hiện tại cảng Ochamchira sau khi Nga mở chiến dịch quân sự tại Ukraine vào tháng 2/2022.

Hiện chưa rõ số lượng và loại tàu Nga đóng tại Ochamchira. Tuy nhiên, một số ấn phẩm của phương Tây và Gruzia lưu ý rằng việc đào sâu xuống đáy sẽ cho phép tiếp nhận các tàu có lượng giãn nước lên tới 13.000 tấn.

Đại diện tình báo Ukraine khẳng định mục tiêu hàng đầu của những công trình này là biến Ochamchira thành bến cảng an toàn cho các tàu của Hạm đội Biển Đen Nga.

Các cuộc tấn công gần đây của lực lượng vũ trang Ukraine nhằm vào Crimea khiến Moscow tổn thất nhiều tàu chiến và tàu ngầm. Kiev nhận định, trong những điều kiện này, chỉ huy Hạm đội Biển Đen đã quyết định chuyển các tàu còn lại đến các cảng được bảo vệ chặt chẽ hơn.

Nga đã di dời một số khí tài từ Crimea đến căn cứ Novorossiysk ở vùng Krasnodar của Nga. Trong khi đó, căn cứ hải quân tại Ochamchire ở Abkhazia sẽ đưa Hạm đội Biển Đen của Nga cách xa bờ biển Ukraine hơn và ít có nguy cơ bị tấn công hơn.

Thông tin về căn cứ mới ở Abkhazia làm dấy lên lo ngại rằng Nga có thể mở rộng chiến sự ở Ukraine, kéo Gruzia vào cuộc xung đột. Gruzia đang hy vọng được gia nhập Liên minh châu Âu (EU), trong khi các nước thành viên EU đang hỗ trợ Ukraine trong cuộc đương đầu với Nga.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cảnh báo Ukraine sẽ tấn công vào hạm đội Nga nếu Moscow mở căn cứ ở Abkhazia tại vùng Biển Đen.

Ông Zelensky nhận định, sau các vụ tấn công của Ukraine, hạm đội hải quân Nga dường như "không còn khả năng hoạt động ở phía tây Biển Đen và đang dần rút lui khỏi Crimea".

"Gần đây, giới lãnh đạo Nga buộc phải tuyên bố thành lập một căn cứ mới cho Hạm đội Biển Đen ở Abkhazia, phía đông nam của biển, càng xa càng tốt khỏi tên lửa và máy bay không người lái của Ukraine. Nhưng chúng tôi sẽ tấn công ở mọi nơi", ông tuyên bố.

Bộ Ngoại giao Gruzia gọi những hành động của Nga là sự vi phạm nghiêm trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Gruzia.

Gruzia là nước láng giềng ở phía tây nam của Nga. Nam Ossetia và Abkhazia đã ly khai khỏi Gruzia để lập ra nhà nước cộng hòa tự xưng sau khi Liên Xô sụp đổ.

Căng thẳng giữa Nga và Gruzia leo thang hồi năm 2008 với việc Nga mở chiến dịch quân sự ở quốc gia láng giềng từ ngày 8/8/2008 và kết thúc sau 5 ngày giao tranh, khiến Gruzia chịu thiệt hại nặng về lực lượng và cơ sở hạ tầng quốc phòng.

Năm 2008, Nga công nhận nền độc lập của 2 vùng Abkhazia và Nam Ossetia. Nga cũng duy trì hiện diện quân sự tại hai vùng này, khẳng định đây là hành động phù hợp với nguyện vọng của người dân địa phương.