10 năm qua, loài người nỗ lực gì cho Trái Đất?

Các núi băng ở Bắc Cực với diện  tích 15 triệu m2 đã bắt đầu tan chảy. Trong hai năm qua, băng Bắc Cực đã tan nhanh hơn khoảng 40% so với dự báo. Vào năm ngoái, lần đầu tiên tàu thuyền đã có khả năng xuyên Bắc Cực, đi lại từ Siberia sang tận Canada. Một cuộc chạy đua với thời gian đang diễn ra tại Vòng cung Bắc cực, nơi băng tan mở ra các tuyến đường vận chuyển trên biển mới và nhiều nước.   

Nhiều chuyên gia nêu lên khả năng mực nước biển sẽ tăng 2m vào năm 2100, trong khi đó 60% dân số của 39 thành phố lớn nhất sống tập trung tại các vùng bờ biển. Rừng và đại dương không còn bảo đảm việc điều tiết CO2 như trước đây, cho nên, trong vòng nửa thế kỷ vừa qua, đã có từ 40% đến 45% lượng khí CO2 vẫn lưu lại trong khí quyển. 

Quỹ Liên Hiệp Quốc vì Dân số (FNUAP) ước tính đến năm 2050 sẽ có khoảng từ 50 triệu đến một tỷ người tị nạn vì lý do khí  hậu. Các đợt di dân ồ ạt chủ yếu liên quan đến các vùng bờ biển đang được phát triển, các vùng đồng bằng lớn. Những đợt di dân ồ ạt xuất phát từ nhiều nguyên nhân do biến đổi khí hậu gây ra, như là mực nước biển tăng, tình trạng hạn hán kéo dài, nạn lũ lụt thường xuyên, lương thực không đủ đề nuôi dân chúng, nước bị thiếu hụt và đất đai bị xói mòn.

Tình trạng biến đổi nhanh chóng này sẽ làm các mục tiêu mà nhiều quốc gia phát triển đã đề ra để không cho nhiệt  độ tăng quá 2°C vào cuối thế kỷ rất khó  thực hiện. 

Trái  Đất đã nổi giận từ lâu?

Năm 2000 - Khí hậu trái đất diễn biến bất thường. Nhiều thảm họa thiên  tai xảy ra, như động đất ở Ấn Độ, bão lụt ở Angieria, Philippines, Đài Loan, Mỹ Latinh, giá rét ở châu Âu, làm hàng chục nghìn người  chết, gây thiệt hại lớn về vật chất. Các nhà khoa học cảnh báo nhiệt độ trái đất sẽ tiếp tục gia tăng trong nhiều thập niên và mực nước biển cũng tiếp tục dâng trong nhiều thế kỷ. 

Năm 2001: Theo quan sát của  các nhóm nghiên cứu, mực nước biển đã dâng lên trên 5cm trong 15 năm vừa qua. 

Năm 2002: Hội nghị cấp cao  Liên Hợp Quốc về phát triển bền vững  tại Nam Phi thông qua tuyên bố bảo vệ môi trường, trong khi các nhà khoa học cho rằng sẽ khó mà đảo ngược việc lớp băng ở Bắc Cực bị thu hẹp. Việc thế giới mất dần các núi băng sẽ tác động dây chuyền đến đại dương.

Năm 2003:  Khí hậu trái đất biến đổi thất thường, điển hình là đợt nóng chưa từng thấy ở Pháp, Anh và nhiều nước châu Âu làm  hàng nghìn người chết. Một sự thật là rừng nhiệt đới cũng không còn khả năng hấp thụ khí CO2 như trước. Hơn một nửa lượng khí thải do con người gây nên, được rừng và các đại dương hấp thụ, nhưng hiệu quả này ngày càng giảm thiểu nghiêm trọng. 

Năm 2005: Thiên tai lớn liên tiếp xảy ra tại nhiều nơi, hạn hán hoành hành bất thường. Rừng, được xem là buồng phổi của cả hành tinh, giờ không còn là nơi hấp thụ khí thải CO2, mà đã thành nguồn thải CO2 đã bị nạn hạn hán. Hiện tượng này thấy rõ ở vùng rừng Amazone nổi tiếng, nơi từng xử lý mỗi năm 66 tỷ tấn CO2, tương đương với 3 lần khối lượng khí thải do nhiên liệu hoá thạch gây ra.

Năm 2007: Theo ảnh vệ tinh chụp cuối năm 2007, Bắc cực bị hâm nóng nhiều hơn hai lần so với ở các nơi khác làm diện tích băng mất đi 30%. Khí hậu tại Nam cực cũng ấm lên làm nhiều tảng băng trôi dạt. Nước biển ấm lên cũng bị giãn nở cùng với hiện tượng băng tan làm mực nước biển dâng cao. Theo nhà hải dương học Pháp Anny Cazenave, mực nước dâng hàng năm với tốc độ trung bình là 3,3 mm. Nhưng con số này đã cao hơn dự báo trước đây đến 80%. 

Hội nghị quốc tế  về biến đổi khí hậu do Liên Hợp Quốc tổ chức tại hòn đảo du lịch Bali của Indonesia đã thu hút khoảng 10.000 đại biểu đến từ gần 190 nước. Mục tiêu của hội nghị là đưa ra một lịch trình đàm phán để xây dựng được hiệp ước quốc tế mới về ngăn chặn sự biến đổi khí hậu thay thế Nghị định thư Kyoto, sẽ hết hiệu lực vào năm 2012.

Năm 2008 : 200 máy đo nồng độ khí thải, phân bố trên 50 quốc gia, đã ghi nhận nồng độ CO2 trong không khí là 385,2 ppm tức là tăng 2 đơn vị so với năm 2007. Theo các chuyên gia, năm nào cũng tăng 2 đơn vị tương đương với 0,52% là một tỷ lệ đáng ngại vì nó tăng theo hàm số mũ. 

Giới phân tích nhận  định năm 2008, khí hậu vẫn là đề tài gây tranh cãi và được thế giới quan tâm nhất, nhưng việc  đặt ra khung cụ thể nhằm cắt giảm các loại khí thải gây hiệu ứng nhà kính (thủ  phạm gây nên sự ấm lên toàn cầu) sẽ chẳng đi đến đâu, bởi sự bất đồng quan điểm gay gắt giữa các nước đang phát triển và các nước phát triển, đặc biệt là Mỹ, nước hiện đang chiếm tới 22% lượng khí thải toàn cầu. 

Từ năm nay, Cơ quan Tị nạn Liên Hiệp Quốc (HCR) ước tính là hiện nay có 26 triệu người phải tản cư và 12 triệu người tị nạn trên thế giới, do tình trạng biến đổi khí hậu toàn cầu.

Một số nhà khoa học dự đoán đến năm 2013, biển Bắc cực có  thể không có băng vào mùa hè, sớm hơn nhiều thập kỷ so với dự đoán trước đây và mực nước biển có thể đạt tới giới hạn trên 2 mét vào thời điểm chuyển giao cuối thế kỷ này. Giới nghiên cứu chiến lược quân sự dự đoán các bất đồng lãnh thổ sẽ trở nên căng thẳng hơn vì băng tan cho phép mở rộng các hoạt động thăm dò và khai thác tài nguyên, trong khi nhu cầu về năng lượng tăng lên.

Trong khi đó, Quỹ Liên Hiệp Quốc vì Dân số (FNUAP) ước tính là từ nay đến năm 2050, sẽ có khoảng từ 50 triệu đến một tỷ người phải tị nạn về môi trường. Các đợt di dân ồ ạt sẽ chủ yếu liên quan đến các vùng bờ biển đang được phát triển, các vùng đồng bằng lớn, các hòn đảo nhỏ và các nước Phi châu dưới Sahara.

Theo kết quả nghiên cứu mới nhất, tình hình vào năm 2100 có thể bi thảm hơn. Viện Nghiên cứu về tác hại của biến đổi khí hậu tại Posdam (Đức) mới đây công bố nghiên cứu của 24 chuyên gia khí hậu nổi tiếng nhất xác định: bầu khí quyển bị hâm nóng nhanh hơn các tiên liệu từ trước đến nay. Vào cuối thế kỷ, nhiệt độ trung bình của không khí sẽ lên từ 2°C đến 7°C so với trước thời kỳ công nghiệp hóa.