Tết ở gia đình Hà Nội có hơn 300 thành viên

Trong căn nhà nhỏ trên phố Trương Định, Hoàng Mai, Hà Nội, ông Nguyễn Văn Ngãi (90 tuổi) lật từng trang cuốn sổ gia phả của gia đình, nhẩn nha xem lại danh sách các con, cháu, chắt, chút, chít, dâu, rể trong nhà. Gia đình ông Ngãi có hơn 300 thành viên nhưng qua mỗi năm sợi dây kết nối yêu thương giữa các thế hệ luôn được gìn giữ và ngày một bền chặt. 

Hơn 300 thành viên trải dài 5 thế hệ

Ông Nguyễn Văn Ngãi là con thứ ba, đồng thời là con trai trưởng của cụ ông Nguyễn Văn Đỉnh (SN 1910) và cụ bà Nguyễn Thị Sâm (SN 1914). Bố mẹ ông Ngãi sinh được 15 người con, trong đó có 10 con trai, 5 con gái. 

Hiện tại, cụ Đỉnh, cụ Sâm và 6 người con đã qua đời, những người còn lại đều đã ngoài 65 tuổi. Đến nay qua 5 thế hệ, số lượng thành viên trong đại gia đình đã lên tới 310 người.

Thế hệ con (F1) 15 người. Thế hệ cháu (F2) 89 người. Thế hệ chắt (F3) 129 người, nhiều người trong số này đã lập gia đình và sinh thêm thế hệ chút (F4) 67 người. Thế hệ chít (F5) 8 người, là thế hệ nhỏ tuổi nhất của gia đình.

 Ông Ngãi luôn tự hào gia đình mình là "gia đình đông người nhất Hà Nội". Dù đông con, nhiều cháu nhưng các thế hệ từ đời cha mẹ ông đã không ngừng nỗ lực để các con được học hành tử tế và có công ăn việc làm ổn định.

Ông Ngãi kể, cha mẹ ông làm nông nghiệp nhưng đều cố gắng cho các con học hết lớp 10, tương đương với cấp trung học phổ thông hiện nay. Trong số 15 người con có 2 người trở thành giáo viên, 3 người làm trong ngành đường sắt, 1 người đảm nhiệm vị trí phó giám đốc tại một công ty giống cây trồng, những người còn lại đều có công việc ổn định trong các ngành nghề khác.

Sau nhiều năm gắn bó với nghề nông, cha ông chuyển sang kinh doanh dịch vụ cho thuê xe xích lô. Nhờ công việc này, kinh tế gia đình khá giả, cha mẹ ông có thêm khoản tích lũy để chia cho các con, hỗ trợ khi các con lần lượt lập gia đình. 

Tết là manh áo cũ của mẹ, là cành đào nhỏ của cha

 Nhớ lại những ngày thơ ấu, ông Ngãi lại bồi hồi. Hình ảnh những buổi tối cả nhà quây quần bên ánh đèn dầu leo lét, các anh chị em ngồi chen chúc trên chiếc chiếu cũ nghe cha mẹ kể chuyện ùa về trong ông.

"Cuộc sống thời ấy còn nhiều khó khăn, nhưng tiếng cười và sự đùm bọc lẫn nhau luôn là điều khiến chúng tôi cảm thấy ấm áp. Cha mẹ luôn nhắc nhở chúng tôi về tình yêu thương và sự đoàn kết.

Mỗi lần xảy ra mâu thuẫn giữa các anh chị em, cha mẹ thường nhẹ nhàng khuyên: "Anh em như thể tay chân, dù có giận dỗi cũng phải biết bảo ban, đỡ đần nhau. Máu mủ ruột rà thì không bao giờ được quay lưng với nhau", ông Ngãi nhớ lại.

 Có lần, ông Ngãi và một người em cãi nhau chỉ vì một việc nhỏ nhặt. Mẹ ông lúc ấy không trách mắng lời nào mà chỉ gọi hai anh em ra ngồi dưới gốc mít thủ thỉ: "Nhà nghèo nhưng đông con là phước, cha mẹ không mong gì hơn ngoài việc các con biết thương nhau. Mai này, khi cha mẹ già đi, chỉ có các con là chỗ dựa cho nhau". Nghe mẹ nói, anh em ông Ngãi im lặng, rồi tự làm hòa với nhau.

Dịp cuối năm, ông Ngãi lại thêm nhớ về những ngày Tết thời thơ ấu. Ngày ấy, nhà đông anh em, cuộc sống còn nghèo nên Tết không quá cầu kỳ.

 Tết của anh em ông Ngãi là manh áo mẹ thức đêm may vá từ những tấm vải cũ, là cành đào nhỏ cha chặt trong vườn nhà, vài chiếc bánh chưng mẹ gói, cùng nồi thịt đông thơm lừng góc bếp.

Các anh chị em háo hức cùng cha mẹ lau dọn ban thờ, sắp mâm cỗ. "Vật chất thiếu thốn, nhưng chúng tôi cảm nhận rõ niềm vui và sự háo hức vì cả nhà luôn quây quần, gần gũi", ông Ngãi chia sẻ với phóng viên báo Dân trí.

Trải qua năm tháng, ông Ngãi thấy Tết dần có nhiều điều khác. Dẫu vậy, ông luôn nhắc nhở con cháu lời căn dặn của cha mẹ: "Tết có đổi thay thế nào thì quan trọng nhất vẫn là sum họp và nhớ về cội nguồn. Tết không chỉ là để ăn uống, mà là để nhìn lại những gì đã qua trong một năm và biết rằng gia đình mình vẫn luôn bên nhau".

Suốt nhiều năm qua, gia đình ông Ngãi luôn giữ thói quen sum họp, chia sẻ niềm vui vào những dịp Tết đến xuân về. Trong ngôi nhà ở ngõ 232 Trương Định, ông Ngãi vẫn giữ một góc nhỏ truyền thống, luôn chờ con cháu về bên ban thờ tổ tiên, kể chuyện cũ, nhắc nhở nhau về giá trị của gia đình. 

Cuốn "tài liệu tham khảo" đặc biệt của gia đình

 Các thành viên trong gia đình ông chủ yếu sinh sống ở Hà Nội, một số lập nghiệp ở những nơi khác. Việc giữ gìn sợi dây kết nối giữa các thành viên vì thế là một thử thách. 

Là cháu trai trưởng thuộc thế hệ F3 của gia đình, anh Nguyễn Lê Tân chia sẻ, gia đình anh cố gắng duy trì sự kết nối thông qua các dịp lễ lớn, đặc biệt là ngày giỗ chung của ông bà, các lễ mừng thọ, ngày Tết Nguyên đán.

Anh Tân chia sẻ, ngày giỗ chung của ông bà anh được tổ chức vào tháng 11 âm lịch hàng năm. Đây là dịp quan trọng nhất để các thành viên sum họp. Ngày này không chỉ mang ý nghĩa tưởng nhớ ông bà, tổ tiên mà còn là cơ hội để các thế hệ gặp gỡ, chia sẻ và gắn kết. Buổi giỗ thường có khoảng 20-30 mâm cỗ được chuẩn bị chu đáo.

Bắt đầu từ lễ mừng thọ cụ bà Nguyễn Thị Sâm năm 80 tuổi, hàng năm, gia đình anh Tân duy trì truyền thống tổ chức lễ mừng thọ cho các cụ ông, cụ bà từ tuổi 70 trở lên. Các thành viên coi đây là dịp đặc biệt ý nghĩa để tôn vinh người lớn tuổi trong gia đình, đồng thời là cơ hội để con, cháu tham gia đông đủ.

Với số lượng thành viên lớn, việc ghi nhớ tên và mối quan hệ giữa các thành viên trong đại gia đình của anh Tân không phải là điều dễ dàng. 

Gia đình anh Tân lập một cuốn gia phả ghi chép đầy đủ thông tin về ông bà tổ tiên, con cháu qua các thế hệ. Đây là "tài liệu tham khảo" giúp thế hệ sau hiểu rõ nguồn gốc và các mối quan hệ trong gia đình. Ngoài ra, danh sách chi tiết về từng thành viên cũng được lưu giữ, thường xuyên cập nhật để các thành viên dễ dàng theo dõi sự thay đổi của người thân.

"Gia đình tôi lập các nhóm Zalo và Facebook để các thành viên cập nhật tin tức, hình ảnh, chia sẻ câu chuyện hoặc thông báo những sự kiện quan trọng như ngày giỗ, lễ mừng thọ, hay tin vui, tin buồn. Nhờ công nghệ, việc liên lạc và gắn kết trở nên dễ dàng hơn dù mọi người sống ở nhiều nơi", anh Tân cho hay.

Ngoài những dịp lễ lớn, gia đình hơn 300 thành viên còn tổ chức các chuyến đi chơi, dã ngoại hoặc những buổi gặp mặt trong năm. Đại gia đình anh Tân thường xuyên đi nghỉ hè cùng nhau. 

Năm 2018, gia đình anh đi biển Hải Hòa (Thanh Hóa), đoàn gồm 112 người, năm 2019 đi biển Hải Tiến (Thanh Hóa) 136 người, năm 2022, đi Hạ Long (Quảng Ninh) 148 người…

Gia đình tổ chức nhiều dịp đi chơi cùng nhau.

Hình ảnh hàng trăm thành viên mặc áo màu cam bước xuống các điểm tham quan từ những chiếc xe 45 chỗ khiến nhiều người ngỡ rằng công ty nào đó đang đưa nhân viên đi du lịch hè. 

Dù số lượng thành viên lên tới trên 300 người, với sự đồng lòng và nỗ lực từ các thế hệ, gia đình anh Tân vẫn luôn giữ được tình cảm bền chặt. Các cụ, các ông bà (F1 và F2) có vai trò quan trọng nhất, gắn kết, nhắc nhở con cháu về trách nhiệm gìn giữ tình thân. Các cụ thường chia sẻ câu chuyện gia đình, kỷ niệm thời xưa để thế hệ sau hiểu và trân trọng hơn giá trị của gia đình.  

 Nhắn nhủ tới các con, các cháu trong đại gia đình dịp Tết đoàn viên, ông Nguyễn Văn Ngãi nhắc lại lời răn dạy của cha mẹ khi xưa: "Cây có gốc mới xanh cành, người có nguồn mới bền vững".

Cuộc sống có thể thay đổi, vật chất có thể dư thừa hoặc thiếu thốn, nhưng gia đình luôn là chỗ dựa, là nơi các con trở về. Tôi muốn các con, các cháu hãy luôn biết trân trọng giá trị của tình thân để Tết đều là niềm vui sum họp trọn vẹn". 

Ảnh: Nhân vật cung cấp