Thương cậu bé trong nhà sàn sắp sập nghỉ học chăm mẹ và người anh khác cha

Dẫn chúng tôi đến nhà cậu "học trò cưng", thầy giáo Môn Đình Hải giọng đầy tự hào kể, chưa đầy 10 tuổi nhưng nghị lực trong cuộc sống có lẽ còn nhiều hơn tuổi đời của Tuấn Tài. Cậu học trò vượt qua nghịch cảnh, ba năm đến trường thì hai năm liền là học sinh xuất sắc của trường. Từ quần áo, sách vở... Tài chẳng có gì nên nhà trường đã phải đi vận động quyên góp để tiếp sức cậu bé đến trường".

Thầy Hải kể tiếp, "đã mấy lần Tài tâm sự, bố mẹ muốn em thôi học vì hoàn cảnh gia đình khổ cực, quần áo mặc còn thiếu, cơm ăn cũng chẳng có thì nói gì việc đến trường. Nhưng Tài mê học lắm, nếu để mất cậu học trò ngoan ngoãn học giỏi, thật sự nhà trường rất thương và tiếc cho cậu bé có thể có một tương lai tốt hơn. Điều chúng tôi nghĩ, Tài cũng là một sinh linh trên cuộc đời này...".

Vừa đi vừa tâm sự, con đường mòn cheo leo chỉ đủ một người men theo khe suối đã dẫn chúng tôi đến căn nhà sàn rách nát đang chờ sập xuống của gia đình Tài, ở xã Phú Tiến - vùng Thủ đô kháng chiến (ATK huyện Định Hóa, tỉnh Thái Nguyên), đã hiện ngay trước mắt chúng tôi.

Dù đã được thầy Hải kể về hoàn cảnh của gia đình Tài, nhưng khi trực tiếp chứng kiến mới thấy được sự khó khăn, cùng cực, bi đát, nỗi bất hạnh của những mảnh đời trong gia đình này.

Trên sàn nhà được trải bằng những tấm gỗ dán nham nhở, mỏng như tờ giấy mà ở thành phố các quán bán trà đá hay xé ra để làm đóm châm lửa.

Cậu bé Hoàng Tuấn Tài, (9 tuổi), người nhỏ quắt như đứa trẻ suy dinh dưỡng, đang cần mẫn bóp tay, bóp chân cho mẹ. Chị Hoàng Thị Tuyết, (52 tuổi), thường xuyên đau ốm. Chị vừa đi mổ ruột thừa về nên gương mặt xanh xao, nhăn nhúm như người thiếu máu. 

Chồng đi phụ hồ kiếm tiền rau cháo cho mấy mẹ con, thường xuyên đến tối mới về đến nhà. Mấy hôm nay Tài phải nghỉ học để ở nhà chăm mẹ và người anh khác cha. 

Tâm sự với chúng tôi về hoàn cảnh gia đình, người phụ nữ gương mặt xám ngoét, giọng buồn bã kể, 10 năm trước, vì hoàn cảnh gia đình gặp nhiều khó khăn, người chồng đã tìm đến cái chết để tự giải thoát cho mình. Từ đó, chị sống trong đói nghèo với đứa con tật nguyền cho đến khi gặp được người đàn ông kém mình 6 tuổi đem lòng thương mến 2 mẹ con.

Giọng chị Tuyết run lên, ngày chồng qua đời, cuộc sống khốn khó của 2 mẹ con chị cứ thế trôi đi trong sự cảm thông và thương hại của người đời. Lúc khó khăn đến cùng cực, chị ôm con định gieo mình xuống suối để giải thoát số phận hai mẹ con.

Nhưng suy nghĩ của chị tan biến khi gặp được anh Ma Văn Hiệu kém mình 6 tuổi. Người đàn ông nghèo khó tốt bụng bỏ qua mọi lời đàm tiếu của dân làng đã dang tay che chở mẹ con chị Tuyết. Sau khi sinh bé Tuấn Tài thì 2 người làm lễ cưới. Vì thế khi Tuấn Tài sinh ra phải mang họ của mẹ.

Hướng đôi mắt ầng ậng nước về phía cậu con trai năm nay 28 tuổi nhưng vẫn đang ngồi bệt góc nhà, giọng người mẹ như nghẹn lại bảo, Dương (Lưu Văn Dương) là người anh cùng mẹ khác cha với Tài. Nhưng từ bé, Dương không tự ăn uống, hay vệ sinh được do chân tay như người bị liệt. Nhưng hễ không có ai trông thì Dương lại lết lên rừng. Có lần Dương bị ngã xuống suối, may mà có người phát hiện ra, không thì đã bỏ mạng nơi bìa rừng.

Dù là anh em cùng mẹ khác cha chung nhau nửa dòng máu, nhưng Tài rất thương người anh. Hàng ngày cậu bé thay cha mẹ, chăm anh từng thìa cơm, chén nước. Thậm chí còn làm cả vệ sinh cho anh.

Sau ngày cưới, anh Hiệu xin một người thân trong gia đình ngôi nhà sàn cũ, rồi dựng chênh vênh trên sườn đồi làm nơi che mưa che nắng cho bốn mảnh đời bất hạnh. Cuộc sống của gia đình khốn khó này, trông chờ cả vào khoản tiền trợ cấp xã hội 450.000 đồng/tháng của Dương và tiền công làm thuê, làm mướn của anh Hiệu.

Cuộc sống của gia đình bốn người vốn đã vô cùng khó khăn thì chị Tuyết lại bất ngờ đổ bệnh. Mổ ruột thừa xong, căn bệnh u tuyến giáp không được chữa trị lại hành hạ, khiến chị Tuyết không gượng dậy được.

Chỉ cần anh Hiệu một ngày không có việc làm thuê thì cả gia đình lại nhịn đói. Vì thế, dù đôi chân của Tuấn Tài có muốn đến trường, nhưng đã có lúc em phải dừng lại để ở nhà nấu ăn, chăm mẹ, trông anh…

Anh Lương Văn Xuân, Trưởng thôn Lương Tiến cho biết : "Hoàn cảnh gia đình chị Tuyết đặc biệt khó khăn ở địa phương. Trước tình cảnh hiện tại, địa phương cũng đã có chính sách hỗ trợ chị ấy 30 triệu để làm nhà, nhưng chị ấy không dám nhận vì không có tiền bù thêm. Giờ cả nhà sống trong căn nhà sắp đổ, địa phương chúng tôi cũng lo lắm. Rất mong các nhà hảo tâm chung tay giúp anh chị ấy sửa nhà, giúp chị ấy có điều kiện chữa bệnh".

Đã quá trưa, thấy người anh ú ớ ra hiệu đói bụng, cậu bé Tài vội vàng xuống bếp bê vội mâm cơm. Bữa ăn của ba mẹ con chị Tuyết chỉ có cơm trắng, đĩa muối với bát nước đun sôi để nguội làm canh. Nhìn cậu bé 9 tuổi bón từng thìa cơm khô khốc cho người anh 28 tuổi mà lòng chúng tôi nghẹn đắng... 

Rời mảnh đất ATK Định Hóa - Thủ đô kháng chiến Việt Bắc, là địa danh từng nuôi giấu nhiều cán bộ, lãnh đạo Trung ương và cũng là địa chỉ đỏ ra đời các Bộ, Ban ngành Trung ương thời kì kháng chiến, khi cơn mưa rừng bất ngờ ập đến. Chúng tôi ngoái đầu nhìn lại nếp nhà sàn chênh vênh trên sườn núi giờ chỉ còn mảng rừng đen thẫm chìm trong mưa. Mong sao lũ quét, lũ ống đừng về nơi ấy... Để bước chân sáo của cậu học trò lại rộn vang nơi bìa rừng.