Niềm khao khát sống mãnh liệt của ông già mù 80

Quá khứ đầy bóng tối

Mấy đêm nay, ông Lê Xuân Gâm (1931) không tài nào chợp mắt. Ở tuổi gần đất xa trời, bao nỗi âu lo vẫn vần vũ trong tâm trí. Nhiều lúc người đàn ông dân tộc Vân Kiều muốn nhắm mắt, xuôi tay cho xong. Nhưng, nghĩ đến cô con gái ương ương, dở dở và hai cháu dại, ông nén tiếng thở dài.

Đến giờ, ông Gâm vẫn không thể hình dung gương mặt đứa con gái út và hai cháu nhỏ. Năm 1982, ông ốm nặng. Lúc ấy, gia đình không đủ khoai sắn để nuôi năm đứa con dại. Việc kiếm tiền chữa bệnh cho ông vì thế hoá xa vời. Lần lưỡng mãi, cuối cùng mắt ông mờ dần, rồi mù hẳn. Đầu năm, ông không còn thấy ánh sáng. Cuối năm, vợ ông - bà Nguyễn Thị Khai sinh cô con gái út Lê Thị My. Thế nên, ông chẳng biết mặt con.

Hơn 20 năm đối diện với bóng tối là khoảng thời gian ông sống trong giày vò. Mắt mù, nhưng tai ông vẫn ngày ngày nghe tiếng con than đói. Rồi mất mùa, bệnh tật… khiến gia đình ông lao đao bận này sang bận khác. Mỗi lần, đưa củ khoai, củ sắn lên miệng, ông lại mường tượng ánh mắt thèm thuồng của các con. Miếng ăn bỗng nhiên đắng ngắt trong cuống họng.

Ngày các con ông đủ lông, đủ cánh rồi cũng đến. Biết bố mẹ nghèo, chẳng lo nổi chuyện cưới hỏi, năm đứa con đều tự dựng vợ, lấy chồng. Dù không muốn, nhưng đói nghèo đẩy chúng xa vòng tay bố mẹ. Lúc khó khăn, các con ông lại trở về nương nhờ mái tranh nghèo. Con gái: Lê Thị Hoa và Lê Thị Thi không may mắn có một gia đình hạnh phúc. Tổ ấm tan vỡ, hai cô gái trẻ đi thêm bước nữa. Thấy cảnh hai đứa cháu dại quanh năm bị bố dượng ruồng rẫy, ông bà đón: Hồ Thị Số (1997- con của Lê Thị Hoa) và Hồ Thị Diên (1999 - con của Lê Thị Thi) về sống với mình.

Ở cái tuổi 80 nhưng nỗi lo cơm áo vẫn ngày ngày bủa vây tâm trí vợ chồng ông Gâm. Đôi vợ chồng lưng còng đến đất chẳng thể lên rẫy trồng cây ngô, cây sắn. Miếng ăn của cả gia đình trông đợi vào đứa con gái út ương ương, dở dở. Thế nên, việc My để bố mẹ và các cháu đói ăn là chuyện thường ngày.

 

Sống trong khổ cực nhiều năm liền, bà Nguyễn Thị Khai đổ bệnh. Gia đình ông lại rơi vào thế lao đao.

Ông và các con chạy vạy khắp nơi vay mượn để đưa bà đến bệnh viên tỉnh. Nhưng, các bác sĩ đều lắc đầu. Bà mắc bệnh ung thư gan. Tháng 5/2009, vợ ông từ trần.

Thực tại mờ mịt

Ngôi nhà sàn vốn đông đúc, giờ chỉ còn bốn bóng người. Khó khăn nhân lên gấp đôi, gấp ba. Ngoài chuyện lo cuộc sống thường ngày, gia đình ông gánh gồng thêm món nợ lúc chữa bệnh cho vợ. Hiểu cảnh ấy, bà con không nỡ giục ông trả tiền. Nhưng, ông lão gần 80 áy náy chẳng yên: “Mình mượn tiền họ, thì họ cũng phải nhịn ăn, nhịn uống”. Tâm trí người đàn ông tóc bạc phơ luôn căng ra với suy nghĩ: “Phải làm sao có tiền?”, “Làm sao để trả hết nợ cho bà con?”…

Không còn cách nào khác, ông Gâm nhịn ăn dành tiền trả nợ. Mấy đồng bạc lẻ các con gửi về, ông đều không tiêu một xu. Đến bữa ăn, người đàn ông gần đất xa trời luôn miệng dặn con gái bớt đi củ sắn, củ khoai, tiết kiệm để trả nợ. Gần nửa tháng nay, gia đình ông không có một hạt cơm bỏ bụng. Dường như biết nỗi lòng ông, con gái và các cháu chẳng hé miệng ca thán điều gì.

Dù tự hiểut rằng giờ đây ông sống sẽ chỉ trở thành gánh nặng cho các con nhưng ông vẫn quyết tâm sống ngày nào hay ngày ấy. Ông biết: Nếu ông mất đi đứa con gái ương ương, dở dở và hai cháu dại sẽ không còn ai để nương tựa. Ông nghẹn ngào: “Nói dại: lỡ tôi mà chết đi thì chẳng biết ai bày vẽ cho con My kiếm cái nuôi thân nó. Rồi hai cháu nữa, chúng còn dại, không có người dạy dỗ, bảo ban thì trước sau gì cũng hư. Nhà có bốn người mà 3 người còn dại quá!”.

Thấy hiện tại mịt mờ, rồi ngẫm đến tương lai, bao đêm, ông Gâm vắt tay lên trán. Ông muốn tìm một con đường nào đó cho con cháu sau này. Ngẫm nghĩ mãi, ông động viên hai cháu đến trường. Với ông, các cháu chỉ cần biết mặt chữ cũng sướng hơn ông bà, cha mẹ chúng. Hiện tại, Cháu Hồ Thị Diên đang học lớp 3, còn cháu Hồ Thị Số là học sinh lớp 2 (Trường Tiểu học Hà Bạc - xã Hướng Hiệp).

Cháu đến trường, gia đình ông Gâm sẽ vất vả nhiều hơn. Nhưng, trước mắt ông lão sắp bước đến tuổi 80 đã hé mở một con đường. Chẳng biết con đường ấy dẫn về đâu. Vậy mà, ông vẫn có một niềm tin sắt đá.