Cắt giảm 30% gánh nặng hành chính: Mục tiêu đo đếm được

Mới đây, tại buổi làm việc với Ban Chính sách, chiến lược Trung ương vào chiều ngày 24/2/2025, Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh tầm quan trọng của cải cách thủ tục hành chính và giảm chi phí kinh doanh nhằm cải thiện môi trường đầu tư, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Ông đặt ra mục tiêu cắt giảm ít nhất 30% thời gian xử lý thủ tục hành chính, giúp doanh nghiệp và người dân giảm bớt gánh nặng hành chính, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho hoạt động kinh doanh và đầu tư. Đồng thời, cần giảm ít nhất 30% chi phí kinh doanh, bao gồm chi phí tuân thủ quy định và chi phí không chính thức, qua đó nâng cao khả năng cạnh tranh và hiệu quả hoạt động.

Ngoài ra, bãi bỏ ít nhất 30% điều kiện kinh doanh không cần thiết cũng là một nhiệm vụ trọng tâm để loại bỏ các rào cản không đáng có, tạo môi trường kinh doanh thông thoáng hơn.

Tổng Bí thư cũng đặt mục tiêu đưa môi trường đầu tư của Việt Nam vào top 3 ASEAN trong vòng 2-3 năm tới, thể hiện quyết tâm nâng cao vị thế cạnh tranh của quốc gia.

Để thực hiện mục tiêu này, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ban hành Công điện số 22/CĐ-TTg ngày 9/3/2025, yêu cầu các bộ, ngành và địa phương tập trung rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa các quy định, thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động đầu tư, sản xuất, kinh doanh và đời sống người dân. Công điện cũng nhấn mạnh việc thực hiện các thủ tục liên quan đến doanh nghiệp trên môi trường điện tử, đảm bảo sự thông suốt, liền mạch và hiệu quả.

Chính sách cắt giảm đồng thời 30% thời gian xử lý thủ tục hành chính, 30% chi phí kinh doanh và 30% điều kiện kinh doanh không cần thiết có ý nghĩa quan trọng trong cải cách hành chính, nâng cao năng lực cạnh tranh và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Trước hết, việc cắt giảm 30% thời gian xử lý thủ tục hành chính giúp nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, giảm quan liêu, tinh gọn bộ máy và tăng cường năng lực phục vụ doanh nghiệp, người dân. Khi các thủ tục được xử lý nhanh hơn, hoạt động đầu tư, kinh doanh cũng trở nên thuận lợi hơn. Theo Ngân hàng Thế giới, những quốc gia có thời gian xử lý thủ tục ngắn hơn thường có mức tăng trưởng đầu tư cao hơn từ 15-20%. Đồng thời, việc cắt giảm thủ tục cũng hạn chế tiêu cực, tham nhũng vặt do doanh nghiệp và người dân không còn phải "bôi trơn" để được giải quyết hồ sơ nhanh hơn.

Song song với đó, việc giảm 30% chi phí kinh doanh giúp doanh nghiệp giảm gánh nặng tài chính, gia tăng lợi nhuận và mở rộng quy mô hoạt động. Những chi phí như tuân thủ quy định, thủ tục hành chính và chi phí không chính thức thường làm giảm khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp. Báo cáo của Diễn đàn Kinh tế Thế giới chỉ ra rằng, nếu chi phí kinh doanh giảm 10%, năng suất lao động có thể tăng thêm 5-7%, nghĩa là với mức cắt giảm 30%, doanh nghiệp có thể gia tăng đáng kể hiệu quả hoạt động.

Quan trọng hơn, bãi bỏ 30% điều kiện kinh doanh không cần thiết sẽ giúp loại bỏ những rào cản pháp lý không cần thiết, tạo môi trường kinh doanh thông thoáng hơn. Những điều kiện kinh doanh không phù hợp lâu nay đã gây khó khăn cho doanh nghiệp và làm phát sinh cơ chế "xin-cho". Khi điều kiện kinh doanh trở nên hợp lý hơn, doanh nghiệp có thể gia tăng tốc độ phát triển, tạo việc làm và đóng góp tích cực vào nền kinh tế. Một nghiên cứu của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) cho thấy, những nền kinh tế có chính sách cắt giảm điều kiện kinh doanh hợp lý thường có tốc độ tăng trưởng các doanh nghiệp mới cao hơn 20-30%.

Bên cạnh đó, chính sách này cũng thúc đẩy mạnh mẽ quá trình chuyển đổi số, khi chính quyền buộc phải đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, số hóa thủ tục hành chính và cung cấp dịch vụ công trực tuyến. Điều này giúp cắt giảm thời gian xử lý, giảm tiếp xúc trực tiếp giữa doanh nghiệp với cơ quan nhà nước, từ đó giảm tiêu cực và nâng cao hiệu quả quản lý. Theo McKinsey - một công ty tư vấn quản lý toàn cầu có trụ sở tại New York, Hoa Kỳ, các quốc gia có chính phủ điện tử phát triển giúp doanh nghiệp tiết kiệm từ 15-30% chi phí tuân thủ và rút ngắn 40% thời gian xử lý hồ sơ.

Việc cải cách toàn diện nói trên còn góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và thu hút đầu tư nước ngoài. Khi thủ tục hành chính đơn giản hơn, chi phí kinh doanh hợp lý hơn, môi trường kinh doanh sẽ trở nên hấp dẫn, thu hút các nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Không chỉ doanh nghiệp, người dân cũng hưởng lợi trực tiếp từ chính sách này khi các thủ tục liên quan đến hộ tịch, bảo hiểm, đất đai, xây dựng... trở nên nhanh chóng, thuận tiện hơn.

Việc Tổng Bí thư Tô Lâm đặt mục tiêu cắt giảm 30% thủ tục hành chính, 30% chi phí kinh doanh và 30% điều kiện kinh doanh không cần thiết thể hiện tư duy quản trị theo kết quả, giúp chính sách có trọng tâm, dễ đo lường và tạo động lực thực thi mạnh mẽ.

Các mục tiêu định lượng này tạo tiêu chí rõ ràng, tránh chung chung, giúp bộ máy hành chính có định hướng cụ thể để cải cách. Đồng thời, tăng trách nhiệm giải trình, khi kết quả có thể đo lường được, buộc các cơ quan liên quan phải thực hiện nghiêm túc.

Mặc dù các mục tiêu 30% mang lại động lực mạnh mẽ, nhưng để thực hiện hiệu quả, theo tôi, cần đáp ứng một số điều kiện:

Trước hết, cần có cơ chế giám sát chặt chẽ để đảm bảo các bộ, ngành và địa phương thực hiện nghiêm túc, không cắt giảm hình thức mà vẫn duy trì những rào cản ẩn.

Thứ hai, cần chuyển đổi số mạnh mẽ để đơn giản hóa quy trình, số hóa thủ tục hành chính và giảm sự can thiệp trực tiếp của cán bộ công quyền.

Thứ ba, cần đánh giá thực tiễn, tránh cắt giảm tùy tiện. Một số điều kiện kinh doanh vẫn cần thiết để đảm bảo chất lượng và an toàn cho người dân, nên cần đánh giá cẩn thận để không gây rủi ro.

Tóm lại, việc đồng thời cắt giảm 30% thủ tục hành chính, 30% chi phí kinh doanh và 30% điều kiện kinh doanh không cần thiết, sẽ có tác động sâu rộng đến nền kinh tế và xã hội. Chính sách này giúp tinh gọn bộ máy hành chính, giảm rào cản kinh doanh, hạn chế tham nhũng vặt, thúc đẩy chuyển đổi số, thu hút đầu tư và nâng cao chất lượng dịch vụ công. Nếu thực hiện hiệu quả, Việt Nam có thể trở thành một trong những nền kinh tế có môi trường kinh doanh cạnh tranh thuộc nhóm đầu của ASEAN, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững trong tương lai.

Chuyên mục TÂM ĐIỂM mong nhận được ý kiến của bạn đọc về nội dung bài viết. Hãy vào phần Bình luận và chia sẻ suy nghĩ của mình. Xin cảm ơn!