Triển khai 4G tại Việt Nam: Nhìn từ bài học 3G

4G, thời cơ đã đến

Trả lời phỏng vấn báo chí bên lề Hội thảo Quốc tế 4G LTE tiểu vùng sông Mekong diễn ra sáng nay 26/3, Thứ trưởng Bộ Thông tin & Truyền thông (TT&TT) Lê Nam Thắng cho biết, ngay từ khi công nghệ 4G ra đời và phát triển từ 2010 và 2011, Bộ TT&TT đã bắt đầu nghiên cứu, chuẩn bị để xây dựng kê hoạch triển khai các thế hệ thông tin di động tại Việt Nam

Thứ trưởng nhấn mạnh: “Khi nghiên cứu các chính sách 4G cho Việt Nam thì chúng tôi thấy thời điểm để triển khai 4G là rất quan trọng. Cũng giống như thời điểm triển khai 3G trước đó. 3G đã bắt đầu phát triển trên thế giới từ những năm 2000 , tuy nhiên ở Việt Nam, 3G mới bắt đầu được cấp phép từ năm 2009. Thời điểm cấp phép 3G của Việt Nam chọn rất đúng, khi mà thiết bị đầu cuối, máy tính bảng, smartphone phát triển rất mạnh xuống rất rẻ. Khi chúng ta đưa dịch vụ 3G vào thì được sử dụng rất nhanh và đáp ứng dụng nhu cầu của người dùng”.

Theo Thứ trưởng Lê Nam Thắng, từ bài học 3G, Bộ TT&TT đã nghiên cứu các cách và lộ trình để triển khai 4G tại Việt Nam. Căn cứ vào những nguyên tắc của Thủ tướng Chính phủ về quy hoạch thị trường viễn thông, khi đưa 1 công nghệ mới vào Việt Nam thì phải đáp ứng được mấy yêu cầu: như công nghệ, vì chúng ta là nước đang phát triển, là nước phát triển ra những công nghệ nguồn, cho nên chúng ta phải xem xét để thấy công nghệ chín mùi, và số lượng người dùng công nghệ đó phổ biến, khi đó chúng ta áp dụng vào Việt Nam sẽ thành công. Trước đây chúng ta cũng có bài học khi ứng dụng công nghệ CDMA. Ở thời điểm đó, công nghệ này rất tốt nhưng tính phổ biến rất hạn chế, do đó khi ứng dụng vào Việt Nam đã không thành công như mong đợi. “Chính vì vậy, căn cứ vào những bài học đã qua, chúng tôi đã xây dựng một lộ trình, đã báo cáo Thủ tướng. Theo quy hoạch, từ 2015 sẽ nghiên cứu và áp dụng công nghệ 4G tại VN.

Ông Thắng cho hay, trong năm 2014 chúng tôi đã cho các doanh nghiệp thử nghiệm công nghệ 4G LTE ở một số băng tần, và ngày 1/3, Bộ trưởng đã ban hành thông tư cho phép triển khai công nghệ 4G LTE ở băng tần 1.800 Mhz mà hiện nay các nhà mạng đang sử dụng cho mạng 2G. Như vậy, chúng ta đã bắt tay vào nghiên cứu, triển khai và thử nghiệm quy mô nhỏ công nghệ 4G. Qua đánh giá của các doanh nghiệp bước đầu cho thấy đã đạt được một số yêu cầu của chúng ta. Theo lộ trình chúng tôi sẽ cho thử nghiệm lộ trình ở băng tần 1.800 Mhz, còn băng 2.600 MHz chúng ta đã thử nghiệm trong năm 2014. Bắt đầu 2016 sẽ chính thức cấp phép cho triển khai 4G tại Việt Nam.

Ở góc độ chuyên gia, ông Thiều Phương Nam, Tổng Giám đốc Qualcomm khu vực Đông Dương, nhấn mạnh 4G đang phát triển rất mạnh trên thế giới, cũng như trong khu vực. Qualcomm cho rằng đây là thời điểm chín muồi để Việt nam triển khai 4G với lợi ích lớn.

Theo ông Nam, để triển khai 4G thành công thì cả hệ sinh thái di động phải sẵn sàng, tức là phải có chính sách từ phía nhà nước, cấp giấy phép 4G cho các nhà mạng triển khai, các nhà cung cấp thiết bị phải cung cấp smartphone, tablet cho người dùng, và nội dung 4G cũng phải sẵn sàng. Thuận lợi cho Việt Nam là hiện nay chúng ta đã có hạ tầng 3G rất tốt, phủ rộng trên toàn quốc, số người dùng 3G rất lớn. Do đó việc triển khai 4G sẽ thuận lợi. Thứ hai nữa là băng tần của nhà nước đã sẵn sàng.

Tuy vậy, nói về khả năng thành công của 4G tại Việt Nam là một câu chuyện dài khó có thể nói trước. Thứ trưởng cho biết, qua các báo cáo thì công nghệ 4G LTE đang phát triển rất nhanh, cuối năm 2014 đã có gần 500 triệu thuê bao 4G trên thế giới, và đã có hơn 2.600 chủng loại thiết bị đầu cuối hỗ trợ 4G.

Ông Thắng cho rằng, có hai tiền đền quan trọng có vai trò lớn quyết định đến sự thành công của 4G. Thứ nhất, đó là công nghệ này đã trở thành xu thế, trở thành công nghệ phổ biến. Đó chính là tiền đề quan trọng cho Việt Nam quyết định triển khai 4G. Tiền đề thứ 2 đó là công nghệ 3G khá phổ biến nhưng lại hạn chế về mặt chất lượng, về mặt tốc độ. Cho nên để đáp ứng được những nhu cầu của thương mại điện tử trên di động và chính phủ điện tử trên di động thì việc triển khai 4G cũng sẽ hỗ trợ thúc đẩy cho sự phát triển kinh tế, xã hội ở VN.

Thứ trưởng cho biết, quá trình thử nghiệm về cơ bản thì công nghệ đáp ứng được yêu cầu triển khai ở VN, tuy nhiên, về góc độ thị trường kinh tế còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác.

Những khó khăn và thách thức trước “làn sóng” 4G

Tuy thời cơ cho 4G đã đến, nhưng theo Thứ trưởng Lê Nam Thắng, để triển khai 4G cần có mấy yếu tố tính đến, thứ nhất là băng tần. Theo báo cáo cục tần số chúng ta đã có hơn 200 Mhz, do đó băng tần tương đối đã sẵn sàng. Thứ 2 là phải liên quan đến việc công nghệ này phải chín mùi, giá cả của các thiết bị phải giảm vì nếu quá đắt thì đầu tư của DN sẽ tốn kém. Tuy nhiên, thiết bị trên mạng lưới chỉ là 1 phần. Ví dụ doanh nghiệp đầu tư 1 tỷ USD để mua thiết bị mạng lưới thì xã hội cũng phải chi 1 tỷ USD để mua thiết bị đầu cuối.

“Khó khăn của mình hiện nay là giá cả thiết bị đầu cuối 4G hiện nay khá là đắt, tuy trên thế giới họ cũng đã triển khai rất nhiều chủng loại nhưng với các thiết bị đời mới của Apple hay Samsung hỗ trợ 4G thì so với mặt bằng kinh tế Việt Nam là rất đắt. Hiện chưa có thiết bị 4G có giá 1-2 triệu để phổ cập đến người dùng. Đó cũng là rào cản khiến việc triển khai 4G gặp khó khăn trong việc thu hút số đông người dùng. Cho nên đây cũng là bài toán của DN khi đầu tư vào công nghệ 4G”.

Ngoài ra, theo ông Thắng, để 4G phát triển tốt thì ngành công nghiệp nội dung cũng phải phát triển đồng bộ. “Nếu người dùng chỉ kết nối mạng để vào web, gửi thư thì không cần đến 4G vì 3G đã làm tốt nhiệm vụ này. 4G chủ yếu phục vụ cho công việc xem TV. Do đó, để 4G phát triển thì ngành công nghiệp nội dung cũng phải phát triển, như dịch vụ xem TV, các dịch vụ dữ liệu lớn, xem phim, video, chơi game, tải ứng dụng rất lớn”.

Đồng quan điểm trên, ông Thiều Phương Nam chia sẻ, Qualcomm nhận thấy các nhà mạng đang quan tâm điều đầu tiên là các thiết bị đầu cuối hỗ trợ 4G, và giá phải là phù hợp với đại đa số Việt nam, vì khi đưa dịch vụ ra thị trường mà không có nhiều người dùng thì bài toán đầu tư không đem lại lợi nhuận. Do đó, việc đầu tư cho hạ tầng 4G sẽ gặp khó khăn hơn. Nhà mạng họ sẽ xem xét nhiều yếu tố, như thiết bị đầu cuối, băng tần cấp phép của nhà nước, và ứng dụng dịch vụ trên hạ tầng 4G.

Ông Nam nhấn mạnh vấn đề khó khăn bây giờ là giải quyết được những bài toán trên, còn đối với công nghệ thì hiện tại đã sẵn sàng.

Khôi Linh