Trải nghiệm ngôi nhà thông minh SmartHome tại TPHCM
Hệ thống nhà thông minh SmartHome của Bkav tại Green Valley, thuộc khu Phú Mỹ Hưng (TP. Hồ Chí Minh) được xem là ngôi nhà kiểu mẫu của công nghệ thông minh, giúp cuộc sống trở nên thú vị hơn.
Cùng đánh giá chi tiết về giải pháp nhà thông minh SmartHome: về thiết kế, tính năng, cách sử dụng, thiết lập cơ bản... và đặc biệt là khả năng tự học thông minh thói quen người sử dụng và nhận lệnh bằng giọng nói.
Thiết kế phần cứng
Như đã đề cập, nhà thông minh không phải chỉ là ngôi nhà như nhiều người hình dung mà là một hệ thống gồm phần cứng là các bộ điều khiển, bộ phát sóng, công tắc, cảm biến và phần mềm điều khiển, với SmartHome của Bkav cũng không phải ngoại lệ.
Xét về chất liệu gia công, các bảng điều khiển SmartHome được làm từ nhôm nguyên khối, được bảo vệ bên ngoài bằng kính cường lực Gorilla Glass. Nghe hơi giống những ngôn từ mang tính chất tiếp thị nhưng khi tiếp xúc thực tế với các sản phẩm Bkav SmartHome thì hẳn là bạn sẽ hiểu là nhà sản xuất không cường điệu khi nói vậy.
Cảm giác "phẳng" chính là điều dễ nhận thấy đầu tiên khi tôi tiếp xúc với các bảng điều khiển trong hệ thống Bkav SmartHome. Toàn bộ bề mặt trước của bảng điều khiển trung tâm là hệ thống nút bấm cảm ứng. Đưa ngón tay chạy dọc theo tấm bảng điều khiển gắn trên tường, tôi cảm nhận sự trơn nhẵn, láng mịn như khi chạm tay vào một tấm gương nhỏ, đây là điều không thể tìm thấy ở những thiết bị nhà tự động khác, vốn sử dụng các nút bấm vật lý. Các góc vát được phay nhẵn, phần bờ mép của bảng điều khiển cũng được cắt ghép rất khéo, không có khe hở hay lỗi nhỏ nào. Điều này chứng tỏ quá trình gia công sản phẩm được thực hiện tỉ mỉ và cẩn thận.
Bảng điều khiển của SmartHome sở hữu thiết kế đẹp, sang trọng
Lật mặt sau của bảng điều khiển, tôi cảm nhận được thiết kế "nguyên khối" một cách rõ rệt hơn khi không tìm thấy dấu hiệu nào kết nối giữa màn hình với khung nhôm xung quanh. Bảng điều khiển của Bkav SmartHome sở hữu một thân hình đột phá và liền mạch, phá vỡ quan niệm xưa nay của mọi người về thiết bị điều khiển thông thường, nghĩa là có thể tháo rời từ mặt trước, nút bấm cho đến mọi thành phần khác chỉ bằng cách tháo các ốc vít.
Mặt trước được gắn chặt vào phần khung, không thể tháo rời
Tính thẩm mĩ cao của sản phẩm còn nằm ở thiết kế mặt trước. Hệ thống nút bấm cảm ứng với các biểu tượng được thiết kế đơn giản, được làm "phẳng" nhưng vẫn thể hiện rõ hình ảnh các đồ vật trong nhà như đèn trần, đèn tường, đèn chùm, quạt gió… tạo cảm giác thân thiện, dễ sử dụng. Màu trắng của các nút điều khiển và màu đen của phần nền rất nổi bật, dễ nhận thấy khi nhìn từ xa.
Các nút bấm được bố trí hợp lý, rất tiện dụng
Nhưng tại sao nhà sản xuất phải vất vả để tạo ra những sản phẩm cao cấp như vậy trong khi những nỗ lực tinh tế đó ít khi được ghi nhận một cách đầy đủ? Với nhiều người, đó có lẽ chỉ là một chiếc bảng điều khiển nhưng với Bkav thì hoàn toàn khác: Bkav và đội ngũ thiết kế đã dành rất nhiều thời gian và công sức để nghiên cứu ra một tiến trình mà theo họ là phức tạp và tham vọng nhất từ trước tới nay.
Theo đại diện Bkav, việc đẽo gọt, lắp ghép và hoàn thiện, xử lý vật liệu và tiến trình gia công gần như đã chiếm toàn bộ cuộc sống của nhân viên SmartHome. Nhà sản xuất tin rằng những nỗ lực phi thường đó là cách duy nhất để tạo ra những sản phẩm có chất lượng cao cấp, sang trọng khi đến tay người sử dụng, giúp họ tạo ra "đẳng cấp" cho ngôi nhà đang sống.
Trình điều khiển nhà thông minh
Bkav tuyên bố Bkav SmartHome là giải pháp nhà thông minh đầu tiên trên thế giới sử dụng giao diện điều khiển 3D mô tả hình ảnh thực tế ngôi nhà đang sống. Và quả thực, trong lần đầu tiên sử dụng tôi vô cùng thích thú khi thấy tất cả đồ gia dụng trong nhà như tivi, điều hòa, đèn trần, đèn ngủ… đều được mô phỏng trên giao diện 3D một cách tỉ mỉ. Sự tinh tế trong giao diện SmartHome còn đến từ các hình ảnh động rất "mướt" được sử dụng khi chuyển đổi giữa các chế độ hiển thị.
SmartHome là giải pháp nhà thông minh hiếm hoi sử dụng giao diện điều khiển 3D
Cách phần mềm quản lý SmartHome hoạt động cũng rất thông minh: tôi có thể tương tác trực tiếp với căn nhà trên giao diện đồ hoạ 3D. Trạng thái thực tế (bật/tắt) của mỗi đồ điện gia dụng được hệ thống cập nhật và hiển thị rõ ràng trên màn hình cảm ứng. Nhờ đó, dù chỉ ngồi một chỗ, tôi vẫn có thể đi đến từng ngõ ngách của ngôi nhà để điều khiển các thiết bị như tivi, rèm cửa, điều hòa... Thậm chí, tôi cũng có thể ngồi từ tòa soạn điều khiển từ xa các chức năng trong nhà của mình bằng cách chạm vào đúng hình ảnh 3D tương ứng trên màn hình cảm ứng
Ngoài giao diện 3D, các nút lệnh điều khiển cũng được bố trí khoa học và dễ sử dụng. Để ý kỹ, tôi thấy là tại các thời điểm khác nhau như sáng, chiều, tối và tùy theo trước đó chức năng nào thường được sử dụng nhất thì chỉ các nút bấm phù hợp với ngữ cảnh này mới hiện ra màn hình. Thí dụ: vào buổi sáng thì màn hình cảm ứng chỉ hiện 4 nút: Buổi sáng, Tập thể dục, Ra khỏi nhà, Thức dậy. Người dùng chỉ cần một thao tác bấm vào nút Tập thể dục thì máy tập thể dục bật, rèm kéo lên, quạt thông gió hoạt động, nhạc nổi lên, bình nóng lạnh bật trong 30 phút…
SmartHome cung cấp nhiều lựa chọn kịch bản ngữ cảnh
Bkav SmartHome còn có khả năng hoạt động theo kịch bản đã được định sẵn. Chẳng hạn vào một thời điểm nhất định thì các thiết bị chiếu sáng sẽ tự động bật lên, hoặc khi tôi chọn kịch bản Xem phim cho ngôi nhà thì các hệ đèn như đèn hắt, đèn tranh… sẽ tự động giảm ánh sáng, rèm cửa tự động đóng lại, ti vi tự động bật lên, hệ thống điều hòa tự động điều chỉnh để tạo ra môi trường như một phòng chiếu phim. Khi muốn tiếp khách, tôi có thể chọn kịch bản Tiếp khách: tất cả đèn được bật lên, rèm được mở ra…
Ngoài ra, nhà sản xuất Bkav SmartHome còn cho phép người dùng lựa chọn việc tích hợp ngôn ngữ nào sẽ hiển thị trên giao diện sử dụng, bất kể đó là tiếng Việt, tiếng Anh, tiếng Pháp... Do giao diện 3D được trình bày thoáng, dễ tìm kiếm và các nút chức năng chỉ hiển thị những cái cần thiết tùy theo ngữ cảnh nên mọi thành viên trong gia đình, từ người già đến trẻ em đều có thể sử dụng được.
Điều khiển SmartHome bằng giọng nói
Kể từ khi "trợ lý ảo" Siri xuất hiện lần đầu tiên trên iPhone 4s, chức năng điều khiển bằng giọng nói đã được quan tâm hơn và nhiều công cụ thực hiện chức năng này cũng liên tiếp ra đời: Google Now cho Android, Cortana cho Windows Phone… Dù vậy, theo tìm hiểu của VnReview thì đến nay vẫn chưa có giải pháp nhà thông minh nào trên thế giới áp dụng thành công tính năng điều khiển bằng giọng nói, chưa tính đến việc hỗ trợ tiếng Việt.
Trước thực tế đó, Bkav đã đi tiên phong trong việc tiến hành các nghiên cứu một cách có hệ thống trong lĩnh vực xử lý giọng nói tiếng Việt và cho ra đời "trợ lý ảo" cho nhà thông minh SmartHome.
Lần đầu tiên tiếp xúc, trợ lý ảo SmartHome khiến tôi bất ngờ với những tương tác bằng tiếng Việt rất tự nhiên, giúp giao tiếp với hệ thống trở nên thân thiện, không cứng nhắc như một hệ thống điều khiển thông thường. Sẽ là một trải nghiệm tuyệt vời khi bạn ra lệnh bằng giọng nói và hệ thống đáp ứng bạn.
Với "cô nàng" trợ lý ảo này thì tôi có thể trực tiếp ra lệnh cho SmartHome mà không cần chạm vào phần mềm hay bảng điều khiển thiết bị. Thay vào đó, tôi chỉ cần ra lệnh cho trợ lý ảo và "cô nàng" sẽ có phản hồi. Việc "ra lệnh" cho SmartHome cũng rất đơn giản và dễ dàng: tôi chỉ cần đọc mệnh lệnh theo cú pháp "Home – câu lệnh" là SmartHome sẽ thực hiện đúng theo yêu cầu. Ví dụ: nếu muốn SmartHome chuyển sang kịch bản Xem phim tôi chỉ cần nói "Home - Xem phim", trợ lý ảo sẽ trả lời "SmartHome đã chuyển sang chế độ Xem phim"; muốn SmartHome mở cửa đón khách vào nhà, tôi nói "Home - Mở cửa" và lập tức SmartHome sẽ đáp lại mệnh lệnh này…
Trợ lý ảo sẽ giúp chủ nhân hoàn toàn làm chủ SmartHome
Phần mềm trợ lý ảo sử dụng tiếng Việt trên Bkav SmartHome xuất phát từ ý tưởng tương tự như các trình điều khiển bằng giọng nói danh tiếng khác trên thế giới như Siri, Google Now, Cortana... Nhưng trợ lý ảo của SmartHome còn gây ấn tượng mạnh bởi khả năng nhận mệnh lệnh từ tất cả các ngôn ngữ tự nhiên trên thế giới.
Nghe có vẻ dễ dàng, nhưng qua tìm hiểu tôi mới biết nhà phát triển đã phải mất nhiều thời gian, công sức để có thể khiến ứng dụng này hoạt động chính xác. Đầu tiên là phải viết phần mềm nhận diện giọng nói thật tốt. Sau khi bạn huấn luyện cho SmartHome học các từ khóa thì hệ thống sẽ tự động phân tích câu lệnh và nhận dạng đặc trưng chung trong giọng nói. May mắn là việc tập huấn cho SmartHome rất dễ dàng: tôi chỉ mất vài phút để hệ thống học được 10 câu lệnh điều khiển cần thiết. Điều này có được là nhờ Bkav chỉ áp dụng những câu lệnh ngắn cho SmartHome. Các từ khóa như Đi ngủ, Tiếp khách, Xem phim… Theo cảm quan, tôi thấy những từ khóa này rất đơn giản, dễ nhớ và vừa đủ cho nhu cầu sử dụng hàng ngày của một người bình thường.
Hiện SmartHome mới chỉ thực hiện được các mệnh lệnh được tập huấn từ trước, nhưng theo Bkav thì trong tương lai bạn có thể nói chuyện với trợ lý ảo như một người bình thường. Trợ lý ảo này có thể hiểu những gì bạn nói và ý định của bạn khi nói, những việc bạn cần làm chỉ đơn giản là gọi "Home" để nói chuyện với SmartHome.
Tự "hiểu", học theo thói quen người dùng
Đến đây, khi nhắc đến cụm từ "nhà thông minh SmartHome" thì có lẽ bạn đã mường tượng đến một ngôi nhà với những trang thiết bị được tự động hóa theo một lịch trình được cài đặt sẵn và có thể được điều khiển từ xa. Tuy nhiên một giá trị lớn hơn mà SmartHome mang lại chính là việc các thiết bị gia dụng có thể kết nối với nhau, có thể "hiểu" và tương tác tốt với thói quen của người sử dụng. Để kiểm chứng việc Bkav SmartHome "thông minh" cỡ nào, tôi đã thực hiện nhiều điều chỉnh phức tạp nhưng lại thường xảy ra trong cuộc sống hàng ngày.
Chẳng hạn, một ngữ cảnh Buổi sáng thông thường của Bkav SmartHome sẽ gồm các kịch bản như bật đèn, kéo rèm tự động kéo, tivi tự động bật chương trình "Chào buổi sáng"... Nhưng là một người ham mê thể thao nên tôi sẽ đưa thêm kịch bản Tập thể dục vào ngữ cảnh Buổi sáng. Sau 3 ngày thực hiện thao tác này, hệ thống sẽ tự động lựa chọn và hiển thị kịch bản Tập thể dục vào ngữ cảnh buổi sáng để tôi tiện kích hoạt.
Tương tự, tôi có thói quen xem phim vào buổi tối để thư giãn trước khi đi ngủ. Sau vài lần kích hoạt kịch bản Xem phim thì hệ thống sẽ đưa biểu tượng của kịch bản này vào vị trí đầu tiên của ngữ cảnh Buổi tối để tôi lựa chọn. Thật tuyệt vời! Giờ thì tôi sẽ không cần phải mò mẫm tìm kiếm lệnh điều khiển mong muốn để đưa vào các ngữ cảnh tương ứng nữa, những thao tác này đã được SmartHome "học" và tự động áp dụng theo thói quen của tôi.
SmartHome sẽ tự động hiểu và học theo thói quen của người dùng
Ngoài tự lựa chọn hiển thị những kịch bản điều khiển hay dùng như trên thì phần mềm của SmartHome cũng được thiết kế mềm dẻo, không bị cứng nhắc do biết "bắt chước" và thay đổi kịch bản theo nhu cầu, thói quen và sở thích của người dùng. Ví dụ, tôi thường để điều hòa ở mức 25 độ vào lúc 10 giờ đêm. Lúc 12 giờ đêm do lạnh nên tôi điều chỉnh tăng nhiệt độ lên mức 26 độ. Vào thời gian gần về sáng, tôi tiếp tục điều chỉnh điều hòa tăng lên 27 - 28 độ thì hệ thống vẫn tự động học lại thói quen đó sau 2-3 lần.
Dù thói quen điều chỉnh của tôi lắt léo như vậy nhưng đó lại là nhu cầu của nhiều người. Tùy vào nhu cầu sử dụng mà mỗi hộ gia đình lại có thói quen điều chỉnh nhiệt độ và giờ đi ngủ khác nhau, tuy nhiên với Bkav SmartHome thì các bậc phụ huynh sẽ không cần lo lắng về việc con cái có bị lạnh vào buổi đêm hay không, họ cũng không cần tới phòng con để điều chỉnh lại nhiệt độ phòng cho thích hợp bởi SmartHome đã thực hiện công việc đó tự động sau vài lần học thói quen.
Có lẽ bạn sẽ thắc mắc tại sao hệ thống của Bkav lại có thể thông minh như vậy? Theo đại diện của Bkav, sở dĩ SmartHome hiểu và tương tác tốt với người dùng là nhờ triết lý tiếp cận sản phẩm từ Phần mềm, với hệ điều hành SmartHome OS do Bkav phát triển. Quan điểm của Bkav là phần cứng chỉ đảm đương các chức năng chuyển tải các mệnh lệnh, tính năng tự động hóa thông thường, còn phần mềm SmartHome OS đảm đương chức năng thu nhận mệnh lệnh, sau đó tính toán xử lý, tạo nên sự thông minh của hệ thống. Chính sự sáng tạo này đã làm nên sự khác biệt và "đẳng cấp" của SmartHome so với các giải pháp của các đối thủ cạnh tranh.
Trước Bkav, đã có nhiều hãng nổi tiếng như Siemens (Đức), Schneider (Pháp) tham gia vào lĩnh vực nhà tự động. Tuy nhiên, do xuất phát điểm là các hãng phần cứng chế tạo nên nhà tự động có hạn chế lớn nhất là không "hiểu" được ý của chủ nhân. Tự động hóa ngôi nhà từ khởi điểm phần mềm mà Bkav đã làm, Google, Samsung, Apple đang manh nha phát triển có thể khắc phục được nhược điểm nói trên. Trong khi nhà thông minh của Google chỉ ở dưới dạng các thiết bị đơn lẻ, hệ thống của Samsung có thể điều khiển theo các kịch bản đơn giản và khép kín trong sản phẩm của hãng, còn Apple HomeKit mới chỉ là một bộ phần mềm... thì Bkav SmartHome đã là một với hệ thống nhà thông minh hoàn chỉnh, kết nối tất cả các loại thiết bị trong ngôi nhà, không chỉ điều khiển theo kịch bản mà còn có thể thiết kế các kịch bản ngữ cảnh thông minh dựa vào thói quen, thời điểm và mệnh lệnh trước đó của chủ nhà, điểu khiển trực quan với giao diện 3D. Hướng đi từ phần mềm này đã được Bkav xác định ngay khi bắt tay vào lĩnh vực nhà thông minh từ cách đây hơn 10 năm.
Kết luận
Theo tiêu chí xếp hạng nhà thông minh của hãng nghiên cứu thị trường Gartner mới công bố, các hệ thống nhà thông minh trên thế giới hiện nay đa phần thuộc nhóm nhà tự động Home Automation. Cấp độ cao nhất của nhà thông minh là Connected Home. Đây là thế hệ nhà thông minh mà Gartner dự đoán tới những năm 2017 mới trở nên phổ biến.
Trong vài năm gần đây, các đại gia công nghệ như Microsoft, Apple, Google, Samsung... đang gấp rút tìm cách chiếm được "miếng bánh" lớn nhất trên thị trường nhà thông minh được hãng ABI Research dự báo có quy mô đến hơn 40 tỉ USD vào năm 2020. Như Google mua lại Nest (hãng sản xuất bộ điều khiển nhiệt độ thông minh và thiết bị báo khói), Samsung ra mắt hệ thống nhà thông minh khép kín trong các thiết bị của hãng hay gần đây nhất là Apple giới thiệu nền tảng phát triển ứng dụng nhà thông minh HomeKit.
Song qua trải nghiệm và quá trình nghiên cứu về nhà thông minh, tôi đã không khỏi ngạc nhiên khi nhận thấy sản phẩm SmartHome đã là hệ thống nhà thông minh hoàn chỉnh - Connected Home, kết nối tất cả các loại thiết bị trong ngôi nhà, không chỉ điều khiển theo kịch bản mà còn có thể thiết kế các kịch bản ngữ cảnh thông minh dựa vào thói quen, thời điểm và mệnh lệnh trước đó của chủ nhà. Điều đó có nghĩa là Bkav SmartHome đã có trước cả dự đoán của Gartner và tiến một bước trước các "đại gia" công nghệ trên thế giới về nhà thông minh. Nói cách khác, với sản phẩm SmartHome, chúng ta không phải là người theo đuôi, tiêu thụ công nghệ của thế giới như hiện thực lâu nay mà hoàn toàn có thể trở thành người đi đầu về xu hướng công nghệ.
Theo VnReview