Nhiều băn khoăn về Dự thảo Nghị định dịch vụ phát thanh, truyền hình sửa đổi

Ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng ban Pháp chế VCCI chia sẻ mục tiêu của VCCI khi tổ chức hội thảo này nhằm tạo ra một diễn đàn thảo luận chính sách rộng rãi, công khai để giúp các cơ quan nhà nước lựa chọn ra phương hướng chính sách phù hợp nhất, đạt được lợi ích lớn nhất.

Phát biểu khai mạc tại buổi hội thảo, ông Michael DiGregorio, đại diện Amcham Việt Nam, chia sẻ mong muốn Chính phủ Việt Nam cân nhắc kỹ lưỡng các tác động lên sự phát triển kinh tế và chủ trương đổi mới sáng tạo trước khi ban hành các quy định, chính sách mới nói chung và Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 06/2016/NĐ-CP về quản lý, cung cấp và sử dụng dịch vụ phát thanh, truyền hình nói riêng. “Chúng tôi mong muốn có một môi trường đầu tư công bằng, minh bạch giữa các doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp nước ngoài, tạo điều kiện thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế số, từ đó góp phần phát triển kinh tế xã hội của Việt Nam”.

Một thay đổi cơ bản đáng chú ý của Dự thảo Nghị định là mở rộng định nghĩa "dịch vụ phát thanh truyền hình" bao gồm cả dịch vụ cung cấp nội dung theo yêu cầu trên Internet, bao gồm các chương trình trong nước, chương trình nước ngoài, phim và các nội dung có hình ảnh hoặc âm thanh khác. Dự thảo yêu cầu các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ này theo hình thức thu phí phải thành lập doanh nghiệp tại Việt Nam và xin giấy phép tại Bộ Thông tin và Truyền thông trước khi hoạt động.

Dự thảo Nghị định cũng quy định các nội dung số như video, nhạc trực tuyến phải được biên tập, biên dịch theo quy định của Luật Báo chí, và nhà cung cấp phải đảm bảo Tỷ lệ số lượng chương trình trong nước trong tổng số chương trình cung cấp trên dịch vụ theo yêu cầu trên mạng Internet không thấp hơn 30%.

Dự thảo cũng yêu cầu kênh chương trình nước ngoài cung cấp trên dịch vụ phát thanh, truyền hình trả tiền tại Việt Nam phải không bao gồm nội dung quảng cáo được cài đặt sẵn từ nước ngoài. Các nội dung quảng cáo (nếu có) phải được cài đặt tại Việt Nam và do các cơ quan báo chí được cấp giấy phép biên tập là đầu mối thực hiện cài đặt quảng cáo, chịu trách nhiệm về thời lượng, nội dung quảng cáo bảo đảm tuân thủ quy định của pháp luật về quảng cáo như đối với kênh truyền hình trả tiền (có nghĩa là không vượt quá 5% thời lượng nội dung).

Ông Nguyễn Văn Nhiêm, Chủ tịch Hiệp hội Phát hành và Phổ biến phim Việt Nam cho rằng nội dung Dự thảo Nghị định phức tạp và mở rộng quá nhiều, gây khó khăn hơn cho doanh nghiệp trong quá trình hoạt động. Nghị định yêu & tạo giấy phép con, tăng điều kiện sản xuất kinh doanh cho doanh nghiệp. Vì vậy những điều khoản này cần phải được xem xét cân nhắc kỹ lưỡng.

Luật sư Đặng Thanh Sơn, chuyên gia về luật và chính sách từ Công ty Baker McKenzie cũng bày tỏ lo ngại về một số thay đổi trong Dự thảo Nghị định sẽ tạo thêm các gánh nặng về thủ tục hành chính cho doanh nghiệp và là rào cản cho hoạt động đầu tư vào lĩnh vực nội dung số tại Việt Nam. Các doanh nghiệp muốn gia nhập thị trường sẽ cần huy động một nguồn lực lớn để đảm bảo công tác quản lý và triển khai các quy định, đặc biệt là quy định yêu cầu đăng ký thêm giấy phép cung cấp dịch vụ phát thanh - truyền hình trả tiền và biên tập, biên dịch.

Còn theo ông Vũ Tú Thành, đại diện Hội đồng Kinh doanh Mỹ - ASEAN tại Việt Nam và Hiệp hội Truyền hình đa kênh Châu Á đề nghị cơ quan quản lý cần khoanh vùng quản lý tập trung vào các dịch vụ có thu phí vì số lượng các nội dung miễn phí trên Internet rất lớn, khó bao quát hết. Đồng thời, ông cũng lưu ý tính khả thi trong một số quy định của Dự thảo như việc yêu cầu các doanh nghiệp cung cấp nội dung phải nộp hồ sơ xin cấp phép bao gồm danh mục nội dung dự kiến và thỏa thuận bản quyền đối với chủ sở hữu bản quyền.

Ông Thành cho rằng, đối với doanh nghiệp cung cấp dịch vụ OTT, danh mục nội dung có thể lên đến hàng nghìn bộ phim, việc cung cấp danh mục và thỏa thuận bản quyền của toàn bộ các nội dung này là khó khả thi. Cũng như vậy, do số lượng nội dung trong danh mục có thể rất lớn nên việc Dự thảo quy định tỷ lệ nội dung trong nước tối thiểu 30% là rất khó đáp ứng. Ông cho rằng việc áp dụng cơ chế quản lý của dịch vụ phát thanh truyền hình để quản lý nội dung OTT sẽ không phù hợp vì có sự khác biệt về bản chất giữa hai loại hình dịch vụ.

Buổi hội thảo đã thu hút nhiều ý kiến đóng góp đa chiều, đặc biệt là những ý kiến từ cộng đồng doanh nghiệp trong nước và nước ngoài, những đối tượng sẽ thực thi và chịu tác động trực tiếp từ những quy định của Nghị định.

Ông Đậu Anh Tuấn cho biết những ý kiến này sẽ được VCCI tổng hợp và gửi đến các cơ quan hữu quan nhằm góp phần xây dựng một văn bản pháp luật hiệu quả, thúc đẩy phát triển một môi trường pháp lý thuận lợi, tạo điều kiện cho phát triển bền vững.

Khôi Linh