GenAI đang thay đổi ngành tài chính ở Việt Nam như thế nào?

Toàn Thịnh

(Dân trí) - Trí tuệ nhân tạo tạo sinh (GenAI) đang định hình lại bối cảnh cạnh tranh trong ngành tài chính. Các cuộc thảo luận giờ đây là "làm gì" và "làm như thế nào" để khai thác triệt để sức mạnh của GenAI.

Ông Kwon Il-Dong, Tổng giám đốc Boston Consulting Group (BCG) Việt Nam và ông Nguyễn Hà Thành Luân, Giám đốc dự án tại BCG Việt Nam khuyến nghị những giải pháp giúp các tổ chức tài chính khai thác sức mạnh của GenAI để gia tăng sức cạnh tranh cho doanh nghiệp mình.

Cuộc đua số hóa trong bối cảnh mới

Ngành tài chính Việt Nam đang trong thời kỳ tăng trưởng mạnh mẽ, minh chứng bởi làn sóng đầu tư vào công nghệ thông tin, số hóa ngân hàng và một lực lượng đông đảo người tiêu dùng sử dụng thành thạo công nghệ. Từ 2018-2022, dù chịu ảnh hưởng bởi Covid-19, tổng tài sản các công ty tài chính vẫn tăng mạnh, đạt trên 15 triệu tỷ đồng với tốc độ tăng trưởng bình quân hàng năm (CAGR) đạt 13%.

Trải nghiệm số dành cho khách hàng trở thành ưu tiên hàng đầu của các tổ chức tài chính tại Việt Nam. Theo nghiên cứu "Tiêu chuẩn đánh giá hiệu suất ngân hàng bán lẻ (REBEX)" được BCG tiến hành vào năm 2023 tại Việt Nam, 41% khách hàng cho biết hiệu suất ứng dụng ngân hàng (mobile banking app) là tiêu chí đánh giá quan trọng nhất để giới thiệu một ngân hàng cho gia đình hoặc bạn bè.

Ngoài ra, 62% khách hàng thường xuyên sử dụng ứng dụng ngân hàng trên thiết bị di động (mobile banking) - kênh được ưa chuộng hàng đầu. Đứng thứ hai là ngân hàng trực tuyến (internet banking) với tỷ lệ 47%.

GenAI đang thay đổi ngành tài chính ở Việt Nam như thế nào? - 1

Khách hàng Việt Nam đặc biệt quan tâm đến trải nghiệm số (Nguồn: Báo cáo phân tích từ BCG REBEX).

Tuy nhiên, chất lượng dịch vụ số hóa tại Việt Nam vẫn dưới mức trung bình toàn cầu và thấp hơn nhiều so với các thị trường hàng đầu.

Trong khảo sát "Chuẩn đoán 360 độ" của BCG (BCG's 360 Diagnostic) đánh giá hơn 300 ứng dụng ngân hàng tại hơn 50 quốc gia, Việt Nam đạt điểm 30 về hiệu suất số hóa, kém hơn mức trung bình toàn cầu là 32 và thấp hơn đáng kể so với điểm 60 của các quốc gia hàng đầu.

Các tổ chức tài chính Việt Nam có thể thu hẹp khoảng cách này bằng cách học hỏi các thị trường tiên tiến, điều chỉnh để đáp ứng nhu cầu của khách hàng nội địa một cách hiệu quả hơn.

GenAI - cuộc cách mạng hóa trong ngành tài chính 

Công nghệ GenAI đang tạo nên cuộc cách mạng trong ngành với khả năng quản lý các tương tác với khách hàng và tự động hóa quy trình hành chính. Trong quá trình hợp tác với một ngân hàng lớn ở Đông Nam Á, đội ngũ kỹ sư và chuyên gia tư vấn từ BCG đã phát triển một "chuyên gia đầu tư ảo" (Portable Investment Officer) từ GenAI để hỗ trợ sát sao hơn cho các chuyên viên quản trị quan hệ khách hàng (RMs).

"Chuyên viên ảo" này giúp tối ưu hóa tác vụ truy xuất thông tin khách hàng, có khả năng tóm tắt thông tin thị trường tài chính và cung cấp mô tả chi tiết sản phẩm một cách trực quan với ngôn ngữ dễ hiểu, nhờ vậy đã tăng năng suất của các RMs lên 50%.

GenAI đang thay đổi ngành tài chính ở Việt Nam như thế nào? - 2

GenAI tạo nên sự thay đổi cơ bản trong quy trình làm việc (Nguồn: Báo cáo phân tích của BCG).

Thúc đẩy GenAI trong các tổ chức tài chính tại Việt Nam

Từ kinh nghiệm làm việc với các tổ chức tài chính thế giới và Việt Nam, các chuyên gia tại BCG đưa các khuyến nghị quan trọng trong việc triển khai GenAI dành cho các nhà điều hành doanh nghiệp.

Trước hết, các tổ chức tài chính nên ưu tiên các giải pháp GenAI tương thích tốt với tiếng Việt. Các mô hình hàng đầu như OpenAI và Llama được huấn luyện chủ yếu bằng tiếng Anh, do đó hiệu suất có thể thay đổi khi làm việc với ngôn ngữ khác. Các tổ chức cần xem xét toàn diện và so sánh với các công cụ AI nội địa trước khi đưa ra lựa chọn.

Tổ chức, doanh nghiệp cũng cần chú trọng việc bảo vệ quyền riêng tư của khách hàng trong quá trình tương tác với mô hình GenAI, đặc biệt khi một số nhà cung cấp mô hình học máy ngôn ngữ lớn (LLM) có máy chủ đặt tại nước ngoài.

Để tương tác hiệu quả với GenAI, các tổ chức cần xây dựng một chiến lược dữ liệu toàn diện, từ quản lý, vận hành, lưu trữ, bảo mật, tổ chức hạ tầng kỹ thuật... nhằm giúp tăng chất lượng dữ liệu và giải quyết những thách thức như dữ liệu phân mảnh, thiếu tính nhất quán trong quản trị.

Tăng cường chuyên môn kỹ thuật, dữ liệu trong lĩnh vực tài chính ở Việt Nam, đặc biệt là với các ngành nghề như kỹ sư dữ liệu, nhà khoa học dữ liệu, kỹ sư ra lệnh, bao gồm cả thuê nhân lực ngoài trong ngắn hạn và phát triển nhân lực nội bộ trong dài hạn.

Khi công nghệ AI vẫn còn đang tiếp tục thay đổi, yêu cầu chi phí đầu tư tương đối lớn, các tổ chức cần thiết lập các cơ chế đánh giá và kiểm soát nghiêm ngặt để tính toán ROI (lợi tức đầu tư) dựa trên các chỉ số kinh doanh để đưa ra quyết định sáng suốt từ việc xây dựng, thử nghiệm cho đến triển khai ở quy mô rộng GenAI.

Để tối ưu GenAI, cần triển khai các cuộc thử nghiệm với người dùng cuối từ sớm và liên tục, điển hình là áp dụng mô hình Agile. Phương pháp này giảm thiểu các lỗ hổng kỹ thuật và các sai sót nghiêm trọng khác khi chính thức triển khai dự án.

Với chiến lược triển khai đúng và đồng bộ sức mạnh tập thể, GenAI sẽ tạo ra các giải pháp đổi mới sáng tạo có tác động lâu dài cho lĩnh vực tài chính nói riêng và xã hội nói chung.