1. Dòng sự kiện:
  2. Viện Y dược học dân tộc TPHCM

WHO: 5 "công cụ" then chốt để Việt Nam kiểm soát siêu biến chủng Omicron

Minh Nhật

(Dân trí) - Việc siêu biến thể Omicron xuất hiện ở Việt Nam dấy lên lo ngại về một làn sóng Covid-19 mới, trong bối cảnh tình hình dịch ở nhiều địa phương, đặc biệt là Hà Nội đang rất nóng.

Trưa 28/12, Bộ Y tế công bố ca nhiễm biến thể Omicron đầu tiên tại Việt Nam. Đây là hành khách trên chuyến bay QH9028 từ Anh Quốc về Việt Nam. Đáng chú ý, theo điều tra có 165 người đi cùng chuyến bay với bệnh nhân này, trong đó chủ yếu là người ở Hà Nội và 3 địa phương khác. 

Sáng 31/12, Quảng Nam tiếp tục phát hiện 14 trường hợp nhập cảnh dương tính biến thể Omicron.

WHO: 5 công cụ then chốt để Việt Nam kiểm soát siêu biến chủng Omicron  - 1

Việt Nam đã ghi nhận các trường hợp nhập cảnh nhiễm Omicron đầu tiên (Ảnh minh họa: Đỗ Linh).

Các mẫu dương tính với SARS-CoV-2 biến thể Omicron là những trường hợp đi trên 4 chuyến bay, trong đó có một chuyến bay từ Mỹ và 3 chuyến bay từ Hàn Quốc về Việt Nam và hiện đang cách ly tại các khách sạn trên địa bàn tỉnh Quảng Nam.

Việc siêu biến thể Omicron xuất hiện ở Việt Nam dấy lên lo ngại về một làn sóng Covid-19 mới trong bối cảnh tình hình dịch ở nhiều địa phương, đặc biệt là Hà Nội đang rất nóng.

Trả lời trong cuộc phỏng vấn với Dân trí, TS Kidong Park, Trưởng Đại diện Tổ chức Y tế Thế giới tại Việt Nam, đã chỉ ra 5 "công cụ" then chốt để Việt Nam có thể kiểm soát Omicron. Qua đó, Việt Nam có thể ngăn ngừa việc vượt qua "ranh giới đỏ" và bảo vệ các nhóm dân số dễ bị tổn thương.

Việt Nam có thể ghi nhận thêm các ca nhiễm Omicron

PV: Từ những dữ liệu đã thu thập được, WHO đánh giá thế nào về sự nguy hiểm của biến thể Omicron?

TS Kidong Park: Omicron (B.1.1.529) đã được chỉ định là một biến thể đáng quan ngại (VOC) vì nó có số lượng đột biến cao và thông tin ban đầu cho thấy nó dễ lây truyền hơn các biến thể đáng quan ngại khác, bao gồm cả Delta.

Hiện tại, WHO đang làm việc cùng với các đối tác để hiểu rõ hơn về Omicron, bao gồm khả năng lây nhiễm, mức độ nghiêm trọng và tác động của biến thể này.

WHO: 5 công cụ then chốt để Việt Nam kiểm soát siêu biến chủng Omicron  - 2

TS Kidong Park, Trưởng Đại diện Tổ chức Y tế Thế giới tại Việt Nam (Ảnh: WHO).

Cho đến nay, không có thông tin nào cho thấy biến thể này gây bệnh nặng hơn hay có ảnh hưởng đến hiệu quả của vaccine trong việc ngăn ngừa mắc bệnh nặng hoặc ảnh hưởng đến khả năng chẩn đoán.

Dữ liệu sơ bộ cho thấy Omicron có thể làm tăng nguy cơ tái nhiễm, ngay cả ở những người đã được tiêm đủ liều vaccine phòng Covid-19.

Vừa qua, Việt nam đã ghi nhận những trường hợp nhiễm biến thể Omicron đầu tiên. WHO đánh giá thế nào về nguy cơ mà Việt Nam sẽ phải đối mặt?

Theo chúng tôi, Việt Nam có thể sẽ ghi nhận thêm trường hợp nhiễm Omicron khác trong những ngày tới.

Tính đến ngày 27 tháng 12 năm 2021, Omicron đã được phát hiện ở 124 quốc gia tại 6 khu vực của WHO.

Tuy nhiên, nguy cơ hiện tại mà Việt Nam phải đối mặt là sự gia tăng số trường hợp mắc mới và tử vong kể từ cuối tháng 10 năm 2021.  Việt Nam cần ngăn chặn sự gia tăng này càng nhanh càng tốt.

5 công cụ kiểm soát để Omicron không vượt qua "ranh giới đỏ"

WHO: 5 công cụ then chốt để Việt Nam kiểm soát siêu biến chủng Omicron  - 3

Sử dụng hệ thống phát hiện sớm và đáp ứng có mục tiêu là một trong các công cụ để kiểm soát Omicron (Ảnh minh họa).

Thông tin ban đầu cho thấy chủng Omicron có khả năng lây lan mạnh hơn cả biến thể Delta. Trong bối cảnh hiện tại, Việt Nam cần làm gì để kiểm soát sự lây nhiễm của biến thể Omicron, tránh tình trạng quá tải hệ thống y tế?

Các khuyến cáo của WHO để kiểm soát sự lây lan của virus SARS-CoV-2, trong đó bao gồm biến thể Delta vẫn còn nguyên giá trị và có thể áp dụng cho Omicron.

WHO khuyến cáo 5 công cụ then chốt tới các quốc gia nhằm ngăn ngừa việc vượt qua "ranh giới đỏ" (là khi hệ thống y tế bị quá tải) và bảo vệ các nhóm dân số dễ bị tổn thương:

  1. Tăng cường tiêm phòng vaccine Covid-19;
  2. Tùy chỉnh các biện pháp xã hội và y tế công cộng;
  3. Tăng cường các lộ trình chăm sóc sức khỏe; (áp dụng điều trị tại nhà cho các trường hợp mắc bệnh nhẹ cùng với thiết lập hệ thống chuyển tuyến phù hợp).
  4. Sử dụng hệ thống phát hiện sớm và đáp ứng có mục tiêu;
  5. Các biện pháp kiểm soát biên giới quốc tế dựa trên đánh giá nguy cơ.

Các công cụ này cần được hỗ trợ bởi hoạt động truyền thông hiệu quả, giám sát (bao gồm giải trình tự gen) và truy vết tiếp xúc.

Còn quá sớm để coi Omicron là vaccine tự nhiên

Một số quan điểm cho rằng, Omicron có các triệu chứng nhẹ và có thể trở thành vaccine tự nhiên giúp chấm dứt đại dịch, WHO nhận định thế nào về quan điểm này?

Còn quá sớm và mạo hiểm để nói điều này. 

Ngay cả khi triệu chứng có vẻ nhẹ, nhưng nó có gây nên số lượng bệnh nhân lớn do khả năng lây nhiễm gia tăng, gây quá tải hệ thống y tế và cướp đi sinh mạng của những người dễ bị tổn thương.

Chúng ta cần thận trọng và tiếp tục các biện pháp 5K để ngăn ngừa lây nhiễm Covid-19, bao gồm cả biến thể Delta và Omicron.

Biến thể Omicron được phát hiện lần đầu tiên tại châu Phi và hiện đã lan ra hơn 100 quốc gia trên thế giới. Omicron chứa số đột biến nhiều chưa từng thấy ở bất cứ biến thể nào của SARS-CoV-2.

Các nghiên cứu ban đầu cho thấy, Omicron có khả năng lây lan cao hơn và dễ né miễn dịch hơn. Một nghiên cứu của các nhà khoa học Anh mới đây nói rằng, Omicron gây nguy cơ tái nhiễm gấp 5,4 lần so với biến chủng Delta.

"Omicron đang lây lan nhanh hơn đáng kể so với Delta ở các quốc gia ghi nhận lây nhiễm trong cộng đồng", báo cáo cập nhật của WHO ngày 24/12 cho biết.

Theo báo cáo của WHO, hiện vẫn chưa rõ tốc độ lây lan nhanh chóng của ca nhiễm Omicron kể từ tháng 11 là do bản thân chủng virus này dễ lây lan hơn hay do kháng vaccine, tuy nhiên nhiều khả năng là do kết hợp cả 2 yếu tố này.

"Dữ liệu ban đầu từ Nam Phi, Anh và Đan Mạch cho thấy nguy cơ nhập viện do Omicron thấp hơn so với Delta", báo cáo của WHO cho biết thêm.