Vì sao thuốc lá điện tử độc hơn thuốc lá thông thường?
(Dân trí) - Không chỉ chứa nicotine là chất gây nghiện như thuốc lá truyền thống, thuốc lá điện tử còn chứa hàng nghìn hương liệu, dễ dàng bị trộn ma túy thế hệ mới, gây ra nhiều ca ngộ độc thời gian qua.
Thuốc lá điện tử độc hại như thế nào?
Quỹ Phòng chống tác hại thuốc lá cũng cảnh báo, ngoài thuốc lá truyền thống (thuốc lá điếu, xì gà, thuốc lá sợi (thuốc lào) đang được quản lý theo quy định của Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá (PCTHTL), trên thị trường đã đang xuất hiện các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới.
Trong đó, phổ biến nhất là thuốc lá điện tử (Electronic Nicotine Delivery - ENDs) và thuốc lá làm nóng/nung nóng (HeatedTobacco Product - HTPs).
PGS.TS Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý khám, chữa bệnh, Giám đốc Quỹ PCTH thuốc lá cho biết cho biết, các loại thuốc lá điện tử này đều sử dụng thiết bị điện tử để làm nóng dung dịch hoặc nguyên liệu thuốc lá tạo ra làn hơi khói để người dùng hút vào.
Đáng nói, đang có những quảng bá gây nhầm lẫn cho người sử dụng rằng các sản phẩm thuốc lá mới là sản phẩm ít hại hơn so với các sản phẩm thuốc lá điếu thông thường và là sản phẩm giúp cai nghiện thuốc lá thông thường.
Trong khi đó, theo báo cáo của Liên minh Kiểm soát thuốc lá Đông Nam Á (SEATCA) đa phần thuốc lá điện tử có chứa nicotine, là chất gây nghiện cao, độc hại, gây bệnh tim mạch, hô hấp, tiêu hóa, ngộ độc.
Theo Tổ chức Y tế thế giới, thuốc lá điện tử không chỉ chứa nicotine là chất gây nghiện cao như thuốc lá truyền thống, mà thành phần của dung dịch thuốc lá điện tử còn có glycerin, propylene glycol và trên 15.500 các loại hương liệu có nhiều chất độc.
Propylene glycol có thể tạo thành propylene oxide, một chất gây ung thư khi được đun nóng và hóa hơi. Glycerin khi được đun nóng và hóa hơi tạo thành acrolein, gây kích ứng đường hô hấp trên.
Các chất độc hại được tìm thấy trong sol khí của thuốc lá điện tử như Ethylene Glycol, Diethylene Glycol, aldehydes, hydrocacbon thơm đa vòng (PAHs), hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOCs) nhưtoluene, nitrosamine, hydrocarbon thơm đa vòng...
Trong đó có những hợp chất đặc biệt nguy hiểm không tìm thấy trong thuốc lá thông thường như glyoxal. Một số kim loại như chì, bạc, crom, nikel, formaldehyde có hàm lượng tương đương hoặc cao hơn so với thuốc lá thông thường. Vì vậy thuốc lá điện tử gây hại cho người sử dụng và những người xung quanh.
Các hạt siêu mịn trong sol khí có khả năng đi sâu vào phổi và có thể gây nguy cơ mắc các bệnh không thường gặp ở những người hút thuốc lá thông thường.
Các dấu ấn sinh học của việc phơi nhiễm nicotine đã được tìm thấy ở những người không sử dụng thuốc lá tiếp xúc với sol khí từ thuốc lá điện tử chỉ ra rằng khói thải của thuốc lá điện tử có thể gây rủi ro cho những người xung quanh.
Bị trộn cả ma túy
Theo TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm chống độc (Bệnh viện Bạch Mai), tình trạng sử dụng thuốc lá điện tử ngày càng lan rộng nhanh chóng, đặc biệt ở giới trẻ. Cùng với đó, xuất hiện nhiều ca bệnh ngộ độc cấp tính sau khi dùng thuốc lá điện tử.
"Từ tháng 1/2022 - tháng 10/2023, Trung tâm chống độc (Bệnh viện Bạch Mai) đã tiếp nhận hơn 120 ca nhập viện sau khi sử dụng thuốc lá điện tử", TS Nguyên thông tin.
Đáng nói, kết quả xét nghiệm cho thấy 16 ca, trong mẫu thuốc lá điện tử bệnh nhân mang đến dương tính với ma túy.
Theo chuyên gia này, không thể nhận biết trong thuốc lá điện tử có ma túy hay không, khi người ta cố tình trộn chất gây nghiện vào dung dịch. Vì thế, khi hút phải thuốc lá điện tử có ma túy, các bệnh nhân thường xuất hiện tình trạng sốc, kích thích, rối loạn ý thức, thậm chí hôn mê.
"Thành phần hóa chất trong thuốc lá điện tử phức tạp hơn nhiều so với thuốc lá truyền thống, gây rất nhiều tác hại cho sức khỏe. Đáng nói, rất nhiều người lầm tưởng thuốc lá điện tử là an toàn", TS Nguyên cảnh báo.
Sử dụng thuốc lá điện tử gây bệnh cấp và mãn tính nguy hiểm nghiêm trọng hơn thuốc lá thông thường, thuốc lá điện tử còn có tác hại, mà chưa phát hiện thấy ở thuốc lá điếu thông thường, là liên quan đến hội chứng tổn thương phổi cấp (EVALI); nhồi máu cơ tim.