Vào mùa rắn sinh sôi, ngày nào cũng có ca nhập viện vì rắn cắn

(Dân trí) - Ths. BS. Nguyễn Trung Nguyên, Phụ trách Trung tâm Chống độc Bệnh viện Bạch Mai cảnh báo đang bước vào mùa rắn sinh sôi nên một tháng trở lại đây gần như ngày nào cũng có bệnh nhân bị rắn cắn phải nhập viện. Rắn độc cắn rất nguy hiểm, khiến người bệnh có thể mất mạng.

Nguy kịch vì chủ quan với rắn độc

Tại Trung tâm Chống độc, hiện có 6 ca bị rắn cắn đang nằm điều trị, trong đó có trường hợp nguy kịch hôn mê, thở máy.

Đó là trường hợp bệnh nhân Lý Văn Th. (39 tuổi, ở Lục Ngạn, Bắc Giang) điều trị tại Trung tâm hơn 1 tháng nay nhưng vẫn đang trong tình trạng hôn mê, thở máy, não bị tổn thương do rắn cạp nia cắn khi đang đi làm đồng.

Bệnh nhân vẫn trong tình trạng phải theo dõi đặc biệt sau 1 tháng bị rắn cắn. Ảnh: T.M
Bệnh nhân vẫn trong tình trạng phải theo dõi đặc biệt sau 1 tháng bị rắn cắn. Ảnh: T.M

Đáng nói, sau khi bị rắn cắn, anh Th. chủ quan không đến viện. Chỉ đến khi xuất hiện tình trạng tức ngực, khó thở, gia đình mới đưa anh tới viện nên tình trạng ngộ độc rất nặng, đến nay tiên lượng tử vong là rất cao.

Một bệnh nhân khác là anh Lại Văn H. (46 tuổi, ở Đăng Ninh, Nam Định) cũng điều trị cả tháng nay vì rắn cạp nia cắn. Trải qua hơn một tháng điều trị trong tình trạng thở máy, hôn mê, lại không có bảo hiểm y tế nên gia đình nhiều lần xin bệnh nhân về.

Các bác sĩ nhận thấy cơ hội sống của bệnh nhân là rất lớn, đã thuyết phục gia đình cho bệnh nhân ở lại điều trị. Hiện bệnh nhân đã qua cơn nguy kịch, được rút thở máy.

Bà Nguyễn Thị Ch. (61 tuổi, ở Bắc Ninh) làm nghề bắt rắn nước để bán đã 20 năm nay. Lần này, khi đi bắt rắn bà Ch. Bị rắn hổ mang chúa cắn vào tay nhưng cũng không vội tới viện mà ở nhà theo dõi. Chỉ khi có dấu hiệu mệt mỏi, buồn nôn và nôn nhiều, tay sưng to cô mới đi đến bệnh viện để khám.

BS Nguyên cho biết, năm nào cũng vậy, từ tháng 4 đến tháng 11 - là mùa sinh sôi, phát triển của rắn độc nên rất nhiều người bị rắn cắn phải nhập viện. Có những người bệnh sau một đêm ngủ dậy xuất hiện tình trạng khó nói, khó thở. Có những trường hợp rắn cắn vết nhỏ không dễ nhìn thấy, khi đưa đi viện, bác sĩ chẩn đoán rắn cắn người nhà mới giật mình.

Sơ cứu đúng cách

BS Nguyên khuyến cáo, khi bị rắn độc cắn cần nhanh chóng sơ cứu để nọc độc của rắn từ vết cắn xâm nhập vào trong cơ thể chậm hơn và ít hơn. Ngay sau khi sơ cứu cần đưa người bệnh đến ngay cơ sở y tế trong tình trạng duy trì băng ép, bất động. Trong trường hợp bệnh nhân có khó thở thì hô hấp nhân tạo cho bệnh nhân.

Vết rắn cắn trên tay bệnh nhân. Ảnh: T.M
Vết rắn cắn trên tay bệnh nhân. Ảnh: T.M

Khi phát hiện một người bị rắn cắn, trước tiên cần động viên người bệnh, không để bệnh nhân tự đi lại bởi việc vận động làm nọc độc rắn vào trong cơ thể nhanh hơn. Tiếp theo cần bất động chân, tay bị rắn cắn bằng nẹp. Biện pháp này được áp dụng với một số loại như rắn cạp nong, cạp nia, hổ mang chúa, rắn biển và một số giống rắn hổ mang thường.

Trong thực tế tiếp nhận, điều trị bệnh nhân, các bác sĩ nhận thấy sai lầm lớn nhất của những bệnh nhân khi bị rắn cắn là chủ quan, tự sơ cứu bằng các kinh nghiệm dân gian. “Đủ các biện pháp người bệnh áp dụng, đó là cố gắng hút nọc độc của rắn; Trích, rạch, châm, chọc tại vùng vết cắn; Gây điện giật, chườm đá, sử dụng “hòn đá chữa rắn cắn”; Sử dụng các loại thuốc dân gian, cổ truyền, chữa bằng mẹo; Cố gắng bắt hoặc giết rắn…Đến khi xuất hiện các dấu suy hô hấp (tím tái, co cơ, khó thở…) do nọc độc thì mới đưa bệnh nhân đến các cơ sở y tế, khiến tình trạng ngộ độc nặng nề hơn”, BS Nguyên nói.

“Tuyệt đối không mất thời gian vào các biện pháp dân gian. Nếu nhận diện được con rắn độc nên nói với bác sĩ điều trị để nhanh chóng được dùng huyết thanh kháng nọc rắn phù hợp”, BS Nguyên khuyến cáo.

Cũng theo BS Nguyên, chi phí điều trị một ca rắn cắn có thể lên tới 300 - 500 triệu đồng do thời gian điều trị dài, bệnh nặng. Đây là số tiền rất lớn nếu người bệnh không có BHYT. Vì thế các bác sĩ khuyến cáo người dân nên có BHYT để phòng những rủi ro về sức khỏe. “500 triệu viện phí, nếu có BHYT chi phí với mức hưởng 80%, người bệnh đã được số tiền gần 400 triệu đồng. Chưa kể những rủi ro về sức khỏe có thể xảy ra bất cứ lúc nào, kiếm cả năm mới được vài chục triệu vào viện chỉ 1 lần lọc máu đã lên đến 20 triệu. Vì thế, BHYT sẽ là một cứu cánh cho người dân nếu không may bị bệnh”, BS Nguyên dẫn chứng.

Hồng Hải