Uống thuốc tễ chứa chất cấm trị tiểu đường, 2 người thương vong

Hiểm họa từ thuốc chứa chất cấm

Th.BS-CKII Hoàng Ngọc Ánh, Phó khoa Hồi sức Tích cực, Bệnh viện Thống Nhất, TPHCM cho hay: “Tuần qua khoa tiếp nhận 2 bệnh nhân vào viện trong tình trạng nặng, với những biểu hiện đau bụng, đau cơ, yếu cơ, khó thở, mệt, tụt huyết áp. Cả 2 bệnh nhân đều có tiền căn bệnh tiểu đường, đang trong thời gian điều trị những loại thuốc tễ”.

Trường hợp thứ nhất là bà Võ Thị Bích L. (59 tuổi, ngụ tại TPHCM) nhập viện ngày 14/10. Khai thác bệnh sử cho thấy bệnh nhân bỏ thuốc điều trị từ tháng 10/2018, không đi khám theo lịch hẹn của bác sĩ mà tự đi mua loại thuốc Tiểu đường hoàn bán trên mạng về uống.

Sau hơn 1 năm sử dụng loại thuốc trên, gần đây bệnh nhân có triệu chứng đau lưng, tăng huyết áp, mỏi cơ xương khớp trên nền bệnh tiểu đường. Sau khi vào viện, người bệnh được chuyển nội cơ xương khớp điều trị nhưng diễn tiến bệnh nặng hơn. Các kết quả xét nghiệm cho thấy bệnh nhân bị toan chuyển hóa rất nặng (pH máu xuống còn 6,8), nguy cơ tử vong cao. Bệnh nhân được chuyển khoa Hồi sức tích cực điều trị nội khoa, sau nhiều ngày điều trị tình trạng bệnh đang từng bước cải thiện.

Ca bệnh thứ 2 bệnh nhân Đỗ Thị S. (68 tuổi, ngụ TPHCM) nhập viện ngày 16/10. Bệnh nhân có tiền sử tiểu đường 10 năm qua, vào viện cấp cứu trong tình trạng lơ mơ, ngủ gà, đau bụng, tiêu phân lỏng nhiều. Qua kiểm tra bác sĩ ghi nhận, bệnh nhân bị choáng, huyết áp tụt, không đo được lượng đường trong máu. Các xét nghiệm cho thấy, bệnh nhân bị toan chuyển hóa nặng.

Thông tin từ phía gia đình cho hay, bà S. không sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ mà uống thuốc Tàu nhiều năm qua. Trong số các loại thuốc bà sử sử dụng có một chai thuốc hạ đường huyết, chai còn lại không ghi hoạt chất, bệnh nhân đã uống hết thuốc, ngoài vỏ chai ghi toàn chữ Tàu. Các bác sĩ đã nỗ lực điều trị nội khoa tích cực, cho bệnh nhân thở máy, lọc máu nhưng diễn tiến bệnh trở năng, ngày 20/10 gia đình đã làm thủ tục đưa người bệnh về lo hậu sự.

Thế giới đã cấm nhưng Phenformin vẫn lưu hành ở Việt Nam

Thống kê tại Bệnh viện Thống Nhất từ đầu năm đến nay có 5 trường hợp phải nhập viện điều trị trong tình trạng tương tự như 2 ca bệnh trên. Trong đó, ca bệnh Bích L. được xác định sử dụng thuốc tiểu hoàn đường do một công ty nằm trên đường Chiến Lược phường Bình Trị Đông A, quận Bình Tân sản xuất. Các kết quả xét nghiệm cho thấy trong loại thuốc này có chứa Phenformin một loại chất đã bị cấm sử dụng cho người bệnh tiểu đường.

Theo BS Ngọc Ánh, ở thập niên 50 của thế kỷ trước, 2 hoạt chất Metformin và Phenformin là thuốc điều trị đầu tay được sử dụng cho những người điều trị tiểu đường. Nhóm thuốc này giúp việc điều trị ổn ở những bệnh nhân đái tháo đường tuýp khá 2 hiệu quả khi mới được phát hiện, nhưng khoảng thập niên 70 y học phát hiện ra tác dụng nguy hại cho cơ thể, loại thuốc này ngay lập tức bị cấm ở Mỹ, đến thập niên 80 thì cấm sử dụng trên toàn thế giới vì gây nguy cơ tử vong cho người bệnh.

Tuy nhiên, đến nay loại thuốc tễ có chữa chất cấm Phenformin vẫn lưu hành gây họa cho người bệnh tại Việt Nam. Theo BS Ngọc Ánh, số ca tử vong và chịu hậu quả nặng nề của chất cấm trên mỗi ngày một gia tăng, điều đó cho thấy sự kiểm soát lỏng lẻo về dược phẩm của cơ quan quản lý nhà nước. Để ngăn chặn hiểm họa cho người bệnh, ông cho rằng phía quản lý nhà nước phải có giải pháp tăng cường quản lý, xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.

Ông cũng khuyến cáo cộng đồng để tránh nguy hiểm xảy ra, người bệnh cần tiếp cận thông tin chính thống, khoa học, khi có bệnh nên tham vấn ý kiến bác sĩ. Việc sử dụng thuốc phải tuân thủ chỉ định của bác sĩ để tránh tác dụng phụ của thuốc có thể gây chết người. Ở nhóm bệnh nhân suy thận, suy gan, nghiện rượu hoặc mắc bệnh lý mạn tính khác, nguy cơ biến chứng đe dọa tính mạng do Phenfomin ở mức rất cao, phải đặc biệt cẩn trọng khi sử dụng thuốc.

Vân Sơn