Trẻ tắc ruột vì… u bã thức ăn

BS Phạm Duy Hiền, Khoa Ngoại, BV Nhi T.Ư cho biết, ở Việt Nam tuy chưa có con số thống kê chính thức nhưng tại BV này tháng nào cũng có vài ca phải phẫu thuật điều trị căn bệnh u bã thức ăn.

Đề phòng trẻ nuốt phải dị vật

Bé Lã Minh Đông 4 tuổi (Đào Xá, Thanh Thuỷ, Phú Thọ) nhập viện trong tình trạng nôn, đau bụng, sờ thấy khối u ở bụng. Chị Phạm Thị Oanh, mẹ cháu Đông cho biết, sáng hôm đó, do mải chơi, Đông đã nuốt bã kẹo cao su, sau đó lại ăn rất nhiều hồng ngâm. Chỉ mấy tiếng sau, Đông có biểu hiện đau bụng rồi nôn. Nghĩ con bị đầy bụng do ăn linh tinh nên chị Oanh không đưa bé Đông đi khám. Chỉ đến khi Đông ôm bụng lăn lộn, nôn trớ liên tục, gia đình mới vội vàng đưa đến bệnh viện. Bác sĩ tiến hành nội soi cấp cứu phát hiện Đông bị dư đọng bã thức ăn trong dạ dày vón thành hai cục, mỗi cục dài 5cm.

Ngày 8/1 vừa qua, Bệnh viện Nhi đồng 2 TP HCM cũng phẫu thuật thành công lấy ra một búi tóc dài khoảng 15cm trong ruột của bé gái 6 tuổi ở quận 2, tên là M.H. Theo người nhà bé này, bé có thói quen ăn tóc khoảng hai năm nay, nhưng do gia đình chủ quan nên không chú ý. Trước đó, ngày 5/12/2008, các bác sĩ Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Nhi đồng 1 TP HCM phẫu thuật cho một bé gái 8 tuổi ở tại TP HCM, có tiền sử ăn tóc và móng tay suốt 3 năm với khối dị vật lấy khỏi dạ dày là khối tóc có kích thước 8x10cm, nặng 350gr.

BS Bùi Thu Hương, Phó Trưởng khoa tiêu hoá, BV Nhi T.Ư cho biết, đây chỉ là 3 trong số rất nhiều trường hợp trẻ mắc bệnh u bã, phải nhập viện do sự bất cẩn của người lớn.

Có thể tử vong

Các bác sĩ cảnh báo, để dự phòng nguy cơ tạo khối bã thức ăn đường tiêu hóa, cần lưu ý cách ăn uống của trẻ. Thức ăn phải nấu chín, ninh nhừ.

Cha mẹ cần hướng dẫn trẻ nhai kỹ, không ăn quá nhanh hoặc nuốt chửng thức ăn, không ăn quá nhiều rau quả có hàm lượng chất xơ cao, nhất là những trẻ có tiền sử phẫu thuật dạ dày, ruột. Đồng thời không nên cho trẻ ăn kẹo cao su hoặc chơi những vật nhỏ có thể nuốt được.

Theo BS Phạm Duy Hiền, u bã thức ăn là một bệnh nặng cần phải điều trị kịp thời. Bệnh xuất hiện do trẻ nuốt kẹo cao su, không nhai kỹ khi ăn hoa quả có nhiều chất xơ như: mít, cam, quýt, hồng... Đặc biệt, nếu ăn lúc đói, khi dạ dày còn trống rỗng và nồng độ axit cao dễ gây kết dính các sợi xơ thực vật, tạo thành khối bã. Trẻ bị u bã thức ăn là do hệ thống bài tiết chưa hoàn chỉnh.

Đặc biệt, nguy cơ mắc bệnh càng cao ở nhóm trẻ bị tổn thương răng miệng, nhai kém hoặc trẻ có bệnh lý dạ dày, tụy. Ngoài ra, trẻ bị rối loạn tâm thần hay nhai tóc, nuốt chửng các chất bã, xơ trong thức ăn cũng dễ mắc bệnh.

Biểu hiện đầu tiên ở trẻ mắc bệnh là chán ăn, buồn nôn, mệt mỏi, sụt cân. Trẻ thường đau bụng từng cơn, nôn dịch vàng, không đi ngoài được; bụng ngày càng chướng to, nhiều trường hợp có thể nhìn thấy quai ruột cuộn lên.

Bác sĩ Hiền nhấn mạnh, bệnh hoàn toàn có thể phòng tránh được nhưng nếu không được phát hiện, điều trị kịp thời sẽ gây biến chứng nặng như thủng ruột, xoắn ruột, hoại tử ruột phải cắt bỏ.

“Chỉ một số trường hợp có thể thụt tháo, truyền dịch, kháng sinh…để đẩy bã thức ăn ra ngoài, hầu hết trẻ bị u bã thức ăn phải tiến hành phẫu thuật. Việc phát hiện muộn còn khiến quá trình hồi sức sau mổ gặp nhiều khó khăn, thậm chí trẻ có thể bị tử vong do suy kiệt hoặc mất quá nhiều nước”, BS Hiền nói.