Tiềm ẩn nguy cơ bùng phát bệnh truyền nhiễm

Thứ tư, 18/12/2013 - 11:27

(Dân trí) - Trong năm 2013 một số loại bệnh truyền nhiễm vẫn diễn biến rất phức tạp. Cục Y tế Dự phòng quan ngại bước sang năm 2014, nguy cơ gia tăng của nhiều loại bệnh truyền nhiễm sẽ đe dọa đến sức khỏe cộng đồng.

Phập phồng với dịch cúm gia cầm

Về thời điểm cuối năm, bệnh cúm gia cầm đang trở nên nóng hơn, tại Trung Quốc đã có 140 trường hợp mắc cúm A/H7N9 trong đó 47 trường hợp tử vong. Bệnh đang có xu hướng lan dần xuống các tỉnh phía Nam Trung Quốc, trường hợp mắc bệnh tại tỉnh Quảng Đông tiếp giáp với miền Bắc Việt Nam đã được ghi nhận. Trong khi đó tình hình buôn bán, vận chuyển gia cầm nhập lậu hiện vẫn chưa được kiểm soát tốt khiến nguy cơ H7N9 xâm nhập vào Việt Nam mùa Đông - Xuân tới là rất lớn.

Buôn bán, giết mổ gia cầm trái phép đang "tiếp tay" cho dịch cúm

Bên cạnh H7N9, cúm A/H5N1 đang là mối đe dọa trực tiếp đến gia cầm và sức khỏe cộng đồng. Năm 2013, các quốc gia trong khu vực tiếp tục ghi nhận thêm 34 trường hợp mắc, 21 trường hợp tử vong. Nước láng giềng Campuchia có 23 trường hợp mắc, 12 trường hợp tử vong, dịch xảy ra ở khu vực tiếp giáp với các tỉnh biên giới Tây - Nam nước ta.

Dịch cúm H5N1 không chỉ đe dọa mà đã tấn công trực tiếp khiến hai trường hợp nhiễm cúm tại Đồng Tháp và Long An, trong đó trường hợp tại Đồng Tháp đã tử vong. Từ đầu năm 2003 đến nay, Việt Nam ghi nhận 125 trường hợp mắc, 62 trường hợp tử vong. Nguy cơ lây nhiễm cúm A/H5N1 từ gia cầm sang người luôn tiềm ẩn bùng phát do dịch cúm trên gia cầm vẫn liên tiếp được ghi nhận hàng tháng tại nhiều địa phương trong cả nước. Thời tiết mùa Đông - Xuân rất thuận lợi cho sự phát triển và lan rộng của vi rút cúm nói chung và cúm gia cầm nói riêng, cùng với tập tục chăn nuôi gia cầm nhỏ lẻ, điều kiện kinh tế, vệ sinh thấp kém ở một số bộ phận dân cư đang tạo điều kiện cho bệnh dịch lây lan.

Ẩn họa bệnh truyền nhiễm ở người

Năm 2013, trên cả nước số ca mắc tay chân miệng đã giảm 49,3%, tử vong giảm 55,6% so với cùng kỳ năm 2012, song bệnh vẫn lưu hành ở mức cao và rộng khắp cả 63 tỉnh, thành phố. Môi trường ô nhiễm và các thói quen hành vi không hợp vệ sinh là điều kiện thuận lợi cho tác nhân gây bệnh lưu hành. Riêng khu vực phía Nam, số mắc giảm 42,8% so với cùng kỳ 2012 (83.372 trường hợp), tổng số tử vong giảm 53,66% với cùng kỳ 2012 (41 trường hợp); ngày 12/12/2013 bổ sung thêm 01 trường hợp tử vong tại Cần Thơ (tích lũy số tử vong năm 2013: 20 trường hợp).

Cùng với tay chân miệng, số ca mắc bệnh sốt xuyết huyết cũng giảm 24,3%, số tử vong giảm 43,7% so với cùng kỳ năm 2012. Đây là năm có số mắc thấp nhất trong vòng 5 năm qua. Tuy nhiên, trong năm 2014 nguy cơ gia tăng số mắc là rất lớn vì theo chu kỳ dịch bệnh, khối cảm nhiễm gia tăng (những trẻ chưa mắc bệnh).

Trẻ em đang là đối tượng chính bị các bệnh truyền nhiễm tấn công

Việc kiểm soát gia tăng số mắc sốt xuất huyết là rất khó khăn vì chưa có vắc xin phòng bệnh; chưa có thuốc điều trị đặc hiệu; thói quen trữ nước sinh hoạt của đại bộ phận dân cư sinh sống tại khu vực đồng bằng sông Cửu Long, các vùng thường xuyên bị mưa bão, lũ lụt, khu vực công nghiệp hóa mạnh là nơi có rất nhiều ổ đọng nước... tạo môi trường thuận lợi cho muỗi đẻ trứng, phát triển và truyền bệnh sốt xuất huyết.

Số ca mắc bệnh sốt rét đã giảm liên tục các năm qua, tuy nhiên hiện nay ký sinh trùng sốt rét đã ghi nhận tại nhiều địa phương như: Bình Phước, Gia Lai, Đắc Nông và Quảng Nam. Nguy cơ gia tăng kháng thuốc và sốt rét quay trở lại ở một số tỉnh miền Trung và Tây Nguyên đang hiện hữu.

Dù đã có nhiều nỗ lực trong phòng chống bệnh dại nhưng loại bệnh này vẫn rất nóng tại khu vực miền núi phía Bắc. Tử vong do mắc bệnh dại đang đứng hàng đầu trong số trường hợp tử vong do các bệnh truyền nhiễm trong các năm gần đây. Riêng năm 2013 ghi nhận 90 trường hợp tử vong (hầu hết ở các tỉnh miền núi phía Bắc) trong đó 98% số trường hợp tử vong đều không tiêm vắc xin dại sau khi bị chó cắn. Việc hạ thấp tỷ lệ mắc bệnh dại còn gặp nhiều khó khăn vì bệnh dại trên đàn chó chưa được kiểm soát ở các vùng nông thôn, đặc biệt ở các khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa. Nhận thức của người dân cùng với kinh tế khó khăn, khoảng cách tiếp cận dịch vụ y tế cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh dại.

Trước tình hình trên, Cục Y tế Dự phòng chỉ đạo các Viện Vệ sinh dịch tễ, Viện Pasteur, Sở Y tế, Trung tâm Y tế dự phòng các tỉnh, thành phố trên cả nước tích cực triển khai các biện pháp tuyên truyền cho người dân tăng cường ý thức phòng, chống dịch bệnh ngay từ đầu mùa dịch; chuẩn bị sẵn sàng các đội cơ động chống dịch bệnh; tăng cường các hoạt động giám sát, kiểm dịch y tế tại các cửa khẩu để ngăn chặn bệnh dịch, không cho xâm nhập vào nước ta, đặc biệt là cúm A(H7N9).

Vân Sơn