Sốt xuất huyết trở nặng vì người bệnh chỉ "chăm chăm" sàng lọc Covid-19

Hồng Hải

(Dân trí) - Bị sốt, nhiều người nghĩ ngay đến Covid-19, chỉ đi sàng lọc bệnh này, khi âm tính yên tâm về nhà. Đến khi sốt li bì, chảy máu chân răng, hạ tiểu cầu... vào viện mới ngỡ ngàng bị sốt xuất huyết.

PGS.TS. Đỗ Duy Cường, Giám đốc Trung tâm bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, từ đầu năm 2021 đến nay, Trung tâm đã tiếp nhận và điều trị hàng trăm trường hợp sốt xuất huyết Dengue phải nhập viện, đặc biệt có nhiều trường hợp nặng trên các cơ địa đặc biệt như phụ nữ có thai, bệnh nhân có các bệnh nền như suy tim, suy thận, bệnh gan, phổi mạn tính…

Từ cuối tháng 9 bắt đầu gia tăng số bệnh nhân sốt xuất huyết phải nhập viện với các triệu chứng đặc trưng là sốt cao đột ngột, đau mỏi người, phát ban, hạ tiểu cầu… Đáng nói, rất nhiều bệnh nhân khi có triệu chứng khởi điểm sốt thì ngại đi khám vì ngại Covid-19, hoặc có đi khám thì chỉ vào sàng lọc Covid-19 rồi về nhà, khiến nhiều người diễn biến rất nặng ở thời điểm nhập viện điều trị.

Sốt xuất huyết trở nặng vì người bệnh chỉ chăm chăm sàng lọc Covid-19 - 1

PGS.TS Đỗ Duy Cường khám cho một bệnh nhân sốt xuất huyết đang nằm điều trị tại Trung tâm.

"Đặc biệt, dịch sốt xuất huyết năm nay có nhiều bệnh nhân nặng, tràn dịch ổ bụng, tiểu cầu hạ thấp kèm xuất huyết phải vào viện truyền khối tiểu cầu", PGS Cường thông tin.

Bệnh nhân N.L.A. (42 tuổi, ở Hà Tĩnh) ra Hà Nội chăm chồng đang điều trị nhiễm trùng huyết đang điều trị tại Trung tâm Bệnh nhiệt đới - Bệnh viện Bạch Mai từ ngày 21/9. Ngày 29/9, chị bắt đầu xuất hiện sốt cao, đau mỏi người, mệt nhiều kèm tiêu chảy.

Bệnh nhân được chuyển ra khám sàng lọc Covid-19 để làm xét nghiệm PCR Covid-19 và đồng thời test nhanh Dengue. Kết quả test Covid-19 âm tính, nhưng test Dengue dương tính. Bệnh nhân được chẩn đoán mắc sốt xuất huyết và nhập viện điều trị tại Trung tâm Bệnh nhiệt đới cùng với chồng.

Hiện bệnh nhân vẫn sốt cao, tiểu cầu hạ thấp, ngày 4/10 xuống còn 20 G/L, men gan tăng, chảy máu chân răng.

Trường hợp thứ 2 là một bệnh nhân chạy thận chu kỳ tại Đơn nguyên Thận nhân tạo, Bệnh viện Bạch Mai. Bệnh nhân quê ở Thanh Hóa nhưng ra Hà Nội ở cùng nhà cô chú tại Xã Đàn, quận Đống Đa.

Ngày 1/10, khi đang thực hiện lọc máu chu kỳ tại Bệnh viện, bệnh nhân xuất hiện rét run kèm sốt cao nên được đưa vào Trung tâm Cấp cứu A9 và chuyển vào Trung tâm Bệnh nhiệt đới.

Kết quả test Covid-19 âm tính, nhưng xét nghiệm Dengue dương tính. Kết quả xét nghiệm máu của bệnh nhân cho thấy bạch cầu, tiểu cầu đều hạ, thiếu máu, có dịch trong ổ bụng, chuyển vào Trung tâm Bệnh nhiệt đới điều trị.

Ngoài ra, có nhiều trường hợp vào viện ở ngày thứ 4, thứ 5 sau sốt, vì lúc đầu chỉ đi test nhanh Covid-19, khi âm tính chỉ nghĩ chắc sốt virus đơn giản nên ở nhà theo dõi. Đến khi sốt cao, buồn nôn, chân tay lạnh... vào viện khám thì tiểu cầu hạ, máu cô đặc phải nhập viện điều trị.

Phân biệt Covid-19 và sốt xuất huyết như thế nào?

PGS.TS Đỗ Duy Cường cho biết, sốt xuất huyết và Covid-19 đều là các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm gây dịch do virus gây ra với các biểu hiện ban đầu giống nhau, có thể gây nhầm lẫn như: biểu hiện sốt, đau đầu, đau mỏi người.

Tuy nhiên, đây là hai bệnh có yếu tố dịch tễ và đường lây truyền cũng như bệnh cảnh hoàn toàn khác nhau. Covid-19 lây qua đường hô hấp do tiếp xúc giọt bắn, còn sốt xuất huyết lây qua đường máu do muỗi truyền.

Dấu hiệu Covid-19 ngoài sốt, đau đầu, đau mỏi người còn xuất hiện đau rát họng, ho, sổ mũi, chảy mũi, ngạt mũi, mất khứu giác... khi nặng hơn có thể tức ngực, khó thở.

Trong khi đó, sốt xuất huyết ngoài sốt cao, đau đầu, đau người sẽ thêm các biểu hiện da xung huyết, mặt và củng mạc mắt đỏ, nặng hơn có xuất huyết hoặc dẫn đến sốc do máu bị cô đặc. Đối với bệnh nhân mắc Covid-19 thì ngoài yếu tố dịch tễ có tiếp xúc với người mắc Covid-19 thì còn có biểu hiện viêm đường hô hấp như ho, khó thở, mất ngửi,… nặng sẽ có biểu hiện viêm phổi và suy hô hấp.

Đa số bệnh nhân sốt xuất huyết thường tự khỏi trong vòng 7 ngày, tuy nhiên khoảng 5% bệnh nhân sẽ có biểu hiện nặng như chảy máu hoặc thoát huyết tương gây sốc do giảm thể tích, nếu không phát hiện và điều trị kịp thời sẽ có nguy cơ gây tử vong.

"Đặc biệt trong bối cảnh dịch Covid-19 đang lan rộng thì các triệu chứng của sốt xuất huyết cần hết sức lưu ý vì có một số triệu chứng rất dễ nhầm lẫn với Covid-19 như: sốt, đau mỏi cơ. Do đó nhân viên y tế cần khai thác yếu tố dịch tễ rất cẩn thận và kỹ càng, đồng thời yêu cầu làm xét nghiệm khẳng định, tránh bỏ sót hoặc nhầm lẫn, gây ra các hậu quả đáng tiếc", TS Cường khuyến cáo.

Triệu chứng của sốt xuất huyết là sốt cao liên tục, kéo dài 5-7 ngày, kèm theo đau đầu, đau người, có thể nổi hạch, phát ban, trên người nổi da xung huyết đỏ, mắt đỏ xung huyết.

Các trường hợp nặng có dấu hiệu cảnh báo xuất hiện ngày thứ 4, 5 như: đau bụng vùng gan, buồn nôn, tiểu ít, chân tay lạnh, có thể xuất huyết chảy máu dưới da, chảy máu cam, chảy máu chân răng. Ở nữ giới có thể có hiện tượng rong kinh, rong huyết, nặng hơn có biểu hiện xuất huyết nội tạng như xuất huyết tiêu hóa, xuất huyết não, tổn thương gan, rối loạn đông máu...

Khi có một trong những biểu hiện trên, người dân nên đến các cơ sở y tế để được xét nghiệm chẩn đoán và điều trị, tuyệt đối không được tự ý theo dõi và truyền dịch tại nhà.