Sở Y tế TPHCM: Đã thiếu thuốc từ lâu, không phải do sợ đấu thầu

Hoàng Lê

(Dân trí) - Theo Sở Y tế TPHCM, hầu hết các bệnh viện có tình trạng thiếu thuốc nhưng đã tồn tại từ rất lâu chứ không phải mới xuất hiện, và không phải do sợ sai mà không dám tổ chức đấu thầu.

Lãnh đạo Sở Y tế TPHCM vừa chủ trì buổi làm việc trực tiếp với Giám đốc và Trưởng khoa Dược của tất cả bệnh viện và trung tâm y tế trực thuộc. Buổi làm việc để lắng nghe và trao đổi về tình hình cung ứng thuốc và các giải pháp nhằm chủ động không để xảy ra tình trạng thiếu thuốc do tâm lý sợ sai khi đấu thầu mua sắm thuốc như các báo, đài phản ánh gần đây.

Sở Y tế TPHCM: Thiếu thuốc không phải do sợ đấu thầu

Qua buổi làm việc, Sở Y tế TPHCM cho biết về cơ bản các cơ sở trên địa bàn đảm bảo cung ứng đủ thuốc cho nhu cầu khám bệnh, chữa bệnh của người dân. Hầu hết các bệnh viện đã và đang tổ chức đấu thầu thuốc theo quy định.

Khi các bệnh viện được hỏi có thiếu thuốc hay không, câu trả lời của hầu hết các Giám đốc đơn vị là có. Dù vậy theo Sở Y tế, tất cả bệnh viện cho rằng đây là các vấn đề đã tồn tại từ rất lâu do nhiều nguyên nhân khác nhau, chứ không phải do sợ sai mà không dám tổ chức đấu thầu hoặc đấu thầu muộn.

Sở Y tế TPHCM: Đã thiếu thuốc từ lâu, không phải do sợ đấu thầu - 1

Sở Y tế TPHCM cho biết, hầu hết các bệnh viện có thiếu thuốc nhưng đã tồn tại từ lâu (Ảnh minh họa: Hoàng Lê).

Sở Y tế TPHCM cũng chỉ ra các nguyên nhân gây ra thiếu một vài loại thuốc đã tồn tại từ nhiều năm qua, không phải là vấn đề mới xuất hiện gần đây.

Thứ nhất, ngành y tế địa phương luôn bị động đối với một số thuốc thuộc danh mục thuốc hiếm, do không có nhà cung ứng vì ngừng sản xuất như: Dopamin, dung dịch cao phân tử Dextran, huyết thanh kháng nọc rắn…

Các loại thuốc phải kiểm soát đặc biệt (như thuốc gây nghiện, hướng thần: Diazepam, Phenobarbital dạng tiêm, Midazolam,…) trong những năm gần đây khó tìm, do nhà sản xuất trong nước gặp khó khăn về nguồn nguyên liệu hoặc thế giới đã ngừng sản xuất.

Mới đây cũng xuất hiện một vài thuốc bị gián đoạn do ảnh hưởng bởi chiến tranh giữa Nga và Ucraina (thuốc Methotrexat sản xuất từ Belarus), hoặc do hết số đăng ký nhưng chưa được Bộ Y tế gia hạn.

Sở Y tế TPHCM: Đã thiếu thuốc từ lâu, không phải do sợ đấu thầu - 2

Người dân chờ lấy thuốc tại Bệnh viện Truyền máu Huyết học TPHCM (Ảnh: Hoàng Lê).

Thứ hai, các bệnh viện bị động trong vấn đề mua sắm thuốc thuộc danh mục đàm phán giá và đấu thầu tập trung cấp quốc gia, vì công việc này theo quy định do Trung tâm Mua sắm tập trung thuốc Quốc gia thực hiện.

Thứ ba, một số thuốc mới phát sinh do các bệnh viện tuyến cuối triển khai thêm các kỹ thuật mới, chuyên sâu (như thuốc điều trị ung bướu, huyết học...). Hầu hết các thuốc này nhập khẩu chuyến hàng năm sau khi được Bộ Y tế cấp phép. Nếu chưa cấp phép kịp thì khả năng sẽ bị thiếu. 

Bên cạnh đó, một số cơ sở khám, chữa bệnh có quy mô nhỏ, thiếu nguồn nhân lực tham gia công tác đấu thầu thuốc theo quy định, chưa có kinh nghiệm trong mua sắm nên bị động.

Sở Y tế TPHCM: Đã thiếu thuốc từ lâu, không phải do sợ đấu thầu - 3

Nhiều bệnh viện tại TPHCM phải phân phối thuốc, thiết bị y tế điều trị cho bệnh nhân nặng từ tỉnh đến (Ảnh minh họa: Hoàng Lê).

Cũng theo Sở Y tế TPHCM, thách thức của địa phương là còn phải sẵn sàng tiếp nhận người bệnh từ các tỉnh thành chuyển đến do bệnh nặng và kể cả thiếu một số thuốc, vật tư y tế, khi các địa phương chậm tổ chức đấu thầu theo quy định.

TPHCM làm gì để cung ứng đủ thuốc, vật tư y tế?

Nhận ra những khó khăn trên, Sở Y tế TPHCM đã tham mưu đến lãnh đạo địa phương cho phép thành lập Trung tâm mua sắm tập trung thuốc, vật tư y tế, trang thiết bị.

Sở Y tế cũng thành lập tổ công tác chịu trách nhiệm tiếp nhận các thông tin, tư vấn và hướng dẫn xử lý tình huống thiếu thuốc (nếu có) của các bệnh viện. Đồng thời, tổ chức các Hội đồng chuyên gia để rà soát, cập nhật lại các thuốc thuộc danh mục thuốc hiếm, xây dựng các thuốc thay thế.

Sở Y tế TPHCM: Đã thiếu thuốc từ lâu, không phải do sợ đấu thầu - 4

Sở Y tế TPHCM cho biết luôn bị động đối với một số thuốc thuộc danh mục thuốc hiếm như huyết thanh kháng nọc rắn. Trong ảnh là bệnh nhân nguy kịch vì bị rắn cắn (Ảnh: Hoàng Lê).

Ngoài ra, bệnh viện phải tăng cường kiểm tra, giám sát việc tuân thủ phác đồ điều trị trong công tác kê đơn tại đơn vị mình. Sở Y tế sẽ tổ chức các đoàn kiểm tra về hoạt động quản lý cung ứng thuốc ở các cơ sở.

Sở Y tế kiến nghị UBND TPHCM hỗ trợ ngân sách cho ngành y tế trong việc dự trữ một số thuốc hiếm. Với Bộ Y tế, kiến nghị tiếp tục rút ngắn thời gian gia hạn số đăng ký đối với các thuốc đã hết hạn, rút ngắn thời gian cấp phép nhập khẩu chuyến với những thuốc chưa có số đăng ký.

Ngành y tế TPHCM mong Bộ Y tế chỉ đạo Trung tâm mua sắm tập trung thuốc Quốc gia rút ngắn thời gian đấu thầu để tránh gây gián đoạn cung ứng thuốc. Ngoài ra, có chính sách đặt hàng cho các nhà sản xuất trong nước ưu tiên sản xuất các loại thuốc cấp cứu, đặc trị.

Trước đó, PV Dân trí ghi nhận nhiều phản ánh của bệnh nhân điều trị bệnh mạn tính tại TPHCM khi phải tự mua thuốc nằm trong danh mục hưởng bảo hiểm y tế ở bên ngoài, vì bệnh viện đã hết thuốc, khiến cuộc sống ảnh hưởng nặng nề.

Lãnh đạo một số bệnh viện cũng thừa nhận việc thiếu thuốc khiến bệnh nhân bị ảnh hưởng quyền lợi và lý giải bằng nhiều nguyên nhân, trong đó có tâm lý e sợ đấu thầu sau các vụ "bắt bớ" diễn ra liên tục gần đây.

Tại buổi họp báo của Ban Chỉ đạo phòng, chống Covid-19 và phục hồi kinh tế TPHCM chiều 16/6, bà Lê Thiện Quỳnh Như, Phó Chánh văn phòng Sở Y tế chia sẻ, gần đây, các sự cố trong công tác mua sắm thuốc, vật tư, trang thiết bị ngành y diễn ra khá nhiều tại các tỉnh, thành. Do đó, nhân viên y tế có tâm lý lo ngại khi mua sắm, sợ sai phạm.

Lãnh đạo Sở Y tế TPHCM đã làm việc với 77 bệnh viện đa khoa, chuyên khoa, trung tâm y tế trên địa bàn để làm rõ vấn đề có thiếu thuốc hay không.

"Chúng tôi ghi nhận, hiện tại, các cơ sở y tế, trung tâm y tế không thiếu thuốc. Hầu hết bệnh viện trên địa bàn đã có kết quả đấu thầu thuốc, chỉ còn một vài bệnh viện đang chờ nhưng đã được phê duyệt kế hoạch mua thuốc bổ sung với sự cung ứng đủ", đại diện Sở Y tế TPHCM khẳng định.

Phó Chánh văn phòng Sở Y tế TPHCM thông tin thêm, trên địa bàn không có tình trạng buộc bệnh nhân có bảo hiểm y tế phải mua thuốc bên ngoài. Tuy nhiên, nhiều bệnh nhân có nhu cầu dùng các loại biệt dược, không muốn sử dụng thuốc thay thế nên có thể tự mua bên ngoài để đáp ứng.