Sàng lọc, điều trị sớm bệnh thận mạn: Giải pháp cho bệnh nhân và nguồn lực y tế

Bệnh thận mạn: Căn bệnh phổ biến nhưng thường được phát hiện muộn

Theo thống kê, Việt Nam có hơn 8,7 triệu người mắc bệnh thận mạn, chiếm 12,8% số người trưởng thành. Số ca mắc mới mỗi năm lên đến 8.000 ca và số bệnh nhân cần điều trị lọc máu do tiến triển của bệnh thận mạn, lên đến khoảng 800.000 người. Điều đáng chú ý là người mắc suy thận đang có xu hướng trẻ hóa.

Đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh thận mạn là những người có tiền sử hoặc đang mắc ít nhất một bệnh lý sau: đái tháo đường, tăng huyết áp, bệnh tim mạch (suy tim, bệnh tim thiếu máu cục bộ…), thừa cân, béo phì, suy thận cấp, tổn thương thận cấp, sỏi thận, sỏi niệu và các bệnh hệ thống...

Tại hội thảo khoa học "Chân trời mới cho phổ rộng bệnh nhân bệnh thận mạn - Cuộc cách mạng từ Empagliflozin" diễn ra tại Hà Nội ngày 22/11, GS.TS.BS Nguyễn Lân Việt, Phó chủ tịch thường trực Hội Tim mạch học Việt Nam cho biết, thực tế, bệnh thận mạn thường không có hoặc có khá ít các triệu chứng trong giai đoạn đầu nên thường bị bỏ sót trong quá trình chẩn đoán. Một số khảo sát gần đây cho thấy 80,3% bệnh nhân có nguy cơ cao bệnh thận mạn như bệnh nhân đái tháo đường, tăng huyết áp, còn chưa được thực hiện các xét nghiệm tầm soát để chẩn đoán bệnh thận mạn theo đúng khuyến cáo.

Bệnh thận mạn là một căn bệnh nguy hiểm, nhưng lại tiến triển âm thầm và không có triệu chứng rõ ràng cho đến khi tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng. Tại Việt Nam, rất nhiều trường hợp được chẩn đoán khi bệnh đã ở giai đoạn cuối, gây khó khăn lớn trong việc điều trị và làm tăng tỷ lệ tử vong. Có tới 33% bệnh nhân bệnh thận mạn tiến triển đến tử vong sau 5 năm và 12% tiến triển đến giai đoạn cuối phải lọc máu hoặc ghép thận. Điều này không chỉ làm suy giảm chất lượng cuộc sống của bệnh nhân mà còn gia tăng gánh nặng kinh tế của gia đình và xã hội.

Về cá nhân, người mắc bệnh thận mạn giai đoạn muộn chất lượng cuộc sống bị suy giảm nghiêm trọng. Chi phí điều trị, đặc biệt là các phương pháp như lọc máu hay ghép thận là gánh nặng tài chính lớn mà không phải ai cũng có khả năng chi trả. Ngoài ra, áp lực từ bệnh tật và tài chính gây ảnh hưởng tiêu cực đến tinh thần người bệnh và người thân trong gia đình.

Số người mắc bệnh thận mạn tăng cao tạo gánh nặng, dẫn đến tình trạng quá tải tại các cơ sở y tế. Các thách thức này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải nâng cao ý thức phòng ngừa và phát hiện sớm để giảm thiểu gánh nặng chung.

Bước tiến trong điều trị bệnh thận mạn: Hy vọng mới cho người bệnh

Chẩn đoán và điều trị sớm là rất quan trọng, giúp bệnh nhân có thêm thời gian sống với tình trạng sức khỏe ổn định hơn, đồng thời giúp cải thiện triệu chứng cũng như bảo vệ bệnh nhân khỏi nguy cơ biến chứng nguy hiểm, bao gồm tử vong. 

Cũng trong hội thảo này, GS.BS. Michel Jadoul, chuyên gia Thận học tại Bệnh viện Đại học Saint-Luc, Brussels, Vương quốc Bỉ, nhận định, hành động sớm là rất cần thiết giảm thiểu các biến chứng. Và để phát hiện kịp thời bệnh thận mạn, cần tập trung sàng lọc ở các nhóm nguy cơ cao như người mắc đái tháo đường, tăng huyết áp, có tiền sử bệnh lý tim mạch, rối loạn chuyển hóa lipid, người trên 60 tuổi, người hút thuốc lá hoặc có tiền sử gia đình mắc bệnh thận mạn...

Vì vậy, những người mắc các bệnh lý này hoặc có tiền sử gia đình liên quan cần đặc biệt lưu ý và tiến hành các xét nghiệm cần thiết như như eGFR (đánh giá chức năng lọc của thận) và uACR (đánh giá mức độ tổn thương thận) để phát hiện bệnh kịp thời. Đây đều là các xét nghiệm thường quy tại các bệnh viện, mỗi người đều có thể trao đổi với bác sĩ để thực hiện sàng lọc cho đối tượng nguy cơ cao.

Những năm gần đây, với sự phát triển của khoa học, điều trị bệnh thận mạn đã có những bước tiến quan trọng, mang đến niềm hy vọng mới cho hàng triệu bệnh nhân Việt Nam đang sống chung với bệnh thận mạn.