Ninh Bình: Sinh vật lạ trong nước sạch là ấu trùng ruồi cống
(Dân trí) - Đoàn kiểm tra liên ngành tỉnh Ninh Bình vừa có báo cáo về “sinh vật lạ” xuất hiện trong nước sinh hoạt của nhiều hộ dân trên địa bàn thời gian qua. Sinh vật này không phải là giun mà là ấu trùng của ruồi cống, không gây hại và bệnh gì cho con người.
Đoàn kiểm tra liên ngành tỉnh Ninh Bình đã tiến hành kiểm tra hoạt động sản xuất và cung cấp nước sinh hoạt của 3 công ty cấp nước cho địa bàn thành phố gồmCông ty CP cấp thoát nước Ninh Bình (Nhà máy nước Ninh Bình; Công ty CP Địa ốc VSG (Nhà máy nước BOO VSG) và Công ty TNHH Xây dựng & Thương mại Thành Nam (Nhà máy nước Thành Nam).
Đoàn đã kiểm tra thực địa tại 3 nhà máy, các vòi trung gian trên hệ thống đường ống cấp nước cho các hộ gia đình, dụng cụ trữ nước tại nhà dân. Đồng thời đã lấy 27 mẫu nước gửi xét nghiệp tại Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Ninh Bình và Viện Sức khỏe nghề nghiệp - Môi trường Hà Nội, Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng Trung ương.
Kết quả thực địa tại các nhà máy nước cho thấy, quy trình sản xuất của các nhà máy thực hiện theo đúng tiêu chuẩn xây dựng Việt Nam TCXDVN 33: 2006 của Bộ Xây dựng. Ba nhà máy đều có phòng hóa nghiệm, hàng ngày đã làm xét nghiệm nội kiểm một số chỉ số thông thường: màu, độ đục, độ Ph, độ cứng, hàm lượng Clo dư. Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Ninh Bình định kỳ làm xét nghiệm ngoại kiểm các tiêu chí thuộc mức độ A, một tháng/1 lần (theo QCVN 01:2009/BYT).
Về công tác đảm bảo vệ sinh nội ngoại cảnh, kiểm tra cho thấy khu vực nước nguyên liệu tại bờ sông Đáy của nhà máy nước Ninh Bình không đảm bảo vệ sinh như: Bể không có nắp, không có rào chắn bèo rác, không có biển báo theo quy định tại Thông tư 50/2015/TT-BYT của Bộ Y tế.
Đáng nói, kết quả xét nghiệp lý hóa tại Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Ninh Bình cho thấy, chỉ số clo dư và chỉ số pecmangannat tại vòi sau đồng hồ của các hộ dân đều không đạt. Còn các chỉ số khác đều nằm trong giới hạn cho phép của QCVN 01: 2009/BYT.
Ông Vũ Văn Cẩn – Trưởng Đoàn kiểm tra, Phó Giám đốc Sở Y tế Ninh Bình, cho rằng do chỉ số clo dư không đạt và chỉ số Pecmangannat (là biểu hiện lượng các chất hữu cơ có trong nước và để xác định mức độ ô nhiễm) vượt giới hạn cho phép là nguyên nhân khiến ấu trùng sống sót trong nước bể chứa của các hộ dân.
Về “sinh vật lạ” được lấy từ một số mẫu nước trong bể chứa hoặc téc tại một số gia đình do nhà máy nước Ninh Bình cung cấp (mẫu tại bể thành phẩm nhà máy và đầu vòi vào các hộ dân của 3 nhà máy không phát hiện có sinh vật lạ), các chuyên gia cho rằng côn trùng đã chui vào bể, téc của các hộ dân đẻ ấu trùng.
Về xác định danh tính của ấu trùng sống trong nước máy, theo đại diện Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng TƯ, đây không phải là giun tròn mà là ấu trùng của côn trùng thuộc bộ 2 cánh, có tên khoa học là Drain (Ruồi cống) thuộc bộ Diptera, họ Psychodidae, giống Psychoda. Loại côn trùng này trưởng thành sống ngoài thiên nhiên, đẻ trứng trong nước, ấu trùng thường sống trong các bể nước không được đậy kín, ăn các chất hữu cơ có trong nước. Loại ấu trùng của nhóm côn trùng này không có tác hại gì cho sức khỏe con người, có thể làm thức ăn cho cá.
Sau khi có kết quả xét nghiệm, Đoàn kiểm tra đã yêu cầu nhà máy nước Ninh Bình thực hiện ngay việc vệ sinh sạch đáy bể chứa nước thành phẩm của nhà máy; đảm bảo vệ sinh khu vực lấy nước nguyên liệu. Xả sục đường ống dẫn nước từ bể chứa nước thành phẩm nhà máy tới các hộ dân. Tăng cường kiểm tra mạng lưới đường ống cấp nước, phát hiện vị trí vỡ hoặc rò rỉ (nếu có) để kịp thời xử lý, tránh gây tái ô nhiễm nguồn nước.
Phó Giám đốc Sở Y tế Ninh Bình khuyến cáo, để hạn chế các ấu trùng xâm nhập vào nguồn nước, các hộ dân cần thường xuyên đậy đậy kín nắp các dụng cụ chứa nước, định kỳ vệ sinh bể chứa nước hoặc thả một số loại cá ăn ấu trùng.
Trước đó, báo Dân trí đã phản ánh, người dân ở nhiều phường trên địa bàn thành phố Ninh Bình liên tục phát hiện nước đục, nhiều váng, mùi hôi tanh, đặc biệt là có sinh vật lạ ngoe ngẩy trong nước với số lượng lớn. Khi chưa có kết quả của cơ quan chức năng nhiều người dân rất hoang mang không dám dùng nước.
Thái Bá