Nghi án hối lộ quan chức VN: Ai đang sử dụng sản phẩm “độc quyền” của Bio-Rad?
Trong khi Bộ Y tế đang “nhờ” Bộ Công an vào cuộc làm rõ nghi án Cty sản xuất thiết bị chẩn đoán y khoa Bio-Rad Laboratories (Mỹ) hối lộ các quan chức Việt Nam 2,2 triệu USD, thì dư luận đặt câu hỏi: Bệnh viện (BV) nào ở Việt Nam đã và đang sử dụng thiết bị “độc quyền” của Cty Bio-Rad.
Thiết bị y tế do Bio-Rad cung cấp.
Muốn sử dụng hóa chất phải mua kèm thiết bị
Từ năm 2005 đến cuối năm 2009, Cty Bio-Rad đặt văn phòng đại diện tại VN. Tại thị trường VN, Cty Bio-Rad chuyên cung ứng thiết bị xét nghiệm và các sinh phẩm, test xét nghiệm trong lĩnh vực sinh hóa, huyết học và miễn dịch học. Sản phẩm thiết bị y tế của Cty Bio-Rad chủ yếu bán ở một số BV công lập lớn từ 500-1.500 giường bệnh.
Vào thời điểm đó, thiết bị chẩn đoán của Bio-Rad đến được các BV lớn vì thắng gói đấu thầu hóa chất đi kèm với thiết bị chẩn đoán. Sau đấu thầu, BV muốn sử dụng hóa chất này phải mua kèm các thiết bị chẩn đoán hàng chục ngàn USD. Tuy nhiên đến năm 2009, không biết vì lý do gì, Cty Bio-Rad ngừng phân phối tại thị trường VN. Các BV một phen lao đao vì thiếu hóa chất cho thiết bị chẩn đoán y khoa.
BS Nguyễn Trường Sơn, Giám đốc BV Chợ Rẫy TPHCM, khá ngạc nhiên với thông tin Cty Bio-Rad hối lộ quan chức ở VN. “Từ năm 2005 - 2009, BV Chợ Rẫy từng sử dụng nhiều loại hóa chất và thiết bị y tế của Cty Bio-Rad phân phối. Thời điểm đó, Cty Bio-Rad được xem là nhãn hàng khá nổi tiếng và uy tín, được nhiều BV tin tưởng sử dụng hóa chất cho các xét nghiệm như vi sinh, xét nghiệm HIV, siêu vi gan, sinh học phân tử…
Tuy nhiên, cũng như những BV khác, năm 2009, Cty Bio-Rad ngừng phân phối hóa chất ở VN nên BV Chợ Rẫy cũng lao đao tìm sản phẩm thay thế. Hóa chất ngừng cung ứng, thiết bị xét nghiệm đi kèm BV cũng đành “trùm mền” từ năm 2009 đến nay.
Bởi thời điểm năm 2005, một số sản phẩm của Cty Bio-Rad gần như độc quyền tại thị trường VN” - BS Nguyễn Trường Sơn chia sẻ.
Cùng chung suy nghĩ, BS Phan Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm chẩn đoán Medic TPHCM - cho biết, hiện ở Trung tâm Medic vẫn còn giữ 2 chiếc máy xét nghiệm thử đường huyết trong máu của Cty Bio-Rad. Tuy nhiên, sau thời gian sử dụng gần chục năm, máy đã không còn được trung tâm sử dụng nữa.
Thời điểm năm 2005, chỉ có Cty Bio-Rad độc quyền phân phối loại máy xét nghiệm này nên buộc lòng Trung tâm Medic phải mua 2 máy với giá 50.000USD. Tuy nhiên, chế độ bảo hành và hậu mãi của sản phẩm quá kém. Khi sử dụng sản phẩm, phía trung tâm lại phải sử dụng bộ test kit và hóa chất của đúng Cty này độc quyền phân phối cho riêng loại máy trên. Bên cạnh đó, thị trường trang thiết bị y tế hiện đại đã cho ra đời nhiều sản phẩm của các hãng khác có chất lượng tốt hơn, giá rẻ hơn, nên trung tâm Medic quyết định thay thế 2 máy xét nghiệm này.
Còn tại Viện Huyết học và Truyền máu T.Ư - nơi chuyên khám, điều trị các bệnh về máu nên các sinh phẩm sàng lọc máu được sử dụng khá lớn - GS-TS Nguyễn Anh Trí - Viện trưởng viện này - cho biết, viện đang rà soát lại toàn bộ việc nhập khẩu các thiết bị y tế, các gói thầu, số lượng sinh phẩm trong thời gian từ năm 2005 đến nay, đặc biệt là các sản phẩm nhập từ Cty Bio-Rad. Sau khi có kết quả, viện sẽ có câu trả lời chính xác nhất. Dự kiến, ngày 10/11, viện sẽ có những kết quả sơ bộ ban đầu.
BV nào sử dụng thiết bị y tế của Cty Bio-Rad?
Dù không khẳng định hay phủ định có nhập các thiết bị y tế từ Cty Bio-Rad không, nhưng một số lãnh đạo các BV đều từ chối trả lời, hoặc hứa sẽ kiểm tra lại. PGS-TS Nguyễn Quốc Anh - Giám đốc BV Bạch Mai, Hà Nội - cho biết, BV không nhập khẩu các thiết bị y tế của Cty Bio-Rad nhưng liên quan đến việc này, phía BV đang cho rà soát, kiểm tra lại toàn bộ các trang thiết bị, hóa chất sinh phẩm đã mua trong thời gian từ năm 2005-2013.
Cùng vấn đề nêu trên, trao đổi với PV Báo Lao Động, Giám đốc BV E - PGS-TS Lê Ngọc Thành - cho biết, “do vừa lên tiếp quản bệnh viện trong thời gian ngắn (đầu tháng 10 - PV) nên tôi cũng chưa nắm rõ. Tuy nhiên, bản thân tôi cũng chưa hề biết, không quan tâm đến các loại thiết bị của công ty này. Chúng tôi sẽ cho kiểm tra và rà soát lại để thông tin cho báo chí sớm”.
PGS-TS Bùi Diệu - Giám đốc BV K Trung ương (Hà Nội) - nói: Hiện chưa rõ bệnh viện có sử dụng các sản phẩm của Cty Bio-Rad hay không, còn phải chờ rà soát mới nắm được.
Ngoài các BV đang kiểm tra, rà soát thì một số BV khẳng định không sử dụng, không nhập các thiết bị y tế của Cty Bio-Rad. Ông Nguyễn Văn Kính - Giám đốc BV Bệnh nhiệt đới T.Ư - cho hay: “BV vừa tách ra từ BV Bạch Mai vào cuối năm 2008 mà năm 2009 phía Cty Bio-Rad đã rút khỏi VN, nên chúng tôi không nhập và sử dụng các thiết bị của Cty này”.
Tuy nhiên, dù các bệnh viện đang rà soát hay chưa có câu trả lời rõ ràng, chính xác, thì ngày 12/11 tới đây, công tác kiểm tra, rà soát của Bộ Y tế sẽ cho kết quả rõ ràng.
Theo Khương Quỳnh – Cao Nguyên – Lệ Hà
Lao động