Ngang nhiên buôn bán gia cầm lậu, bất chấp cúm A/H5N1

Sau gần 2 năm vắng bóng, ngay khi trở lại, cúm A/H5N1 trong những ngày đầu năm 2012 này, tại khu vực phía Nam đã ghi nhận 2 ca tử vong liên tiếp. Cùng với đó là sự xuất hiện nhiều ổ dịch cúm gia cầm ở các tỉnh Quảng Trị, Thanh Hóa, Sóc Trăng, làm hơn 1.500 con gia cầm mắc bệnh. Ngoài ra, tại Nghệ An, Bạc Liêu, Kiên Giang, Thái Nguyên, Hà Nội bắt đầu có hiện tượng gia cầm mắc bệnh, chết nghi do cúm gia cầm. Thậm chí nhiều đàn gia cầm xuất hiện tình trạng kháng vác xim tiêm ngừa.

Ngành Y tế nhận định đây là điều bất thường và quan ngại về nguy cơ sẽ có một đợt bùng phát dịch cúm gia cầm mới đặc biệt nguy hiểm trên phạm vi rộng. Cục Y tế dự phòng đã có công điện gửi Sở Y tế các tỉnh đang có dịch bệnh lưu hành về việc chủ động phòng chống và giám sát chặt chẽ dịch cúm gia cầm. Nhưng bất chấp mọi khuyến cáo cũng như quy định cấm buôn bán, vận chuyển giết mổ gia cầm không rõ nguồn gốc, tại TPHCM gia cầm sống vẫn ngang nhiên được bày bán khiến nguy cơ dịch bệnh lây lan luôn đặt ở mức báo động.

Việc buôn bán trái phép này chủ yếu diễn ra tại các quận huyện vùng ven với các điểm nóng như tuyến đường Kha Vạn Cân (Q. Thủ Đức), tuyến quốc lộ 50 qua xã Đa Phước (huyện Bình Chánh), khu vực cầu Trường Đai (quận Gò Vấp), Chợ Cầu (quận 12), đường Nguyễn Văn Linh (quận 7)… Nguồn hàng được đưa về bán tại các điểm này là những loại gia cầm chưa qua kiểm dịch được vận chuyển từ các tỉnh Miền Tây lên hoặc khu vực Miền Trung vào. Nguyên nhân chính giúp các điểm buôn bán này hoạt động tấp nập là do gia cầm tại đây thường rẻ hơn từ 15-20 nghìn đồng mỗi kg so với gia cầm đã qua kiểm dịch.

Thành phố hiện có 4 trạm kiểm dịch động vật tại khu vực cửa ngõ là Thủ Đức, An Lạc, Hóc Môn, Xuân Hiệp, với nhiệm vụ ngăn chặn hàng không có giấy phép kiểm dịch, chất lượng vệ sinh không đảm bảo tràn vào thành phố. Hầu như ngày nào những trạm kiểm dịch này cũng phát hiện và xử lý các trường hợp vi phạm, nhưng trên thực tế không ít nguồn hàng vẫn “lọt” qua các trạm này.

Để qua mặt các chốt kiểm dịch, gia cầm được vận chuyển bằng đủ loại phương tiện ngụy trang khác nhau, nhiều điểm buôn bán đã “biến tướng” chủ hàng chỉ bày ra vài con gia cầm bên đường với mục đích chào hàng, và “chạy cho nhanh” khi thấy bóng cơ quan chức năng nhưng nếu người mua có nhu cầu thì cần bao nhiêu cũng có.

Trước tình hình trên, ông Phan Xuân Thảo, Chi cục trưởng Chi cục Thú Y thành phố, cho biết: “Cúm gia cầm đã bắt dầu quay trở lại nhưng việc vận chuyển, giết mổ gia cầm diễn biến ngày càng phức tạp. Từ đầu năm đến nay Chi cục đã phối hợp với đoàn kiểm tra liên ngành của thành phố và các quận huyện tiến hành kiểm tra xủa lý các điểm buôn bán giết mổ trái phép song hoạt động này đang diễn ra rất phức tạp khiến nguy cơ lây lan dịch bệnh ở mức cao”.

Theo thống kê hiện trên địa bàn thành phố có khoảng hơn 160 điểm buôn bán giết mổ gia cầm trái phép tập trung chủ yếu tại các quận huyện ngoại thành. Dù công tác thanh kiểm tra xử lý được tiến hành gắt gao nhưng vẫn chẳng khác nào “bắt nhái bỏ đĩa” bởi khi cơ quan chức năng khuất bóng cũng là lúc gia cầm lại ngang nhiên bày bán công khai trong các chợ tự phát hoặc bên lề đường.   

TS Lê Hoàng San, Viện phó Viện Pastuer thành phố nhận định: “Cúm gia cầm đang lưu hành trên diện rộng với thói quen ăn tiết canh cùng tập quán chăn nuôi nhỏ lẻ, ý thức của người dân trong công tác phòng chống dịch còn hạn chế, trong khi cơ chế lây truyền của cúm gia cầm sang người vẫn chưa biết rõ nên nguy cơ xuất hiện dịch cúm A/H5N1 trên người rất cao. Để hạn chế sự lây lan của dịch bệnh, người dân cần tuyệt đối thực hiện ăn chín uống sôi, rửa tay bằng xà phòng sau khi tiếp xúc với gia cầm, không vận chuyển, giết mổ gia cầm mắc bệnh”.

Vân Sơn